page0185

181

chcieć wytłómaczyć czysto materyalnym sposobem, zapomocą kombinaeyj, złączeń, zderzeń, spotęgowanej działalności ośrodków psychicznych itd., — zgoda na to, ale powiedzieć, że te objawy nie istnieją w człowieku, tego jeszcze żaden materya-lista nie zrobił i nie zrobi. Naszą rzeczą będzie zaś pokazać, że ich tłómaczenie jest wprost niemożliwe.

W myślenia naszem, rozważanem jako całość logiczna, można odróżnić trojakiego rodzaju akty: tworzenie pojęć, sądów i syllogizmów. Podstawą syllogizmu jest sąd, a sądu pojęcie. Zachodzi teraz pytanie, czy pojęcie, ten najprostszy akt naszego myślenia, przychodzi gotowe ze świata zewnętrznego do naszego mózgu, czy też przeciwnie jest naszym subiektywnym wyrobem? Gdy dostrzegamy przedmiot jakiś zewnętrzny, to w wyobraźni powstaje obraz tego przedmiotu, fantazmat; myliłby się jednak grubo ten, coby obraz danego przedmiotu brał za jedno z pojęciem; są to dwie zupełnie różne rzeczy. Zapomocą zmysłów dostrzegamy bowiem tylko rze-czy pojedyncze, konkretne, materyalne; widzimy tylko to drzewo, tego konia, tego Pawła, tego człowieka. Gdyby pojęcie nasze niczem więcej nie było, jak tylko odbiciem się tych jednostek w naszej wyobraźni, to cała walka z materyalistami traci racyę bytu, byłaby niepożyteczną, bo bylibyśmy zrównani całkowicie ze zwierzętami. Ale każdy to z nas widzi i czuje, że np. pojęcie: drzewo, stosuje się nietylko do dębu, ale i do sosny, wierzby, jaworu; wszystkie bez wyjątku drzewa dadzą się zmieścić w^? tem jednem pojęciu: drzewo. Tak samo w pojęciu: „człowiek", mieści się nietylko Piotr, ale także Paweł i Gaweł, nietylko mężczyzna, lecz i niewiasta. Treść wdęc pojęcia sięga dalej, wychodzi po za ramy obrazu, jakiśmy otrzymali patrząc na to drzewo, na tego człowieka. Widocznie zatem jest w nas coś takiego, co z pojedynczych drzew, z pojedynczych ludzi poodrywało cechy u każdego drzewa lub człowieka poszczególne, czyli takie, które go czyniły tem drzewem, tym człowiekiem, a natomiast pozbierało w całość te tylko znamiona, bez których drzewo nie byłoby drzewem,

http://rcin.org.pl

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
page0191 181 nadawania największego znaczenia temu, co widzimy i dotykamy; materyalizm jest skutkiem
page0127 ANAXYMENES A HERAKLIT. I 2 I —    Anaxymenes: Bardzo prostym sposobem! Zamie
page0129 115 dokładne przyswojenie sobie materyału naukowego. Ostatecznie zebrany materyał rozbiera
page0130 126 władze umysłowe, w żaden bowiem sposób ciało nie może wydawać więcej objawów psychiczny
page0133 korzystniej przedstawia się czysto-katolicki Tyrol, zwłaszcza w części włoskiej (okr. Tryde
page0142 138 jaśniał czynność erupcyjną wulkanów w sposób co dopiero wspomniany, ale nadto on pierws
page0148 138 te zależne są od sposobów poznania, użytych dla pochwycenia strony duchowej i fizycznej
page0167 i może chcieć. Widzi swój cel i dąży doń, nie zbaczając ani na chwilę ze swego kierunku. Ni
page0183 181 melecli: „Pourąuoi ayez-vons conspire contrę moi, vous et le fils d’lsa f? Vous Iui ave
page0185 — 181 tak zwany boksyt (Bauxit)1). Nie potrzeba przypominać, że dźwignią wielką tego proces
page0191 181 nad wszystkiemi żyjącemi istotami. On trzyma ■się prosto z podniesioną głowa; jego
page0194 wykonał z wielką pilnością: czystości i wzorowego porządku, których przestrzegał i t. p. 3.
page0195 — 181 — ł przyczem można się posługiwać książeczką albo świadectwami. Te najlepiej jest wyd
page0184 181 lata po jego śmierci." Te dzieła wszystkie pisane po łacinie. W Życiu biskupów Pło
ullman177 (2) W podobny sposób tworzy się złączenie zewnętrzne prawostronne, do którego dołącza się
IMG53 (11) PRAWO CZYSTOŚCI GAMET ■ Osobnik diploidalny wytwarza haploidalne gamet} , do których w s

więcej podobnych podstron