page0042
2 0 Płazy bezogonowe: JęzykowcO.
wodem, otwierającym się do steku; pęcherz moczowy istnieje.
Z bardzo małemi wyjątkami płazy są jajorodne. Jajka, złączone przeważnie razem w postaci kłaczków, sznurków i t. p. (tak zwany skrzek), składają w wodzie; nie mają one skorupki, lecz jedynie cienką powłokę, która w wodzie pęcznieje w grubą, galaretowatą masę. Jajami opiekują się tylko niektóre gatunki.
Młode różnią się zawsze od dorosłych i odbywają przeobrażenia (ryc. 10), zanim osiągną skończoną postać. Takie młode, odmiennie zbudowane od dorosłych, noszą ogólną nazwę larw, a u płazów w szczególności kijanek. Kijanki przypominają z postaci małe rybki: posiadają skrzela i długi, ścieśniony z boków ogon, obwiedziony płetwowa-tym fałdem skóry; nie mają natomiast odnóży. W miarę przeobrażania się, rozwijają się płuca i wyrastają nogi,
znikają natomiast skrzela (z wyjątkiem skrzelodysznych); ogon znika u bezogono-wych, pozostaje natomiast u ogoniastych.
Płazy mieszkają częścią na lądzie, w miejscach wilgotnych, częścią w wodzie (ale tylko w słodkiej, morskich wśród nich niema wcale); młode karmią się wyłącznie owadami, robakami i ślimakami (tylko kijanki żywią się roślinami); stąd naogół można je uważać przeważnie za zwierzęta pożyteczne. Wszystkie odznaczają się wytrwałem życiem: mogą się długo obchodzić bez pożywienia, mają zdolność odradzania utraconych części ciała i t. p.; właściwe są głównie strefie zwrotnikowej i podzwrotnikowej.
Poznano okrągło 1160 gatunków' płazów, z nich tylko 18 naszych. Gromadę tę dzielimy na 3 rzędy: 1) Bezogo-nowe (Anura), 2) Ogoniaste (Caudata) i 3) Beznożne (Gymnophiona).
1 Rząd. Płazy bezogonowe cz. Kuse (Anura s. Ecaudata).
Ciało krótkie, grube i szerokie. Dorosłe zawsze bez ogona, z 4 nogami: przednie —krótsze, zwykle o 4 wolnych palcach; tylne—dłuższe i mocniejsze o 5 palcach, często złączonych błoną; język gruby, mięsisty, przeważnie wolny na tylnym końcu; niektóre nie mają wcale języka; zęby zazwyczaj na kościach pod-niebiennych i na szczękach górnych, żuchwa zawsze bezzębna, czasami cały pysk bezzębny.
Kręgosłup (ryc. 9, na str. 18) składa się z 10 kręgów, zagłębionych zprzodu, wypukłych ztyłu. Żeber niema wcale. Oczy duże, wyłupiaste, z 2 powiekami (dolna przezroczysta).
Samce różnią się od samic posiadaniem modzeli (zgrubień) przy palcach, pęcherzy dźwiękowych, a często i ubarwieniem. Znane są dość liczne wypadki opiekowania się jajami. Jaja składają w wodzie, w postaci skrzeku.
Kijanki z pyszczkiem o brzegach osłoniętych pokrywą rogową z drobnemi, ro-gowemi ząbkami. Przy rozwoju wyrastają im najpierw odnóża tylne a później przednie.
Należy tu okrągło 1000 gatunków, z nich tylko 13 środkowo-europejsldch, a 12 naszych. Rząd ten dzieli się na 2 podrzędy: 1) Językowce (Phaneroglossa) i 2) Bezjęzykie (Aglossa).
1 Podrząd. Językowce (Phaneroglossa).
Mają wyraźny język, wolny na tylnym końcu. Tu należy przeważna większość płazów bezogonowych, a wszystkie (12 ga
tunków) nasze. Można je ułożyć w 2 grupy: 1) ostropalcych (Oxydactyla) o wszystkich palcach spiczastych i 2) przylgopal-
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
page0043 Płazy bezogonowe: Żaby. 21 cych (Discodactyla) o palcach opatrzonych na końcach gałkowatemi
page0073 63 za pomost dla dostania się do dziedziny umysłu. Jakiż możliwy związek zachodzić może
11231 jkp005 data i jego dokonania, wskazała szczególne znaczenie środków językowych - konieczność z
WSP J POL72 76 h>: Miodek, O normie Językowej znawcy przyczyniają się do stabilizacji istniejącej
DSC00169 (15) na sKrzynkoweSkrzydła również rozdzielone ale wszystkie otwierają się do wewnątrz dzię
img082 Ewolucja pęcherza pławnego u ryb ■ od pęcherza parzystego, o ścianach gąbczastych, otwierając
728 729 I kład wydalniczy składa się z 1 — 2 par metanefrydiów (ryc. 263C). Lejki otwierają się do m
13749 img082 Ewolucja pęcherza pławnego u ryb ■ od pęcherza parzystego, o ścianach gąbczastych, otwi
img082 Ewolucja pęcherza pławnego u ryb ■ od pęcherza parzystego, o ścianach gąbczastych, otwierając
page0045 Płazy bezogonowe: Ropuchy. Przylgopalcy. Bezjęzykie. 23 Płazy bezogonowe: Ropuchy. Przylgop
P1590239 się do jamy pęcherzyka w formie tzw. wzgórka jujonośnego (cutnuŁ™ o&ptHortis). W tym cz
CCF20090521 001 I. Cewnik „hagarty" służy do; a. cewnikowania pęcherza moczow
g6 bmp _E. Andrzejewska-Golec, Ł. Świątek_ Naczynia wydalnicze łączą się we wspólny pęcherz moczowy
page0003 XVI. Xenofont ). Rozpacz opanowała dusze Greków. Z wodzów i setników, ktktórzy udali się d
page0011 Nazwy wodne — Kazimierz Rymut........................ 269 Które nazwy własne zalicza się do
więcej podobnych podstron