obraz6 (91)

wyrażenia tak drogiego Cassirerowi pewną fizjonomią, to znaczy pewnym rodzajem globalnego, ekspresyw-nego i żywego modelunku rzeczy martwych i bezwładnych. Właśnie to nieuniknione dla ludzkiej świadomości zjawisko tworzy ową bezpośrednią organizację tego, co rzeczywiste. To ostatnie nie jest nigdy dane jako martwy przedmiot, lecz jest uprzedmiotówione_y czyli podniesione do godności przedmiotu ludzkiej świadomości przez całą zawartość psycho-kulturową tejże świadomości. Tę konstytutywną niemoc skazującą myśl na to, że nigdy nie może ona naocznie uchwycić w obiektywny sposób jakiejś rzeczy, lecz integruje ją natychmiast w pewne znaczenie, nazywa Cassirer wybujałością symboliczną⁵. Ale ta niemoc jest tylko odwrotną stroną olbrzymiej władzy, władzy nieuchronnej obecności znaczenia, które sprawia, iż dla ludzkiej świadomości nic nie jest nigdy po prostu obecne, lecz wszystko jest przez nią przedstawione.

Choroba umysłowa polega właśnie na zamąceniu przed-stawiania. Chora myśl to myśl, która utraciła „władzę analogii” i w której- symbole rozpadają się i wysycha w nich znaczenie ⁶. Człowiek myślący i zdrowie umysłowe określają się więc w terminach kultury, a homo sapiens jest ostatecznie jedynie animal symbo-licum. Rzeczy istnieją tylko poprzez „postać”, jaką nadaje im myśl obiektywizująca; są one w najwyższym stopniu „symbolami”, ponieważ utrzymują się w koherencji postrzegania, pojmowania, sądzenia i rozumowania jedynie dzięki znaczeniu, które je przepaja. Filozofia i analiza fenomenologiczna różnych sektorów „obiektywizacji” otwierają u Cassirera perspektywę na pewien rodzaj pansymbolizmu.

Jednakże zdefiniowawszy symbol poprzez jego czysty dynamizm, zdajemy sobie sprawę, że Cassirer doszedł jeszcze do zhierarchizowania form kultury i form symbolizmu, uznając, na przykład, mit za skostniały symbol, który utracił swe „poetyckie” powołanie, podczas gdy nauka, przeciwnie, będąca obiektywizacją par excellence, jest stałym kwestionowaniem symboli, a zatem posiada większą moc wybujałości symbolicznej.

Trzeba więc było czekać na dzieła badaczy w większym stopniu wyzwolonych spod wpływów kantowskiego krytycyzmu i kantowskiej epistemologii, ażeby wyobraźnia symboliczna odnalazła całkowitą autonomię w stosunku do królestwa logiki tożsamości.

*

Poznanie uniwersalnych podstaw archetypicznych... skioniio mnie do spojrzenia na to, co istnieje wszędzie i zawsze, i co należy do wszystkich..., jako na fakt psychologiczny.

Carl Gustav Jung, Symbolik des Geistes

O ile teoria Junga odnosząca się do roli obrazów jest jedną z najgłębszych, o tyle jego terminologia dotycząca symbolu jest jedną z najbardziej mętnych i płynnych. To właśnie ona miesza nieustannie archetypy, symbole i kompleksy. Jednakże chcąc poddać krytyce freudowską psychoanalizę, Jung wychodzi od bardzo zdecydowanego i wyraźnego rozróżnienia między znakiem-objawem a symbolem-archetypem.

75

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
DSC00677 (8) Reifikacja to postrzeganie zjawisk ludzkich tak, jakby były one rzeczami, to znaczy jak
PIŁAT    91 1 od sądzenia Jezusa. On wiedział, co to znaczy skazać ulubieńca ludu. —
Obraz1 (19) 266 Emile M. Cioran Czysta wizja bezsensu... To znaczy ogołocić z całej treści istoty z
Obraz (91) Uwaga! Należy tak dobrać napięcie zasilania układu pomiarowego, aby w wyniku wzorcowania
obraz3 (17) niuanse pedagogiczne, od ścisłej prohibicji i segregacji społeczeństw, tak drogiej nasz
Obraz0 Zestaw 6 • Wyrażenia algebraiczneZadanie 18. Uzupełnij poniższy tekst, tak aby zdania były

więcej podobnych podstron