P1030647

fi    Feminizm, postmodernizm, ptychodnahta

Specyfika „interpretacyjnego zwrofir.jpolega na itakwciriono-wamu filozofii opartej na kategorii Świadomego i samofwiado mego afo, doikonate dla siebie przejrzystej „rzeczy myślącej⁰ oraz na akierowantu zainteresowania na obszar międzyludzki, w którym „podmiot poszukuje Prawdy przez małe «p»”²\ W odniesieniu do interesującej mnie kwestii oznacza to, ze dla feministek w psychoanalizie Freuda prawda mitu staje się bardziej godna uwagi niz prawda przyrodoznawstwa - interpretacja polega bowiem na konfrontowaniu własnej opowieści z cudzą, n$ dialogu Kryterium oceny opiera się tu więc na nieprzemijającej umiejętności prowokowania dyskusji, .a nie na doświadczalnie potwierdzanej wiarygodności, empirycznej testował noki hipotez. Mówiąc jeszcze inaczej, prawda, która, jak sądzi) Freud, odnosiła się do odkrytych przez niego uniwersalnych praw przyrodoznawstwa, uznana zostaje za prawdę mitu i tp jej prawom podlega psychoanalityczna opowieść o dziejach człowieka i narodzinach kultury. Kryterium naukowej weryfikowalności, stawiane psychoanalizie przez „prawdziwych naukowców", zastąpione zostaje kryterium kulturowej żywotności, interesującym „filozofów" -„filozofowie budujący nie poczuwają się do roli odkrywców jakichkolwiek prawd obiektywnych”, ponieważ jffaleźy im raczej na podtrzymywaniu konwersacji niż odkrywaniu prawdy"JŚ/Dla-tego tez na przykład to, ze wiele Freudowskich teorii zostało obalonych przez medycynę, ma dla feministek nowej różnicy marginalne znaczenie. Bardziej godny interpretacyjnej uwagi jest kulturowy kontekst istnienia psychoanalizy, ciągła obecność tych motywów w innych tekstach, literaturze, sztuce, myśleniu po-tocznym/Czytanie psychoanalitycznych opowieści, tak jak czyta się fikcyjne historie, polega na dostrzeżeniu w nich raczej opisu przemawiającego silą wyobraźni i wnikliwością, niż naukowej rekomendacji patriarchalnej kultury. Warto pamiętać o tym, źe na przykład psychoanalityczna teoria kompleksu Edypa oparta została na historii, która nigdy się nie wydarzyła. Jej podstawą stały się bowiem dla Freuda fantazje pacjentów. W dialogu między feminizmem a psychoanalizą, rozumianym jako „fragment konwersacji ludzkości", miejsce sporu o naukową prawomocność

lemmizm i psychoanaliza - it ranga bedfellows 93

zajmuje wię< gra o sens nadawany zjawiskom ludzkiego świata. Kierunek Interpretacji wyznacza poszukiwania odpowiedzi na pytanie, dlaczego to, co o człowieku i kulturze mówi psychoann liza, ma wciąż siłę zdolną poruszać naszą wyobraźnię. Takie podejście do psychoanalizy pozwala dokonać abstrakcji od „naukowych” roszczeń dziewię tnastowiecznego przyrodoznawstwa, które nadając mizogimcznym przesądom (seksualność kobieca, dosłowna wersja teorii zazdrości o penisa) godność nauki, stanowią dla feministycznej teorii największy dylemat.

W tak czytanej psychoanalizie człowiek jest istotą skazaną na przygodność wrzucenia w świat i bezsilność w walce z siłami, które są odeń potężniejsze/ Stworzony przez. Freuda język mówienia o płci stał się, dzięki swojej imaginacyjnej sile, jednym z najtrwalszych słowników kultury Zachodu. W psychoanalizie przynależność do danej płci nie jest czymś akcydentalnym, a życie jednostki ukazane zostaje przez pryzmat doświadczeń związanych 1 byciem „kobietą" lub „mężczyzną". Jak dostrzega Juliet Mitchell; „Freud nigdy nie uważał, że anatomia i biologia nic są relewantne, lecz raczej pytał o ich miejsce, f znajdował je poza zainteresowaniami psychoanalizy"¹⁵. Sam Freud piuc w Trzech rozprawach z teorii seksualnej: „Jest to niezbędne, aby sobie uświadomić, źe pojęcie «męski» i -żeński*, którego treść według po wszechnego mniemania wydaje się tak niedwuznaczną, w nauce należy do najzawilszych”²⁶, a w eseju Kobiecość dodaje: „O swoistości podejścia psychoanalitycznego do tej kwestii stanowi to, że nic stara się ono dostarczyć opisu tego, na czym polega kobiecość - byłoby to na gruncie psychoanalizy zadanie bez mała nie do wykonania - lecz że bada, w jaki sposób dziecko 9 skłonnościach biseksuainycb staje się kobietą"²⁷. Wewnętrzna antynomia koncepcji Freuda to wynik jeszcze jednej próby znalezienia pewnej podstawy wiedzy, która ma swoje uprawomocnienie poza kontekstem kulturowych praktyk. To, że wysiłki ojca psychoanalizy w tym kierunku wzmagały się zawsze tam, gdzie rzecz dotyczyła seksualnej, kobiety i jej specyfiki, 111.1 dla feministek szczególne znaczenie, zwłaszcza że historia ta powtarza się w wypadku Lncanji. Demaskując „fallogoccntryzm" tych historii, feministki

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
P1030612 #4 f OOit 44    Feminizm, postmodernizm, ptychoenaitzs sywnym charakterze it
55473 P1030629 68llllllft Feminizm, postmodernizm, psychoanalizav    —fA ^
71605 P1030605 1 32 Feminizm, postmodernizm, psychoattali P0ZCf*M(łTl iC OŚWlGćCltioWĆj
51373 P1030626 64 Feminizm, postmodernizm, psychoanaliza dycji, która go wydalali coria emancypacji
P1030603 21»    Feminizm, postmodernizm, psyrh ruina lir* psychoanalizy (k> nie (v
P1030633 72    Feminizm, postmodernizm, psychoanaliza czy prób zacierania różnicy bin

więcej podobnych podstron