page0551

Skorupiaki

znaczona. Odwłok stanowi tylną część ciała złożoną z pierścieni po większej części ruchomych i o wiele szczuplejszych od poprzedzających; z tego też powodu część ta ciała w mowie popularnej ogonem bywa nazywaną; ilość części odwłok składających bywa niestałą, a raczej rozmaicie zmodyfikowaną; ostatni pierścień zawiera otwór odchodowy, a tylna jego krawędź u większej części opatrzona bywa blaszkowatemi płatkami, najdzielniejszy organ ruchów stano-wiącemi. Granice między temi trzema głównemi częściami ciała niezawsze są dokładnie odznaczone, w każdym jednak razie dadzą się one odróżnić. Głową jest część ciała obejmująca oczy, rożki i gębę; tułowiem część dająca przytwierdzenie nogom chodowym i mieszcząca główne organa wewnętrzne; odwłokiem część, jak się wyżej powiedziało, zeszczuplona, przez którą przechodzi tylko kiszka w prostym kierunku do odbytu. Ócz większa część skorupiaków ma tylko dwa, które są złożone i osadzone na słupkach ruchomych po bokach głowy; prócz tych jednak, tak jak i u owadów, trafiają się u niektórych oczy pojedyncze, lecz u niektórych z pomiędzy takich te oczy dodatkowe przedstawiają pewne modyfikacyjc, środkujące między oczami pojedynczemi i złożonemi. u jednych bowiem oczy te wielo soczewkowe pokryte są wspólną niepodzielną rogówką, u innych rogówka jest podwójila, wierzchnia bez podziałów, spodnia siatkowata; u niektórych dwa oczy zlane są w^r jednę gruppę i zwierzęta te zdają się być jednookiemi; znajdują się także całkowicie ócz pozbawione. Liczba rożków jest niestała, toż samo ich kształt i budowa; bywa ich 4 lub 2, a u niektórych wcale ich nie ma; każdy rożek składa się z dwóch części, to jest podstawki i biczyka; podstawka złożona z części nierównych i różno-kształtnych; biczyk pojedynczy, podwójny lub potrójny, o wielk.ej liczbie dro-dnych, jednokształtnych i stopniowo szczuplejących obrączek. Części gęby są bardzo zmienne i rozmaicie poprzekształcane stosownie do natury pokarmów, któremi zwierzęta te żyją; zawsze prawie jednak części te dadzą się do jednego wspólnego planu sprowadzić. Otwór gęby zajmuje zawsze stronę spodnią głowy i opatrzony jest z przodu i z tyłu nieparzystą sztuczką skorupną, na osi ciała: górna stanowi wargę górną (labrum), dolna zwykle dwudzielna wargę dolną, zwaną także języczkiem; na bokach zaś gęby umieszczone są żuwaczki (mandibulae), przeznaczone do przecinania i żucia pokarmów, noszą one często wyrostki stawowate, zwane głaszczkami żuwaczkowemi (palpi mandibu-lares); prócz tych znajduje się jeszcze pewna niestała liczba par członków dodatkowych, przeznaczonych do dalszego żucia i popychania pokarmów w kanał pokarmowy; u jednych członki te są wyłącznie do tego celu przeznaczone, u innych służą zarazem do odbywania ruchów, i podobnie jak u owadów poruszają się poziomo. Członki tułowiowe do ruchów⁷ przeznaczone podległe są także licznym modyfikacyjom, tak co do ich liczby, jak i ogólnej ich postaci; składają się one z sześciu części, z pomiędzy których ostatnia zwana jest stopą lub pazurem; często pierwsza para zmieniona jest w kleszcze, gdy staw przedostatni mniej lub więcej zgrubiały, zakończony jest zwężonem palcowa-tem przedłużeniem, stanowiąc rodzaj palca nieruchomego, na którym porusza się staw⁷ ostatni podobny do tego przedłużenia, tworząc rzeczywiste kleszcze; u niektórych pewna liczba nóg następnych zakończona jest także kleszczami, lecz nigdy już tak zgrubiałemi jak para pierwsza. Nazwano także nogo-szczękami liczbę nóg, gdy one stają się pomocniczemu częściami gęby, służąc zarazem i do wykonywania ruchów; częstokroć także u spodu odwłoka znajduje się pewna liczba członków dodatkowych, zakończonych parą blaszek lub szczecin, są one pomocniczemi członkami ruchów, lub należącemu do przyrządu oddychania,

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
człowiek4 -zacieniowana, podkreślona lub zaznaczona jakaś część ciała = silna koncentracja na tej cz
DSC00778 Budowa i czynności stopy Stopa stanowi bardzo ważną część ciała ludzkiego. jjdyZ jest eleme
c. d. 10)    Język ciała stanowi istotną część przekazu komunikacyjnego, jaki to
Zdjecie2029 Mięśnie, obok kości, stanowią główną część (około 49%) tzw. masy beztłuszczowej ciała (m
grzbiet 1
RSCN5434 Oscillatoria /drgalnica) należy do rzędu Hormogonales. Przednia część ciała wykonuje wahadł

więcej podobnych podstron