page0430

page0430



428 PLATON.

nie mogą nigdy być bez idei zimna, ciepła, parzystości, choroby, bo odłączone od nich, zaraz giną; dusza zaś, gdy spotyka się z przeciwieństwem swojem, t. j. ze śmiercią nie ginie, lecz ustępuje. Dla czego? Bo jej istota wewnętrzna jest nieśmiertelna i wieczna1). »Zatem sadze, kończy Sokrates długie wywody, że za powszechna zgodą, Bóstwo przynajmniej i sama idea życia i jeśli jeszcze co jest nieśmiertelnego, nigdy nie zginą!« — Cebes: »Swiadczę się Jowiszem, że na to zgodzą się doprawdy wszyscy ludzie, a najbardziej bogowie!* — Sokr.: »Jeżeli zaś to, co nieśmiertelne, ani zm-szczonem być nie może, jakże dusza, będąca nieśmiertelną, nie miałaby wolną być od zguby?* — Cebes: »Koniecznie!* — Sokr.: »Gdy wiec śmierć przyjdzie na człowieka, słuszną jest, aby to, co w nim śmiertelne jest, umierało, co zaś nieśmiertelne i nie podpada zniszczeniu, aby uchodziło całe, nienaruszone i ustępowało przed śmiercią.* — Cebes: »Tak się zdaje!* — Sokr.: »Zatem jest li co nieśmiertelnego, co nie podlega zniszczeniu, będzie niem dusza i zaprawdę dusze nasze będą istniały na drugim świecie* 2).

Cebes i Symmiasz przyjmują dowodzenie, choc drugi z pew-nem zastrzeżeniem. Dyskusya zamknięta a Sokrates w sposób nader fantastyczny, zaczyna teraz rozwodzić się nad jakimś urojonym kształtem ziemi i dalszemi przygodami duszy po śmierci3). Pomijam te dziwactwa, nie mające bliższego związku z psychologią, aby zastanowić się przez chwilę nad siłą przekonywającą dowodu piątego. Starożytni nie mało £o podziwiali, zwłaszcza Platończycy, ale nie brakło przeciwników, podnoszących słusznie zarzuty nieraz bardzo ostre 4). W średnich wiekach wcale go nie używano, a jeżeli w czasach Odrodzenia kult niepomierny dla greckiego mędrca kazał zapominać o jego niedostatkach 5), dzisiaj nawet najżyczliwsi sędziowie,

’) Phaedo p. 106 b—c.

2)    Phaedo p. 106 d—e.

3)    Phaedo p. 107 c — 114 d.

') Z komentarza Olimpiodora (zob. str. 410 przyp. 2 tego tomu), który jeden ocalił z bogatej literatury neoplatońskiej o Fcdonie, dowiadujemy się, że Slraton z Lampsaku, uczeń ieofrasta i głowa Perypatetyków (koło 280 r.), zwalczał bardzo szczegółowo argumenta Fedona. W spomniałem już, że poglądy Arystotelesa (zob. str. 383 tego tomu) przeciwne były tym właśnie zasadom, na których opierają się dowody Platona.

*} Zob. przedewszystkiem Marsilii Ficini Theologia platonica de animo-rum immortalitaU etc, Florentiae 1482 i tegoż wstęp natchniony do Fedona w prze-

http://rcin.org.pl


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
IMG 31 Decyzje w zakresie zaopatrzenia nie mogą zostać podjęte bez uwzględnienia warunków wvsteoutac
page0432 428 Aby nie przedłużać niniejszego paragrafu, zakończmy go słowy męża, któremu nie można za
IMAG0206 (8) tytko oznaczona suma pieniężna. Nie mogą nim być np. akcje, obligacje, przedmioty
Scan10011 Zajęcia wyrównawcze nie mogą więc być jedynie powtórzeniem nauczania szkolnego. Nasze wiel
75 2 korzystania w dniu oddania do używania, a więc nie mogą to być prawa nabyte jako lokata kapitał
Nurt pesymistyczny - nie mogą przestać być uzależnione, gdyż jak osiągną zysk to go transferują poza
Magazyn9 8501 djvu 79 chylenia nie mogą jeszcze być znalezione u białych. Wprost przeciwnie: praw
Magazyn9 8501 djvu 79 chylenia nie mogą jeszcze być znalezione u białych. Wprost przeciwnie: praw
page0304 302 PLATON. Nie mniej wspaniale poeta filozof kreśli cierpienia, powstałe z rozłączenia się
page0428 426 PLATON. żc dusza powstała dopiero z ciałem i jest jego wytworem, wierzy nawet, że istni
2 1. Nie zdobywa nigdy pozycji samoistnej (nawet gdy jest rozbudowany i w dużym stopniu wolny od kom
page0443 44I TEOLOOJA PRAW. Ale dusza nie może być bez przymiotów swoich; jeżeli ona sama dawniejsza
Wykłady z polskiej fleksji33 172 Kategorie gramatyczne polszczyzny (werbalm! Te dwa ruchy nie mogą
grunty PFZ nie mogą być zagospodarowane bez scalenia, ukształtowanie rozłogów zostało lub zostanie
obecnie są sztucznie odwodnione. Mogą to być też utwory organiczne, które nigdy nie były nasycone wo

więcej podobnych podstron