P1010745 (2)

112 5. Metody badań zachowań konsumenckich

sowy. Panel ciągły polega na systematycznym badaniu respondentów, natomiast okresowy przeprowadza się w zależności od potrzeb informacyjnych badacza Dzięki tej metodzie możliwe jest badanie zachowań konsumenckich oraz struktury konsumpcji w czasie. Panele dotyczą konkretnych działań podejmowanych prze, konsumentów, a mianowicie realizowanych zakupów. Dwoma podstawowymi celami paneli są^M:

- zebranie szczegółowej informacji na temat zachowań konsumenckich i charakterystyk konsumentów,

- uzyskanie informacji na temat dynamiki zachowania konsumenckiego w czasie.

W przypadku gdy respondenci odpowiadają stale na ten sam zbiór pytań, mówi się o panelu jednotematycznym. Jednak możliwe jest także prowadzenie panelu wielotematycznego (omnibusa), w którym udziela się odpowiedzi na różne zbiory pytań. Istotą takiego rozwiązania jest chęć poznania opinii na różnorodne tematy tej samej grupy ludzi, a nie porównywanie informacji w czasie.

Panel konsumencki umożliwia pomiar zachowań rynkowych konsumentów oraz określenie struktury konsumpcji. Istnieją dwie możliwości zbierania danych w konsumenckich panelach zakupów: audyt domowy oraz metoda dziennika¹².

W przypadku audytu domowego w pewnych ustalonych odstępach czasu (na przy kład raz w tygodniu) członek panelu przyjmuje audytora w domu i pozwala mu sprawdzać zapasy domowe z jakiegokolwiek zakresu. Konsument wypełnia krótki kwestionariusz odnośnie do zakupów dokonywanych w ustalonym okresie. Oprócz tego gromadzi wszystkie opakowania z zakupionych i już zużyty ch produktów w specjalnym pojemniku, co umożliwia audytorowi sprawdzenie i ewentualne uzupełnienie kwestionariusza.

W drugiej metodzie respondenci są zobowiązani do prowadzenia specjalnie przygotowanego dziennika zakupów, w którym dokonują codziennych zapisów o rodzaju kupowanych produktów (marka, producent), ich ilości, charakterystyce (opis produktu i jego opakowania), cenie, czasie i miejscu zakupu oraz sposobie użycia lub konsumpcji. Uczestnik panelu jest zobowiązany do przesyłania danych raz na tydzień lub raz na miesiąc. Zapisywane w dzienniku dane mogą dotyczyć nie tylko zakupu towarów konsumpcyjnych, ale także opinii na temat oceny sytuacji ekonomicznej i poziomu życia gospodarstw domowych czy oceny środków i form reklamy, z którą respondent miał kontakt¹³. W raportach

¹¹ J. Parfltt, Panel research, w: Consumer Market Research Hartdbook, s. 193-194.

¹¹ Tamże, | 197-199.

¹³ W Polsce ciągły panel konsumencki prowadzi np. firma GfK — Polonia (Panel Gospodarce* Domowych - ConsumerScan). Badaniem objętych jest 5000 gospodarstw domowych, dobranych reprezentatywnie dla społeczeństwa polskiego, które co tydzień wysyłają informacje w postaci wypełnionych dzienników zakupów.