20110107 131235 bmp

PREZENTACJE

zauważał: „Słyszeliście zapewne, że Thackeray jest brzemienny w dwadzieścia odcinków i, jeżeli nie myli się w swoich rachubach, pierwszego odcinka oczekuje na Boże Narodzenie”¹⁹. (Jeśli pisać oznacza metaforycznie tyle. co rodzić — to z jakiego organu mogą mężczyźni rodzić teksty?)

Niektórzy skrajni feministyczni krytycy, przede wszystkim we Francji, lecz także w Stanach Zjednoczonych, utrzymują, iż metafory te winniśmy traktować jako coś więcej niż żart; że należy przemyśleć i na nowo określić naturę zróżnicowania biologicznego oraz jego związku z pisar- j stwem kobiecym. Dowodzą oni, że „pisarstwo kobiet wywodzi się z ciała ' i że nasza płciowa odmienność to także nasze źródło”²⁰. W książce Oj j Woman Bom Rich wyjaśnia:

biologia kobieca [...[ ma o wiele dalej idące konsekwencje niż dotąd skłonni byliśmy sądzić. Patriarcha ina myśl ograniczała kobiecą biologię do wąsko i z wtusuego punktu widzenia ujętych cech specyficznych. /, tego właśnie powodu feministyczny sposób    •

widzenia stronił od biologii kobiecej; wierzę jednak, iż. dojdzie do dostrzeżenia w na-    !

s/cj fizyczności raczej deski ratunku aniżeli przeznaczenia. Jeśli chcemy żyć życiem i pełnego człowieka, powinniśmy nic tytko panować nad własnym ciałem, |...] lecz    i

także osiągnąć poczucie jedności i zharmonizowania z naszą iizycznością, tą cielesną    ;•

podstawą naszego umysłu.³¹

Ogólnie biorąc, krytyka feministyczna przyjmująca perspektywę biologiczną kładzie nacisk na znaczenie ciała jako źródła obrazowania. Jak twierdzi na przykład Alicia Ostriker, współczesne poetki amerykańskie posługują się anatomicznym obrazowaniem bardziej otwarcie i wnikliwie niż uprawiający poezję mężczyźni, Jej zdaniem ów ciągle powracający język dała wyrzeka się rzekomej transcendencji, jaką osiągnąć można za cenę wyparcia się ciała. W fascynującym szkicu, poświęconym Whitmanowii Dickinson, Tercnce Diggory wykazuje, iż fizyczna nagość, będąca tak silnym poetyckim symbolem autentyczności dla Whitmana i innych poetów-mężczyzn, miała zupełnie inne konotacje dla Dickinson i jej kontynuatorek — kojarzących nagość z uprzedmiotowioną bądź ¹⁹ P. Jerrold, cytowany przez K. Tillotson w Noreh of the łiighteen-Forties, London mól, s, 39. James Joyce wyobraża! sobie twórcę jako kobietę, a proces literackiego tworzenia jako ciążę; zob. R. EUmann James Joyce; A Riogmphy, London 1959, s. 306-308. ³¹¹ C. G, Burkę Report frotn Parts:,- Womerfs Writiny and the W omen '.v M emanem, „Signs” 3 [Summer 1978], s. 851.

³¹ A. Rich Of Woinan Bom; Motherhood as Experience and Institution, New York 1976, s. 62. Krytyka biofeministyczna oddziałała także na inne dyscypliny; krytycy sztuki, tacy jak Judy Chicago i Luey Lippard, uważają, iż kobiety artystki zmuszone są używać macicznej lub pochwowej ikonografii ześrodkowanych obrazów, wygiętych linii oraz namacalnych czy zmysłowych form. Zob. L. Lippard Frotn the Center: Fe mi ais t Essays on Womens Art, New York i976.

nm

PREZENTACJE

seksualnie wykorzystywaną obnażoną kobietą i stąd też używających raczej w tym celu ochronnych obrazów' opancerzonej jaźni [armored self].ⁿ

Krytyka feministyczna, która dąży do tego, by stać się biologiczną, wypowiadać się z głębi cielesności krytyka, ma charakter intymny i konfesyjny, a często także nowatorski pod względem stylu i formy. Rachel Blau DuPlessis w Washing Btood, stanowiącym wprowadzenie do specjalnego wydania „Feminist SLudies” poświęconego tematowi macierzyństwa, opisuje w krótkich, lirycznych paragrafach własne doświadczenia związane z adopcją dziecka, opowiada o swych marzeniach i lękach oraz oddaje się rozmyślaniom nad „ozdrowieńczym pojednaniem ciała i umysłu, opartym nie tylko na przeżytym doświadczeniu macierzyństwa jako społecznej instytucji, (...) lecz także na dobywającej się z głębi nas biologicznej silc”.^M Tego rodzaju krytyka ostentacyjnie odsłania swe słabe strony, podkładając właściwie gardło pod nóż — jeśli uprzytomnimy sobie, jak silne są nasze zawodowe zakazy tyczące dokonywania tak osobistych wynurzeń. Kiedy jednak osiąga swój cel, wówczas uzyskuje siłę i powagę sztuki. Samo jej istnienie stanowi utajony wyrzut, skierowany pod adresem kobiet-krytyków nadal wypowiadających się, wedle określenia Rich, „spoza swych kobiecych ciał”. W porównaniu z tą wylewną krytyką konfesyjną, lakoniczność olimpijskiego umysłu, przejawiająca się w takich tekstach jak Seduction and Betrayal Flisa bet h Hardwick czy Illness as Meiaphor Susan Sontag, może wydawać się sucha i wymuszona.

