page0339
335
rzą (mimo najodmienniejszych warunków w jakich się znajdują, mimo najrozmaitszych stopni wykształcenia, mimo różnic w innych pojęciach religijnych), że dusza nie ginie po śmierci, lecz przechodzi w inny stan, stan wiecznego szczęścia lub wiecznej niedoli?
Racyonaliści, mający zawsze na wszystko gotową odpowiedź, powiadają, że wychowanie jest przyczyną tego błędu. Kiedyś, kiedyś, w zamierzchłej przeszłości jakieś pokolenie pomyślało sobie, że przecież lepiej żyć po śmierci, jak wrócić do nicości; z wiarą swą podzieliło się z innymi, i tak błąd coraz szersze zapuszczał kręgi, jak kamień rzucony w głębinę wód coraz większe zatacza koła. Jedno pokolenie podawało go drugiemu, jako pewnik niezbity, póki nie nadszedł nasz wiek pełen oświaty, wiek postępu, telegrafów, fonografów, wiek XIX, który takie baśnie umie ocenić według należytej miary.
Na szczęście, takie pojmowanie rzeczy nie dowodzi wielkiego rozumu. Bo najprzód wszystkie ludy wierzą nietylko w niebo, jako miejsce wiecznej rozkoszy i szczęścia, co mogłoby jeszcze popierać teoryą racyonalistów, ale także i w piekło, jako miejsce wyszukanych mąk. Taka zatem wieczność nie byłaby im przypadła do smaku, gdyby tylko wychowanie i tradycya były jedyną przyczyną wiary w nieśmiertelność dusz, bo źli, czując, co ich czeka po śmierci, byliby wszelkiemi siłami przeciw takiej wierze wystąpili.
Powtóre cud to prawdziwie niewytłómaczony, jak mimo tylu wieków, mimo tak olbrzymich różnic co do wykształcenia pojedynczych narodów, nie zmodyfikowano jakoś inaczej tego pojęcia — wszędzie piekło i niebo. Przecież inne pokolenia przed nami żyjące, tacy Grecy, Rzymianie, Egipcyanie, Assy-ryjczycy mieli wysoko rozwiniętą kulturę; nie brakło im „filozofów “, co wszystkiemu przeczyli; czemuż jednak tego faktu, tej wiary wykorzenić nie mogli? Czemuż to przeciwnie sceptycy i sofiści w takiej byli pogardzie? Jakżeż to nazywano w Rzymie uczniów Epikura? Wieprzami z trzody Epikura,
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Str 011 Właściwości cieczy zależą od warunków, w jakich się ona znajduje, tzn. przede wszystkim od t
DSC00865 cia wynikające z warunków, w jakich się rozwijało, przekreśliło wszelkie szanse na przeżyci
CCI00053 (2) 116 K. Jankowski Melody i zakres diagnostyki układu zapłonowego zależą od warunków, w j
klsti277 K. ^MZYtJSRl^KI^TUHA LUDOWA .SŁOWIAN rnnki komunikacyjne, w jakich się znajduje, tern wolni
Rak pyt5 57) Zdefiniować gorące pasma absorpcyjne. W jakich warunkach pojawiają się te przejścia. {
page0376 372 bodaj na nie wielkiej przestrzeni może dla ich działalności stworzyć warunki, o jakich
scandjvutmp102 01 10 dno było odgadnąć; tutejsi mieszkańcy często ruszają się, pracują i myślą w tak
LXXXI. STEFAN ŻEROMSKI — Narodziny artysty. W jakich warunkach kształtowała się
Rak pyt5 57) Zdefiniować gorące pasma absorpcyjne. W jakich warunkach pojawiają się te przejścia. {
Rak pyt5 57) Zdefiniować gorące pasma absorpcyjne. W jakich warunkach pojawiają się te przejścia. {
Rak pyt5 57) Zdefiniować gorące pasma absorpcyjne. W jakich warunkach pojawiają się te przejścia. {
Rak pyt5 57) Zdefiniować gorące pasma absorpcyjne. W jakich warunkach pojawiają się te przejścia. {
DSC02384 średnio do praktyki, gdyż warunki, w jakich są one prowadzone znacznie różnią się od warunk
pytania geriatria 01 [31 e i en n; a rrrwo g-jristrv czn e i. w jakich warunkach twórcą się najgorsz
CCF20081129 030 nad przypadkami, w których owa potrójna renta nie występuje, i nad warunkami, w jaki
pytania geriatria 01 [31 e i en n; a rrrwo g-jristrv czn e i. w jakich warunkach twórcą się najgorsz
DSC00719 (4) Koncepcja zmiany osoby, w której sens wychowania to tworzenie warunków, w jakich rozwij
Obraz64 Kolejna cecha odnosi się do pomiaru osiągnięć uczniów i warunków, y jakich te osiągnięcia n
R PIELĘGNIARSTWO W jakich warunkach przeprowadza się badanie fizykalne? ♦ prywatne, ciche i wolne od
więcej podobnych podstron