page0379
371
Shakespeare
symbola przyrodzone Wieków Średnich w siły duchowe i przenosząc je do pierwiastków myśli nowożytnej, objawił się właśnie tein samem i panem i synem nowego porządku rzeczy i nowo powstałej rzeczywistości. Oryginalne to stanowisko nadało zarazem poezyi dramatycznej Shakespeare’a charakter całkiem odrębny, ledyny w poezyi nowoczesnej, za pomocą którego jego utwory nabrały poniekąd znaczenia specyficznej formy sztuki, jakoby normalnej dramatycznej dla wszystkich zgoła narodów. Charakter ten uwydatnia się przedewszystkiem w zupełnej swobodzie wszystkich sprzeczności życia, schodzących się bezpośrednio w jego dramatach. I tak więc żywioł tragiczny staje w nich tuż oboK komicznego i oba bezustannie na siebie oddziaływają, w czem nie goni on bynajmniej za efektem kontrastu, ale raczej za beznośre-dnią wolnością i samoistnością życia rzeczywistego, którego najprawdziwsze pierwiastki rozkładają się tu przed naszemi oczyma. Ta jednak bezpośrednia rzeczywistość dramatów Shakespeare’a, która nieraz pozornie mieści w some nieczułość na indywidualne cierpienia ludzkości, miękczy się znowu w uniwersalnej idei życia, która wraz z poetą góruje nad jego postaciami, a w której podziwiamy wewnętrzne, tryskające wszędzie pathos całej jego poezyi. Z nie-goto poeta czerpie ową niezrównaną pewność swoich kreacyj, ową tytaniczną gwałtowność i sile, z jaką mięsza i do ostatecznych krańców doprowadza losy jednostek; ową dziecięcą naiwność, znającą się tak doskonale ńa najdelikatniejszych odcieniach istnienia, na najlżejszych drganiach życia, na igrającej poezyi chwili. Tak samo i język, którym przemawiają jego postacie, płynie jakby z pierwotnych źródeł stworzenia, pod wszelkiemi względami śmiały i dzielny, pełen nieprzepartej potęgi, trafiający zawsze w samo tętno uczucia i myśli, twórczy w sferach najwznioślejszych i na dnie kału, w zgrozie i słodyczy, wieczni e jednako wyrazisty i wiecznie niewyczerpany. „Język Shakespeare’a, mówi Schlegel, jest bezpośrednio czerpany z życia i po mistrzowsku zlany Z najwyższą ozdobą poetyczną, wzór dotąd meprześcigniony siły i szczytności, miękkości i wdzięku. W swojej sterze Shakespeare wyczerpnął wszystkie środki mowy i we wszystko wcisnął piętno potężnego swego geniuszu. Jego obrazy i postacie w swojej niewyszukanej, m imowolnej nawet osobliwości mają urok całkiem oiyginalny. Niekiedy wprawdzie przez zbytnie zamiłowanie w zwięzłości, staje się ciemnym, ale słowa jego warte są zachodu ślęczenia nad ich ukrytem znaczeniem.” Tu i owdzie, lubo rzadko, język jego bywa no-spolityin i gminnym, ale to wtenczas jedynie, gdy wyprowadza pospolite i gminne postacie, a to się tłomaczy juz samą jego epoką. Trudno zresztą zaprzeczyć, że niektóre takie ustępy obracają dzisiejsze nasze pojęcia donrego smaku; jeżeli jednak porównamy sztuki Shakespeare’a z utworami innych pisarzy jemu współczesnych, przekonamy się, że i pod tym względem był on od nich nieskończenie wyższym. W urozmaiceniu wierszy prozą, wierszy rymowych białemi, w zastosowaniu oraz wierszy przerywanych widzimy w nim sztukę godną największej uwagi. Język Shakespeare’a nazywano częstokroć niepoprawnym, a zarzut ten jest zarówno fałszywym jak słusznym, pisał bowiem albo w gminnem narzeczu Jondyńskiem, albo w języku piśmiennym swojego czasu. Jeśli kto zechce nazwać niepoprawnem owo narzecze, może ma i słuszność w takim zarzucie, który inaczej byłby niesprawiedliwym. Na dzisiejszą angielszczyznę Shakespeare wywarł wpływ niezmierny; liczne jego wyrażenia i zwroty przeszły do języka potocznego i częstokroć spotykamy je w ustach osób, które dramatów Shakespeare’}! nigdy nie czytały, lub znają je
15#
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
img210 (11) 50 I. NADRODZINA PSZCZÓŁ APOIDEAlub nieco więcej osobników, inne 150-300, średniej siły
page0143 129 a) pedagogiczny, gdyż on zaostrza bardziej siły duchowe dziecka
page0178 164 - pojąć, gdyż jego siły duchowe są jeszcze za mało rozwinięte: musi ona zatem wystąpić
page0213 213 słusznie, że on rozszerza i rozwija siły duchowe człowieka, który mu się poświęca. Praw
page0361 357 morfizowaniem przyrody, przenoszeniem na przyrodę praw i prawideł, które u człowieka ma
page0398 390Sicbingcn — Sicz ciw despotyzmowi panujących i dumie duchowieństwa." Bronił Reuchli
img317 EN ISO 6506-1:2005 Tablica 1 - Symbol* i oznaczenia Symbol Oznaczenie Jednostka D Średnica
MYŚL POLITYCZNA WIEKÓW ŚREDNICH Rozdział 1 - CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA 1. Periodyzaci
065 4 Rozdział 14„Duszewne” rozmowy Nietrudno jest pojąć chrześcijanom, że siły duchowe skierowane
CCF20090605 043 przyrodoznawstwa w jeden hierarchiczny system duchowy - jak to uczynił Tomasz, idąc
Zdjęcie0280 MIERNIKI ZDROWIA. POPULACJI - POZYTYWNE m Przyrost naturalny m Średnia długość życia jed
zagadnienia egzaminacyjne z teorii literatury (168) f27. Symbol i alegoria — w póinoantycznych i śre
21 TABU, ZAKAZ MAGICZNY, NIECZYSTOŚĆ wieków średnich, można spytać, czy teza o związku zakazów
DSC25 EN ISO 6506-1:2005 Tablica 1 - Symbole I oznaczania Symbol Oznaczenia Jednostka D Średnica
majewski polska006 01 3 Najjaskrawszemi błędami wieków średnich usiłują niektórzy historycy dzisiejs
majewski polska006 01 3 Najjaskrawszemi błędami wieków średnich usiłują niektórzy historycy dzisiejs
DSC07152 (3) nik, autor Bonerów (Rocz. Krak. 1905 VII) oraz Studiów nad patrycjatem krakowskim wiekó
13771 Obraz (542) okresem wieków średnich a epoką odrodzenia nie jesteśmy dziś skłonni przeprowadzać
więcej podobnych podstron