str 136 137

W 1895 roku wstępuje do Związku Zagranicznego Socjalistów Polskich. Kontaktuje się z młodymi Polakami, którzy przybywają do Paryża.

W 1900 roku generał Wróblewski poważnie zaniemógł. Leżał ciężko chory w hotelu, a przyjaciele odwiedzali go, przynosząc mu jedzenie. Stan zdrowia był tak ciężki, że przyjaciel generała, Henryk Gierszyńsld, były uczestnik powstania styczniowego, zabrał go do swej posiadłości w Ouarville w departamencie Eure-et Loire pod Paryżem. Odwiedzali go tam chętnie bliscy i dalecy znajomi. Generał przez cały czas żywo interesował się losami Polski.

Wiosną 1908 roku Wróblewski znów ciężko zachorował. Próbował wprawdzie lekceważyć swoją chorobę, aby nie przysparzać kłopotów domownikom, ale nikt nie wątpił, że zbliża się kres życia generała. Zmarł 5 sierpnia 1908 roku.

Pogrzeb Walerego Wróblewskiego stał się manifestacją klasy robotniczej. Kiedy około godziny 14.00 do Paryża przybył pociąg z trumną, przed dworcem Orleańskim zebrały się tłumy ludzi.* Byli tam komunardzi, robotnicy Paryża, przedstawiciele różnych partii. Przyszli delegaci partii francuskiej z transparentem' „Parti Socialf!] Ouvrier”, partii rosyjskich, PPS-Frakcji Rewolucyjnej, PPS-Lewicy, SDKPiL, „Proletariatu”. U stóp trumny przykrytej czerwonym całunem położono wieniec laurowy z czerwoną wstęgą i napisem „Generałowi Wróblewskiemu — rodzina Gierszyńskich”.

Kondukt żałobny ruszył przez Quai d’Auster-lilz, przez most nad Sekwaną. Tłumy gęstniały; w milczącym pochodzie lud Paryża składał hołd polskiemu bojownikowi. Nagle na placu Bastylii z ponad 5 tysięcy ust rozbrzmiała „Międzynarodówka”.

Zwłoki generała Wróblewskiego spoczęły na cmentarzu Fere Lachaise pod murem, gdzie wojska Thiersa rozstrzelały 3500 komunardów, pod Murem „des Federes”.

Henryk Gierszyński pisał w swej broszurze: „Pułkownik powstańczy, wojewoda grodzieński, podlaski i lubelski — później jenerał paryskiej Komuny — Walery Wróblewski ... jeden z ostatnich reprezentantów tego pokolenia rewolucjonistów romantyków, którzy przebiegli Europę od końca do końca”.

Wiosną na cmentarzu Pere Lachaise kwitną kasztany. Przechodzień może przeczytać na płycie nagrobnej słowa: „Walery Wróblewski 1836— 1908 bojownik insurekcji polskiej 1863, generał Komuny Paryskiej (18 marca —• 28 maja 1871). Pod jego dowództwem 101 batalion utworzony z robotników XIII i V okręgu dziesięciokrotnie zmuszał do ucieczki przeważających liczebnie wersalczyków. Bohaterskiemu synowi Polski •—■ lud Paryża”.

Jesionią na aleje cmentarza spadają brązowe, lśniące kasztany. Wcześnie zapada zmierzch o tej porze roku...

*

137

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
str 136 137 cji. Jemu właśnie przypisuje się projekt powołania cara na tron polski po Janie Kazimier
str 136 137 sensownego planu walki z nieprzyjacielem. Wyczerpany licznymi trudnościami, po otrzymani
str 136 137 NOTA BIOGRAFICZNA Kazimierz Wielki (1310—1370) był synem króla Władysława, zwanego Łokie
str 136 137 kowieckiego. Niestety w końcu generał Dembiński potwierdził mu smutną wiadomość. Ostatni
str 136 137 nie radzili sobie nawet z nabijaniem karabinów. A jeszcze zapomniano napełnić torebek ka
str 136 137 strią to okres, w którym Kołaczkowski zgłębia w praktyce tajniki saperskiej specjalności
69354 str 136 137 7.    Michał Jerzy Wołodyjowski — Kamieniec Podolski. Spośród trzec
XV Wstęp statystyki. W rzeczywistości liczba oksywian w 1895 roku spadla do 689 osób, ale dodatkowo
str 136 137 (2) 38. NA CO POMAGA I OD CZEGO CHRONI? 1.    Trój-ziele. Rośnie gdzieś h
61503 IMGG38 Szósta! Szósta! W związku z akcją zmierzającą do zainteresowania zagranicy piśmiennictw
DSC06 „Zwalniacie mnie, bo należę do związków zawodowych". Zwalniając Pana kierowaliśmy się je
44267 str 024 nego elementu (rys. 7.18). Do łączenia materiałów kruchych i izolacyjnych używa się ni
IPN Dodatek historyczny Specjalny Wokół Marca 1968 Rok 1968 należy do dat sczegolnyeh w historii

więcej podobnych podstron