page0391
389
OKSZA NATURY BOSKIEJ.
tedy, o Cebesie, czy z tego wszystkiego, co się powiedziało, nie wynika, że dusza jest podobniejszą do tego, co boskie, nieśmiertelne, umysłowe, jednokształtne, nierozwiązalne, zawsze takie same i sobie równe; ciało zaś najpodobniejsze do tego, co ludzkie, śmiertelne, wielokształtne, nie dajace sie myślą ująć, rozwiązalne, nigdy takie same ani sobie równe ?« x) Cebes oczywiście najzupełniej to potwierdza, a Platon, zdaje się, przy tej definicyi pozostał, bo w je-dnem z ostatnich dzieł swoich tłumaczy wiarę w bogi i oddawanie im czci przez wrodzone ludziom poczucie, że są natury pokrewnej czyli, według słów Fedona, że dusze ich są podobniejsze do tego, co boskie, niż do rzeczy ziemskich 2). Słusznie mówi Z e 11 e r, że dokładniejszych wyjaśnień ogólnego pojęcia duszy szukamy u Platona napróźno 3).
lo samo można powiedzieć o stosunku jej do ciała i o władzach, zapomocą których spełnia funkcye żywotne, czy wspólnie z ciałem, czy bez niego. W Fedrosie, Fedonie, Rzeczypospolitej i wszystkich dialogach, dawniejszych od Timeusza, stosunek ten
l) 1’ h a e d. p. 80 b. Przez »umysłowe« tłumaczę V07)xóv, co u Platona znaczy zawsze >przystępne tylko dla umysłu, a nie dające się poznać zmysłami*. Stały to przydomek idei, która jest zawsze £180; vorji:óv <xau>(j.ai;ov i t. d. Przeciwne mu w na-szera miejscu jest avórjXov, nie dające się objąć umysłem, nie będące przedmiotem filozoficznego myślenia. Rzeczy doczesne, przemijające nie są vci7]za lecz tylko odafhrjta. Stąd Schleiermacher źle tłumaczy „unverniinftigu‘, Bonghi zaś dobrze: inintelli-gibile, bo znał tradycyę chrześciańską. — Teologia i filozofia nasza zawsze używała intelligibile w znaczeniu V0TjTÓv, mógł zatem tłumacz włoski avćr1tov oddać przez inintelligibile. Przekład francuski, dokonany pod dozorem S a i s s e t’a (wyd. Char-p e n t i e r) ma sensibk, co wyraża myśl prawdziwą, bo jeżeli dusza podobna do tego, co tylko umysłem poznać sie daje, ciało podobnem do rzeczy, podpadających pod •zmysły. — S c h 1 e i e r m a c h e r’a uniewinnia wzgląd, że avÓ7]Xoę zwykle znaczy po grecku »nierozumny, szalony i t. d.« i tak Olimpiodor rozumiał to miejsce. Tutaj jednak avórj"ov, jako przeciwne temu, co jest vor]ióv, tylko może znaczyć : „nie dające ująć się rozumem“, lub jak A r c h e r-H i n d tłumaczy : „not the object of inteUigenceu, będący w zgodzie z tłumaczem francuskim i włoskim. Robi on w komentarzu swoim (z r. 1883) uwagę, że Digdzie zresztą wyraz ten w podobnem znaczeniu się nie zna-chodzi. Kozłowski (wyd. z r. 18ą5) tak tłumaczy. „dusza największe ma podobieństwo do tego, co boskie, co nieśmiertelne, myślą tylko dające się pojąć, w sobie nierozdzielne, niezmienne, zawsze jednakowe ; a ciało do tego, co jest ludzkie, śmiertelne, zmysłowe , złożone, rozdzielne, zmienne i często niejednakowe".
*) Legg- P- 899 d.
*) Philos. der Griech. II. t. p. 818 (4-te wyd.).
http://rcin.org.pl
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
[Hayate]Mahou Sensei Negima vol13 ch117 pg136 CZY ZROZUMIAŁEŚ WSZYSTKO, CO DOTYCHCZAS POWIEDZIAŁEM?
page0388 386 PLATON. tonących. Poznaliśmy dwa te światy w Fedrosie. Wszystko, co prawdziwie jest, za
0000011702 000007 131 WACHMISTRZ DOROSZ NA LITWIE 150 A pułkownik, czy zdrów stary? Co się święci? W
DLACZEGO ENCYKLOPEDIA W PYTANIACH I ODPOWIEDZIACH 03 ZWIERZ?TA (14) Czy wszystkie barany sie strzy
Kazik 12 hrs #offtop25 Czy ktoś ogarnia co się działo na dworcu przed chwilą? Słyszałem z jego stron
P1010845 - Czy chce pan przez to powiedzieć, przyjacielu Johnie, że nie ma pan ani
P1010846 - Czy chce pan przez to powiedzieć, przyjacielu Johnie, że nie ma pan ani
02 (02) grudzień 1996 r.REPORTAŻ Jestem wstrząśnięty tym, co się stało, nie wiem czy ktokolwiek mi t
20 MARTA CHECHELSKA zrobione? czy zrobiliśmy wszystko, co było możliwe? czy można było zrobić coś wi
img079 (16) 82,2 ARTYKUŁ 2 Czy wola chce z konieczności tego wszystkiego, co pożąda? TRUDNOŚCI Można
Jgo co BAD£MEDIALNY CZY W MEDIACH? Już z pobieżnego przeglądu definicji dyskursu wynika, że ludzie,
NAUKOWEGO I SPOŁECZNEGO. 457 polska stała czy niestała, poważnej dolicza się cyfry: jedni twierdzą ,
page0309 Psychologia a wymowa. 307 taka metoda potrzebna jest do należytego obchodzenia się z ciałem
więcej podobnych podstron