page0178

page0178



170 Summa teologiczna

rżenia cielesne mają formy przez uczestniczenie. Zatem formy rzeczy cielesnych wywodzą się od substancyj duchowych.

Zarzut t r z e ci. Oprócz tego, na większą ilość rzeczy rozciąga się przyczynowość substancyj duchowych, niż przyczyno-wość ciał niebieskich. Lecz ciała niebieskie są przyczyną form w tych niższych ciałach, stąd mówi się, że są przyczyną powstawania i rozkładu. Tern bardziej więc formy będące w materji wywodzą się od substancyj duchowych.

Lecz przeciwne m temu jest, co mówi Augustyn w III de Trin. (cap. VIII), że nie należy przypuszczać, iż na skinienie służy aniołom ta materja cielesna, lecz raczej, że ona Bogu w ten sposób służy. Mówi się zaś, że materja cielesna temu służy na skinienie, od czego otrzymała gatunek. Zatem formy cielesne nie pochodzą od aniołów, lecz od Boga.

Odpowiadam, że niektórzy byli tego zdania, iż wszystkie formy cielesne wywodzą się od substancyj duchowych, które nazywamy aniołami. A zdanie to przyjmowano w dwojaki sposób. Platon bowiem twierdził, że formy, które istnieją w materji cielesnej, wywodzą się i otrzymują formę przez pewien sposób uczestniczenia, od form istniejących same przez się, bez materji. Przyjmował bowiem, że istnieje substancjalnie jakiś człowiek niema-terjalny, i podobnie koń niematerjalny, i tak dalej, które stanowią te poszczególne rzeczy zmysłowe, w ten sposób, że w materji cielesnej pozostaje pewne wyciśnięcie, pochodzące od owych form odłączonych, a to przez niejakie upodobnienie, które nazywał uczestniczeniem. I według Platończyków porządek form odpowiada porządkowi substancyj odłączonych, naprzykład, że istnieje jedna jedyna substancja odłączona, a mianowicie koń, która jest przyczyną wszystkich koni; a ponad nią jest życie odłączone, które nazywali życiem samem przez się i przyczyną wszelkiego życia, a ponad nią coś, co nazywali samym bytem, i przyczyną wszelkiego bytu.

Avicenna zaś (Metaph.) i niektórzy inni nie twierdzili, że formy rzeczy cielesnych istnieją w materji same przez się, lecz twierdzili, że istnieją tylko w umyśle. Mówili więc, że od form istniejących w umyśle stworzeń duchowych, (które to formy oni nazywali Umysłowościami,*) my zaś nazywamy aniołami), pochodzą

*) intelligentias.

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0190 182 Summa teologiczna i nie byłoby nigdy nocy. Nie zostało zatem niebo empirejskie stworzon
page0122 114 Summa teologiczna nadania formy co do czasu, lecz tylko co do natury, jak mówi Augustyn
page0134 126 Summa teologiczna doskonałości formy, a forma nie usuwa możności, lecz usuwa ją brak, k
page0160 152 Summa teologiczna mają czystego serca, którem jedynie można oglądać Boga. Zatem nie mog
page0180 172 Summa teologiczna łami Rzeki Bóg, niech się stanie to, lab tamto, w czem się wypowiada
page0184 176 Summa teologiczna kością, o ile pod niebem rozumie się także powietrze; brak zaś formy
page0186 178 Summa teologiczna cza się materję rzeczy cielesnych. Zatem jest jedna materja dla wszys
page0102 94 Summa teologiczna ludzką cnotą, jest w pożądliwości, a męstwo w popędliwości. Lecz w ani
page0104 96 Summa teologiczna Zarzut trzeci. Oprócz tego, każde kochanie jest albo prawowite albo ni
page0106 98 Summa teologiczna A to widać w człowieku i co do umysłu i co do woli. Umysł bowiem pozna
page0108 100 Summa teologiczna nia, każda rzecz z natury pragnie osiągnąć to, co dla niej jest dobre
page0110 102 Summa teologiczna jik siebie samego, może jednym sposobem określać poznanie, czyli miło
page0112 104 Summa teologiczna Bóg był Bogiem, dla siebie zaś chce własnej natury. Lecz mówiąc absol
page0116 108 Summa teologiczna § 2. CZY BÓG STWORZYŁ ANIOŁA OD WIEKÓW. Do drugiego paragrafu tak
page0118 110    Summa teologiczna zdanie u świętych doktorów, to jednak wydaje s
page0120 112 Summa teologiczna co do swego bytowania lub co do powstawania. Mógłby bowiem Bóg stworz
page0124 116 Summa teologiczna które z natury potrafimy, nie potrzebujemy łaski. Lecz anioł zwraca s
page0136 128    Summa teologiczna łości wolności. Stąd w aniołach jest większa w
page0140 132 Summa teologiczna wsze. Lecz dla aniołów jest naturalnem, by się poruszali ruchem miłoś

więcej podobnych podstron