Biokrytyka feministyczna, zaprzątnięta wyłącznie „cielesnymi podstawami naszego umysłu”, przybiera niekiedy postać okrutnie nakazową. Czasami można odnieść wrażenie, iż demonstracyjne obnażanie krwawiących ran staje się rodzajem inicjacyjnego rytuału, całkowicie odrębnym i pozostającym bez związku z wnikliwością krytyczną. A jak wskazują wydawcy czasopisma „Questions Feministes”:

niebezpiecznie jest umieszczać ciało w centrum poszukiwań kobiecej tożsamości Tematy inności ora?. Ciału łączą się ze sobą, ponieważ najbardziej widoczna różnica pomiędzy mężczyznami a kobietami, i jedyna, o której wiemy, że na pewno jest niezmienna [,,.] (o w istocie odmienność cielesna. Różnica ta została wykorzystana jako pretekst do „usprawiedliwienia” dominacji jednej płci nad drugą.

³¹ Zob. A. Ostrikcr Body Language: imagery of the Body in Won ten s Poetry, w: The Siatę of Langunge, ed. L. Michads and Ch. Ricks, Berkeley 1980, oraz T. Diggory Ar mott red Women, NakedMen: Dickinson, Whitman, and Their Successors, w; Shakespeare's Sisiers: Feminist Essays on Women Poets, ed. S, M. Gilbert and S. Gtibar, Bloomington 1979. ¹¹ R. Blau Du Plessis Washing Bload, „Feminist Sludies" 4 (łunę 1978], s. 10. Cały ten numer jest ważnym świadectwem krytyki feministycznej,

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
20110107 131006 bmp 116 PREZENTACJE do ziemi obiecanej neutralności; w tym sensie Heilburn i Stimpso
20110107 131623 bmp 144 PREZENTACJE i Edward Said, o tradycji ojcostwa, to w przypadku tekstu kobiec
20110107 131646 bmp 146 PREZENTACJE na temat tekstów kobiecych, które stanowią podstawowy przedmiot
46009 skanuj0037 nawet jeśli psychologia ta zapewnia, że nie jest „światopoglądem, lecz tylko nauką”
20110107 131036 bmp PREZENTACJE 118 przynajmniej na uniwersytetach, faza odznaczająca się zaniepokoj
20110107 131104 bmp PREZENTACJE 120 wówczas nic możemy, na tym wczesnym etapie rozwoju, wykluczyć mo
20110107 131131 bmp PREZENTACJE 122 tyczna zaczęła wówczas przesuwać swe zainteresowania z interpret
20110107 131204 bmp PREZENTACJE 124 feministyczna, w głównej mierze marksistowska, na pierwszy plan
20110107 131300 bmp PREZENTACJE 128 Studia nad obrazowaniem biologicznym w pisarstwie kobiecym są po
20110107 131325 bmp PREZENTACJE 130 fallogocentrycznej struktury, by móc- /budować rodzaj wypowiedzi
20110107 131347 bmp PREZENTACJE 1.32 wanie się na dostępie kobiet do języka, na dysponowaniu określo
20110107 131418 bmp PREZENTACJE 134 chorobę, szaleństwo, anoreksję, agoraiobię i własny bezwład, jak
20110107 131510 bmp PREZENTACJE 138 Określając kobiecą kulturę historycy odróżniają role, zajęcia, u
20110107 131533 bmp PREZENTACJE 140 okręgu dominującego X. Jeden łuk okręgu pozbawionego głosu wykra
20110107 131557 bmp PREZENTACJE 142 konkretny wkład do określenia naszego miejsca w historii krytyki
cz2
Programowanie p/uimjjjjywyjjiy pusomM®w yj-zfAu © Co uważniejsi Czytelnicy zauważyli zapewne, ż
47687 Top 8 BMP 126 SZYMON SZYMONOWIC 126 SZYMON SZYMONOWIC ożemyJOde mni^ jecTneg m najdziesz takic
kontrola 7 bmp 126 Tadeusz Listwan, Józef Koziński, Podstawy zarządzania organizacją Tab. 7.3 c.d. M

więcej podobnych podstron