img114

Na ogół świadomość społeczna co do lego. jakie czyny są zabronione przez prawo kamę, jest powszechna (zabójstwo, kradzież, oszustwo, gwałt itd.). Są jednak czyny, których bezprawność kama nic jest tak oczywista albo budzić może istotne wątpliwości, np. na tle zmiennych regulacji prawa karnego celnego, dewizowego czy związanego z obrotem gospodarczym. Do takich właśnie wypadków ma zastosowanie regulacja art, 30 k.k., zgodnie z którą usprawiedliwiona nieświadomość bezprawności czynu uchyla winę. Natomiast w wypadku, gdy ta nieświadomość jest nieusprawiedliwiona, brak podstaw do uchylenia zarzutu winy, aczkolwiek trzeba przyjąć, że wina sprawcy może być umniejszona, co uzasadnia możliwość nadzwyczajnego złagodzenia wymierzonej mu kary. Ocena, czy nieświadomość sprawcy jest usprawiedliwiona, musi być pozostawiona sądowi. W ocenie tej należy uwzględniać zarówno stopień świadomości prawnej sprawcy (jego wiedzę, wykształcenie itp.), jak i okoliczności popełnionego czynu.

4. Działanie w warunkach rozkazu

Obowiązek wykonania rozkazu wiąże się z panującą w wojsku zasadą dyscypliny i podporządkowania. Odmowa wykonania rozkazu albo wykonanie rozkazu niezgodnie z jego treścią pociąga za sobą kary dyscyplinarne, a także groźbę sankcji karnej, jeżeli dowódca jednostki wojskowej złoży wniosek o ściganie karne (zob. art. 343 § 1 i 4 k.k.).

Według tradycyjnej teorii, określanej mianem teorii ślepych bagnetów, za

podporządkowany wykonawca (narzędzie), nie pondsi odpowiedzialności. Teorii J tej hołdowały ustawodawstwa opierające wojsko na bezwzględnej („ślepej") ; dyscyplinie (hitlerowski Wehrmacht, armia ZSRR).

Zasada nieodpowiedzialności wykonawców rozkazów, kwestionowana od I dawna w doktrynie prawa karnego (zwłaszcza anglo-amerykańskicj), została ostatecznie zanegowana i odrzucona przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy, tzw. Trybunał Norymberski, który osądził głównych zbrodniarzy hitlerowskich za zbrodnie dokonane w czasie drogiej wojny światowej. Według art. 8 . Statutu Trybunału Norymberskiego z 28 sierpnia 1945 r.: „okoliczność, żc oskarżony działał w wykonaniu rozkazu swego rządu lub przełożonego, nic zwalnia go od odpowiedzialności, lecz może być uważana za okoliczność łagodzącą przy wymiarze kary, o ile Trybunał uzna, żc będzie to zgodne z poczuciem sprawiedliwości". Takie ujęcie stało się podstawową zasadą prawa narodów. To, że żołnierz otrzyma! rozkaz zabijania lub znęcania się z pogwałceniem prawa, nie może więc ckskulpować z dokonanych zbrodni (bliżej T. Cyprian. 1. Sawicki, Prawo norymberskie, Warszawa 1948).

Polskie ustawodawstwo przyjęło dominującą współcześnie zasadę umiarkowanego posłuszeństwa, którego granicę wyznacza świadomość przestępności

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
■ należy zawsze dążyć do zrozumienia, jakie wartości są osiągalne przez nagrody, które pracownik
img171 (6) owo spojrzenie pedagogiki społecznej na rzeczywistość. jest na ogół pojmowany kompleksowo
94 MAŁGORZATA PILASZEK cznościach i gdzie powstawała owa powszcc na zgoda co do lego, że dana kobiet
img171 (6) owo spojrzenie pedagogiki społecznej na rzeczywistość. jest na ogół pojmowany kompleksowo
img171 (6) owo spojrzenie pedagogiki społecznej na rzeczywistość. jest na ogół pojmowany kompleksowo
Część I. Internet rzeczy (w każdym wieku) na dyskomfort braku wiedzy, co do możliwego wpływu tych
page0172 164 Snmma teologiczna rżenia Boga pod pewnym względem trwają na wieki, przynai-mniej co do
HPIM2344 14 Sztuka i sztuk Podsumowt, spekuluje przy tym na stanie świadomości i nieświadomości mili
Drzewo życia9 jedynie na początku, przed stworzeniem. Powrót do lego stanu oznaczać będzie koniec ś
a)    świadoma decyzja co do tego czy chcemy zostać w danym związku, czy jest on dla&
OD WYDAWCY Osoby, które swoją aktywność pragną spożytkować na rzecz lokalnej społeczności, mają do
Strona0109 109 na początku obiektowi stała co do wartości siła Px = mav Siła ta może być realizowana
w poszczególnych regionach. Oczywiście wspomniane właściwości wskaźników społecznych, co do których
DSC94 Talie odrzucenie mechanicznego oczekiwania na sukces jc-si niezbędne do lego. aby zwal-cz>
tam mają dużo inspektów na ogórki - pomyślała Alicja. - A co do w> ciąg mnie z okna, to chciałaby
PAWLUCZUK ŻYWIOŁ I FORMA (36) 8. KULTURA LUDOWA A KULTURA NARODOWA Na płaszczyźnie świadomości społe
Makroekonomiczne cele polityki gospodarczej Na ogół przyjmuje się, że do makroekonomicznych należą t

więcej podobnych podstron