str 040 041
zapełnionych kościołach śpiewano Boże, coś Polskę i inne pieśni patriotyczne. Uroczystości nabierały charakteru narodoworeligijnego.
W 1861 roku manifestacje nasiliły się, przenosząc się na ulice. 27 lutego Stare Miasto stało się widownią krwawego starcia, podczas którego zginęło pięciu polskich manifestantów. 8 kwietnia doszło do masakry tłumu na placu Zamkowym.
Pod koniec 1861 roku z podziemnych kółek wykrystalizowały się dwa przeciwstawne ugrupowania polityczne: demokratyczny obóz „czerwonych” i obóz „białych”, skupiający wokół siebie liberalne ziemiaństwo i burżuazję.
„Czerwoni” nie stanowili zwartej grupy. Wewnątrz niej ścierały się wpływy rewolucyjno-de-mokratyczne, dzieląc na dwa skrzydła — lewicę i prawicę. Owe manifestacje warszawskie były dziełem lewicy „czerwonych”.
Oba obozy były przeciwstawne, zarówno jeśli chodzi o program polityczny, jak też skład społeczny. „Czerwoni” wytykali „białym” brak patriotyzmu, natomiast „biali” „czerwonym” — brak rozumu politycznego. Posiadająca szlachta pragnęła niepodległości, lecz obawiała się wstrząsów społecznych i radykalnej reformy agrarnej. To utwierdzało ją w przekonaniu, że powstanie zbrojne jest krokiem nierozsądnym oraz że niepodległość kraju uda się wytargować stopniowo od rządu carskiego albo też uzyskać gotową z rąk zachodnich gabinetów. Ze swej strony zdeklasowana inteligencja szlachecka, a wraz z nią biedota miejska, stanowiące oparcie obozu „czerwonych”, pragnęły demokratyzacji ustroju i sprawiedliwości społecznej. Dlatego nie ufały klasom posiadającym i ich paktowaniu z zaborcą, będąc przekonane, że niepodległość można wywalczyć w drodze rewolucji. Elementy trzeźwej kalkulacji i samozłudzenia przeplatały się zarówno w jednej, jak i w drugiej postawie.
O losach kraju miała przesądzić postawa chłopów. U nich zaś dominował interes klasowy — chęć pozbycia się feudalnych obciążeń, pańszczyzny i czynszów. Pozyskać chłopów mógł ten, kto by dał im na własność ziemię. Nie mógł tego uczynić obóz ziemiański wbrew własnemu interesowi klasowemu. Takie możliwości mieli natomiast „czerwoni”, którzy właśnie na tym opierali swą wiarę w zwycięstwo. Jednakże w formułowaniu tego programu agrarnego krępował ich nieustannie wzgląd na szlachtę —■ również patriotyczną i potrzebną w powstaniu, której nie należało odtrącać. Dlatego wahania obozu „białych” między ugodą a rewolucją i obozu „czerwonych” między radykalizmem agrarnym a frontem narodowym ciągnęły się przed rozpoczęciem powstania i trwały nawet po jego wybuchu.
Narastające nastroje rewolucyjne obejmowały całe Królestwo Polskie, rozszerzając się na inne zabory. Dominowała w tym jednak Warszawa. W Towarzystwie Rolniczym, skupiającym czoło-
41
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
scandjvutmp155 01 1 811DODATEK II. Boże, coś Polskę. (N» melodyę: *Serdeczna Matko* str. 245 Ni. Boż
str 040 041 (3) Z JAKIM OKRESEM LUB WYDARZENIEM HISTORYCZNYM KOJARZYSZ? Mówimy bezosobowo: życie lub
str 040 041 BUDOWA GRANATU 52. Granat ręczny przeciwpancerny wz. 6 (rys. 33)
41353 str 040 041 (2) 19. SŁUŻBA SAPERSKA Odkąd tylko pojawiło się wojsko, istnieje również służba s
str 040 041 posługiwała się miejscowa ludność i nic bardzo orientował się w tutejszych okolicach.
str 040 041 bajkami czasu nie zabierał”. Mimo to przez cztery godziny wychwalał swe rzekome zwycięst
str 040 041 paść na korzyść tego, co widział. Mijano bogate miasta otoczone murowanymi fortyfikacjam
str 040 041 ległoś ci w granicach przedrozbiorowych. Tymczasem była to w gruncie rzeczy gigantyczna
str 040 041 go węgierskiego. Była tam mowa o tym, że komitet węgierski utworzy legion złożony przyna
str 040 041 Kołaczkowski zajęty był rozpoznawaniem granic, dróg przygranicznych prowadzących z Sakso
88618 str 040 041 (3) Z JAKIM OKRESEM LUB WYDARZENIEM HISTORYCZNYM KOJARZYSZ? Mówimy bezosobowo: życ
Symbole narodowe "Boże, coś Polskę" Antoniego Felińskiego, śpiewana bardzo
Feliński Alojzy Boże, coś Polskę ALOJZY FELIŃSKI 131 : IT w : sEKilll o łTjlll ----n—-— ii
Bo?e co? Polsk? Boże, coś Polskę p ~r-4~ -hhh —<5 4 r"t~h tar-czą swej o - pie - ki *
bozecos Boże, coś PolskęWolno, majestatycznie Bo - że, coś Pol ■ skę przez lak li
więcej podobnych podstron