skanuj0003 (84)

55 —

ZARYS WIEDZY O TURYSTYCE

do miejsc świętych charakterystyczna jest dla każdej religii. W świecie chrześcijańskim odbywano pielgrzymki do miejsc związanych z życiem Jezusa do Ziemi Świętej, także do miejsc związanych z pobytem, miejscem urodzenia, śmierci lub męczeństwa wyznawców i męczenników. Były to także sanktuaria, miejsca kultu maryjnego lub szczególnie od czasów średniowiecza wyjazdy do miejsc, gdzie były przechowywane relikwie. Historia turystyki pokazuje, że pierwsze peregrynacje w średniowieczu miały charakter pielgrzymkowy. Pielgrzymki oprócz swych wartości w sferze religijnej stanowiły także o poszerzaniu horyzontów intelektualnych, geograficznych i kulturowych (Jackowski, 2004).

W obecnych czasach, na początku XXI wieku, coraz więcej turystów udaje się w podróż po to, aby spotkać się z Bogiem, odwiedzić miejsca święte, zobaczyć kościoły i klasztory, w których działy się cuda, żyli święci, często ci, którzy zmarli stosunkowo niedawno i zostali beatyfikowani lub kanonizowani. Te miejsca zwykle cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem pielgrzymów.

Ośrodki kultu religijnego w Europie od lat przyciągają rzesze pielgrzymów. Ośrodki pątnicze innych religii także są magnesem dla swoich wyznawców. Islam, hinduizm, judaizm, buddyzm i konfucjanizm posiadają swoje szczególne miejsca kultu. Inne religie ściągają do swych ośrodków znacznie mniejsze grupy wiernych.

Ruch turystyczny do miejsc świętych ograniczany bywa niekiedy przez politykę, konflikty zbrojne, toczące się wojny. Dzieje się tak szczególnie na obszarach Aftyki i Azji i to w najróżniejszych ich zakątkach.

Mówiąc o związkach religii i turystyki, należy skoncentrować się nie tylko na rynku turystycznym, ale także na sposobie zachowania. Miejsca święte wymagają szczególnego szacunku, zachowania się, ubioru i poszanowania innych religii. Na tym tle dochodzi często do zaburzenia prawidłowych relacji. Wchodząc do kościoła, meczetu czy synagogi, należy zachować szczególną uwagę, by nie zranić uczuć innej osoby. Poznanie i zrozumienie, w duchu ekumenizmu, innych religii jest istotnym zadaniem i funkcją turystyki.

Turystów przybywających do miejsc świętych można podzielić na dwie zasadnicze grupy. Pierwsza to pielgrzymi, którzy oczekują przeżyć duchowych. Drugą grupę stanowią duchowo obojętni lub wyznawcy innych religii. Pielgrzymów jednak również można podzielić na tych, którzy także zwiedzają, niekiedy większą uwagę zwracają na wystrój i styl architektoniczny kościoła niż na modlitwę, oraz tych, którzy przybywają do sanktuarium po to, by się przede wszystkim spotkać z Bogiem. Duchowo obojętnych również można podzielić na dwie grupy: tych, którzy mają szacunek do sacrum, i tych, którzy takiego poczucia nie mają (Przecław-ski, 1996, str. 143). Warto podkreślić, iż polskich turystów, na tle innych grup narodowościowych, wyróżnia szczególny szacunek dla miejsc świętych. Turystyka dla obydwu stron, gości i gospodarzy, staje się zawsze dobrą sposobnością dawania dobrego świadectwa, szczególnie w sferze moralnej.

4.2. ETYKA A TURYSTYKA

Etyka jest nauką o moralności, zbiorem ocen i norm moralnych przyjętych w danym społeczeństwie. Może być rozpatrywana w aspekcie normatywnym i opisowym. Pierwszy z wymienionych aspektów etyki zajmuje się ustalaniem tego, co jest dobre, poprawne, a co jest złe, niepożądane. Tak pojęta etyka dzieli się na aksjologię, czyli teorię wartości, oraz deontologię, czyli naukę o powinnościach. Drugi aspekt etyki, czyli aspekt opisowy, zajmuje się wyjaśnianiem,