2009 01 02 1643

2009 01 02 1643



ft W \wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*\iU, W.rumrj 'U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN TOiO

332


13.


Metale i pólmetale w hydrosferze


tego ugrupowania kationy o znaczeniu środowiskowym, takie jak Na+, K+, Mg:+, Ca2+ i Al5+.

W przypadku jonów typu A model elektrostatyczny w przybliżeniu tłumaczy trwałość kompleksów metal-ligand, to znaczy, że trwałość tych kompleksów jest dobrze skorelowana ze stosunkiem Z-/r zarówno dla jonu metalu, jak i ligandu. Trwałość większości kompleksów metali ziem alkalicznych maleje więc w następującym szeregu:

Mg2-*- > Ca2+ > Sr2+ > Ba2+

Niektóre z właściwości metali typu A to:

•    uprzywilejowanie ligandów' zawierających tlen lub lluor. przed siarką i wyższymi chlorowcami, np. Al(H;0)s(OH)2* i AWIĘOUF?. które są ważnymi postaciami glinu w roztworach. Istnieją również słabe kompleksy z oksoanionami, takimi jak SOj , NOJ, i grupami funkcyjnymi związków organicznych zawierającymi tlen (np.

COOH. >C = 0):

•    jon metalu może tworzyć nierozpuszczalne związki z jonami OH . CO^ lub POj . np. CaCOi i AIPO4 są ważnymi postaciami stałymi tych pierwiastków;

•    kompleksy z OH- są bardziej trwale niż z HS- lub S2-; kompleksy siarczkowe w roztworze lub osadzie nic mają znaczenia;

•    kompleksy z Cl-. Br- i I- są na ogół nietrwałe;

•    kompleksy z IDO są bardziej trwałe niż kompleksy z NH3 lub CN-.

Jony metali typu B mają konfigurację elektronową typu nr/10 i w/l0(/i-t-1 )s2. Powłoki elektronowe tych kationów łatwo ulegają odkształceniu: kationy wykazują więc dużą polaryzowalność. Klasa ta jest prawic równoznaczna z kategorią metali zaliczanych do miękkich kwasów według Pcarsona. Do tej grupy zaliczone zostały Ag+ (Kr(4</10)]. Zn2+ [Ar(3r/10)J i Pb2- [Xc(4/,45r/,06.v:)|.

W przypadku jonów typu B wiązanie kowalencyjne odgrywa rolę w tworzeniu się kompleksu i dlatego sam model elektrostatyczny nic pozwala na wyjaśnienie zależności związanych z trwałością. Z drugiej strony głównym czynnikiem wpływającym na trwałość kompleksu jest zdolność metalu do przyjęcia elektronów od ligandu. Dlatego duża elektroujemność (względna) metalu i mała elektroujemność donorowego atomu ligandu powinna zapewniać dużą trwałość kompleksów metalu typu B.

Na przykład w grupie 12. (czyli IIB) pierwiastków eleklroujcmności Paulinga (w nawiasach) rosną w szeregu

Zn (1.6) < Cd (1.7) < Hg (1.9)

a trwałość kompleksów zasadniczo tak samo.

Kierunek zmian eleklroujcmności (EN) donorowych atomów ligandu i trwałości ich kompleksów' (mierzonej sumaryczną stałą trwałości /3,w) z jonami metalu typu B jest następujący:

małe EN duże PIVV


S I Br Cl N O F


duże EN małe /*,*



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
2009 01 024752 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN
2009 01 025159 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN
2009 01 02 1542 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN
2009 01 020224 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN
2009 01 021525 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN
2009 01 021754 ft W wl iwi 8. J. Duffv. r’A»nwvnA»*iU, W.rumrj U)i ISBN f7MMI-l3J24-X O by WN PWN

więcej podobnych podstron