img250

Wartość oświetlenia naturalnego zależy od wielu czynników makroklimatycznych (szerokość geograficzna, stan słońca wysokość n p m wystawa terenu i jego albedo) klimatu lokalnego (zacien-eme budynku i okien drzewami, innymi budynkami podcieniami); czynników wewnętrznych (strona umieszczenia okien, ilość, wielkość kształt i rozmieszczenie okien, grubość ościerzy, czystość szyb, albedo wnętrza)

Wpływ czynników warunkujących fotoklimat pomieszczeń oceniamy poprzez obliczanie szeregu wskaźników oświetleniowych

1 Przebieg osi długiej budynku Do uzyskania równomiernego oświetlenia przy dwustronnej wystawę okien oś długa budynku biegnie w kierunku N-S z dopuszczalnym odchyleniem 30°

2. Wskaźnik jasności albo stosunek powierzchni okien do podłogi (O P) który oznacza ile nr’ podłogi (P) przypada na 1 m² powierzchni oszklonej ok^;en (O) np 1:10.

Wskaźnik jasności = 0:P = 1 X; X = -J-

3. Kąt padania i kąt otworu okiennego (ryc.4) Optymalny kąt padania wynosi 27° (0,44 rad), a minimalny kąt otworu 5° (0 09 rad)

Ryc. A Kąt padania (u) i kąt otworu okiennego (jt)

(Rokicki. Masłowska 1982)

4 Wskaźnik oświetlenia naturalnego (WON)

.. Zaleca się aby procentowy wskaźnik jasności dziennej pomieszczeń przyjmował wartości od 1,5 do 2,0% Odpowiada on wtedy warunkom jakie są wymagane w przemysłowych halach produkcyjnych

₌ średnie oświetlenie wewnątrz (lx) ^u średnie oświetlenie na zewnątrz (lx) t ^/0J

5 Zasada budowlana wszelkie przeszkody (drzewa, buoynki) zacieniające powinny być oddalone od okien na swoją podwójną wysokość.

4.3.2. Oświetlenie sztuczne

Wartości bezwzględne oświetlenia sztucznego żarowego i jarzeniowego podaje tabela 6. Zaznaczyć jednak trzeba ze nie tylko mała ale też zbyt duża ilość godzin świetlnych jest niekorzystna dla reprodukqi zwierząt. Długość dnia świetlnego dla owiec, trzody i bydła wynosi 8-16 h/dobę Stosując oświetlenie sztuczne należy przestrzegać podanej długości dnia świetlnego.

4.4. Pomiary promieniowania

Pomiary promieniowania można przeprowadzić metodą kalorymetryczną (mW/cm²) używając do tego celu różnego rodzaju aktynometrów mierzących promieniowanie całkowite, rozproszone lub bezpośrednie oraz metodą fotometryczną przy pomocy lu-ksomierzy typu L-02 o zakresie pomiaru 0 do 150000 lx

Do pomiaru wielkości ustonecznienm t| ilości godzin bezpośredniego promieniowa nie ełonecznego w ciągu doby używamy heliografow

Iprzęt ł materiał do ćwiczeń lampa rtęciowa lampa ,,solux' promiennik podczerwieni heliograf luksomierz. busola taśma miernicza, calówka

4 ft Pytania i zadania

1 Podać zakres fal promieniowania słonecznego.

Omówić wpływ promieniowania słonecznego na organizm 1 Scharakteryzować sztuczne źródła promieniowania 4 Podać wskaźniki oświetlenia dziennego

ft Na podstawie danych eksperymentalnych obliczyć korelacje i regresję między usłoneczmeniem a produkqą mleka ft Obliczyć wskaźniki oświetlenia dziennego

4 ft Temperatura

Wśród czynników fizycznych klimatu wpływających na oddawanie ciepła z organizmu temperatura powietrza oraz otaczających powierzchni jest powszechnie przyję tym wskaźnikiem oceny bioklimatu.

Dzięki procesom termoregulacji tj. regulacji wytwarzania ciepła ( chemiczna) i rwgulacjt oddawania ciepła ( fizyczna) zwierzęta gospodarskie utrzymują stałą tern priruturę ciała w różnych warunkach termicznych otoczenia Ośrodek termoregulacji znajduje się w podwzgórzu i reaguje na zmiany temperatury krwi rzędu 0,1 °C Termo f NMiptory zimna i ciepła zlokalizowane w skórze reagują również na niewielkie zmiany temperatury

Zwierzęta gospodarskie mające w oełni wykształcony ośrodek termoregulacji nazywamy zwierzętami stałocieplnymi (homojotermicznymi) Natomiast noworodki me maią l«»zcze w pełni wykształconego ośrodka termoregulacji (regulacji oddawania ciepła)

! »tąd występują u nich duże wahania w temperaturze ciała Zwierzęta młode zachowują Rię w pierwszych dniach a nawet tygodniach (prosięta) po urodzeniu jak zwierzęta /młonnocieplne (poikilotermiczne).

4 6.1. Strefy temperatur

Strefy temperatur i schemat termoregulacji przedstawiono na ryc. 5

s-rncr* r*zrtr*iMM

s?nrA zmiiur STALocitrunrcu

ftyi 5 Tompoiatuiy krytyczne i stiofy temperatur, (Bninai UKJ8)