page0243
SCEPTYCYZM. MONOTEIZM. 2 37
bezwzględnej, a przestawał na tem, co wydawało się prawdopodo-bnem. Taki może jest sens kilku wierszy, stanowiących jakoby spuściznę duchową znękanego starca. »Nie było męża, ani nie będzie, któryby wiedział coś na pewno o bogach 1 tych rzeczach wszystkich, o których ja mówię; bo nawet ten, co najlepiój o nich rozprawia, nic nie wie; a widzimisię we wszystkiem panuje« 1),
Jest to niewątpliwie błędem, gdy kto nie potrafi dojść do jednolitego na świat poglądu, ale za to jest dodatnia strona w tym poecie tak imponująca, że chwilowego uśmiechu powątpiewania na jego ustach nikt nie dostrzeże, gdy z niezwykłą siłą afirmuje wiarę swoją w jedność Bóstwa. »Jeżeli Bóg jest najdzielniejszem z jestestw (xxavTwv -/.pcmcnroę), potrzeba żeby był tylko jeden, bo przypuściwszy, że istnieje dwóch lub więcćj bogów, nie byłby już najdzielniejszym 1 najlepszym; każdy z wielu bogów byłby zupełnie takim samym. Cechą bowiem jest Boga 1 siły bożćj, że panuje a nie jest pod panowaniem i że jest najpotężniejszym; ile zaś brakuje mu potęgi, tyle niedostaje mu bóstwa. Jeżeli zaś więcćj jest bogów, a przypuścimy, że w niektórych rzeczach są wyżsi jedni od drugich, a w innych znowu niżsi, nie będą już bogami, bo właściwością Boga jest, że nie jest pod panowaniem. Jeżeli przeciwnie kilku równych bogów przyjmiemy, nie będzie cechą Boga, że jest najlepszym; nie jest bowiem równy gorszym lub lepszym od równego.
') Zachowane u Sexła Empir. adv. Math. VII. 49. (U Muli ach’a frgm. 14). Kai Tli fttv ovv (jat-ftę ourts- dvtj(j yćntz uvt)ć x<,• iozat e id tnę , u,uąi &niiv ze xai <ta<3 a i. ty w ne(j\ itavxw¥‘ ti yafj xai za ^a/.tuca zv/u* ztzt).i(snivuv timov, arzoę ufittę ovx uióc liótioę ii tizi nacji zixvxTai.
Znaczenie tych wierszy różnie tłumaczono. Zeller znalazł w nich powątpiewanie, nabyte doświadczeniem osobistem, dalekie jednak od systematycznego sceptycyzmu, opartego na krytycznym rozbiorze władz umysłowych; Cousin zaś sceptycyzm jedynie w rzeczach politeizmu. Podobnież Ober w eg i Kern odnoszą te wiersze do dawniejszych niewytrawnych przekonań. Tłumaczenie moje polega na fakcie psychologicznym, że dusza poetyczna, pomimo licznych niepowodzeń i rozczarowań, aż do schyłku życia pełna żywotności i przywiązania do ziemi, a. równocześnie przebywająca myślą na stromych szczytach monoteizmu oderwanego, musiała głęboko czuć przepaść, rozwartą między dwoma światami. Zerwawszy z dawną mitologią, patrzał Xenofanes raz na ziemię już nie ożywioną dla niego przez nadobnych bogów Grecyi, drugi raz na niebo, gdzie w nieprzystępnej samotności przebywał Bóg jedyny, niepojęty, nie dbający o rodzaj ludzki. Nie umiejąc rzucić żadnego pomostu pomiędzy znikomym wielobytem stworzeń a nieruchomym jednobytem Bóstwa, cóż dziwnego, że czasem powątpiewał o jednym i drugim.
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
page0264 260 tego sformułowana norma moralności ), na tem przecież oparci naturaliści, w rodzaju Her
page0924 916Santa-Ana — Santa Catarina obrano Santanę następcą Pedrazzy. Na tem stanowisku wahał się
III. STRONA PRZEDMIOTOWA PRZESTĘPSTWA Na stronę przedmiotowa składają sie: czyn sprawcy - niezbędny
11677 Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 14 04 172440 bmp Rzut cechowany odwzorowanie przestrz
DSC09130 Rzutnia dzieli przestrzeń na dwie pól znajdującą się nad rzutnią i ujemną)WMnk RZUTY PROSTO
DSC09130 Rzutnia dzieli przestrzeń na dwie pól znajdującą się nad rzutnią i ujemną)WMnk RZUTY PROSTO
TEMAT NUMERU ROZWÓJ DUCHOWY 2 Od redakcji 37 Trzy cytaty na dzisiaj 6 Co to jest rozwój duchowy? 11
czasu w maszynie przestawił się automatycznie na zero. Komputerowi wydawało się, że nie musi si
942896 01 djvu 76 FR. NOWOTNY Na tem nie kończy się jeszcze skala, możemy ją przedłużać na prawo lu
page0235 225 Jeśli pewni obserwatorowie wynajdą, że to, co mi się niewytłomaczalnem zdawało, da się
to zapowiadałem na wstępie — interesuje głównie odpowiedź na pytanie: co dzieje się z kulturą w opty
OPÓR A REAKGA TERAPEUTY C reakcja emocjonalna terapeuty na to, co dzieje się z pacjentem to reakcja
działające na koła, co wiąże się z możliwością podniesienia ciśnienia powyżej 50 atn, a nawet do 100
str 012 013 względu na wszystko, co ci się zdarzy, jesteś i pozostać musisz prawym Polakiem. Antoni
305 (31) Kryzys jest niewygodny, ho tracimy coś, co wydawało się pewne i stałe, dane na zawsze,
więcej podobnych podstron