img949 (3)

img949 (3)



Fonologia

1. Przedmiot i zakres badań fonologicznych

Fonologia jest dyscypliną językoznawczą spokrewnioną z fonetyką. Nauki te różnią się jednak od siebie zasadniczo i to zarówno przedmiotem swoich obserwacji, jak i stosowanymi metodami opisu. Na podstawie dotychczasowych rozważań wiemy już, że przedmiotem badań fonetycznych są teksty języka mówionego. Bez względu na przyjęte założenia metodologiczne fonetycy próbują scharakteryzować i opisać konkretne, zmysłowo postrzegalne, a więc substancjalne zjawiska znamienne dla tekstów mówionych, np. współczesnej polszczyzny. Chodzi im więc o zbadanie zasobu głosek, zmian, jakim te głoski ulegają w różnych kontekstach, oraz o scharakteryzowanie rozmaitych zjawisk prozodycznych, czyli akcentu, iloczasu i intonacji. Fonetycy biorą zatem pod uwagę różne byty dające się zmysłowo postrzegać w tekstach mówionych. Celem ich badań jest pełna i w ramach przyjętych założeń metodologicznych wszechstronna charakterystyka postrzeganych faktów. Znamienny jest jednocześnie fakt, że z fonetycznego punktu widzenia jednakowo istotne są wszystkie zauważane cechy badanego zjawiska. Na przykład głoskę [z] występującą w wyrazie znak

-► [znak] scharakteryzujemy jako pęczek następujących cech artykula-

cyjnych: 1. dźwięczność, 2. ustność, 3. twardość, 4. szczelinowość, 5. przedniojęzykowo-zębowość.

Charakteryzując akustycznie ten dźwięk, moglibyśmy określić go za pomocą parametrów dotyczących: 1. szerokości pasma szumów, 2. donośności szumów, 3. wysokości tonu podstawowego Fo, 4. czasu trwania Fo.

Wszystkie wyżej wymienione cechy charakterystyczne są dla określonego dźwięku mowy. Dają się postrzegać zmysłowo w otaczającej nas rzeczywistości jako parametry charateryzujące głoskowe elementy tekstów mówionych. Z punktu widzenia fonetycznej charakterystyki przykładowo podanej głoski [z] są jednakowo istotne. Nie ma bowiem żadnych racjonalnych argumentów prze-

139


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
1.1 Zakres badań Antropologia filmu jest dyscypliną stosunkowo młodą w porównaniu z innymi rodzajami
Wykłady z genetyki dla kierunku Biologia1.    Wprowadzenie ^Przedmiot i zakres badań
PRZEDMIOT I ZAKRES SPECYFIKACJI Niniejsza specyfikacja jest zestawieniem wymagań technicznych jakie
1. Przedmiot, zakres badań i związek logopedii z innymi dziedzinami wiedzy. Logopedia (gr. logos - s
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej określenie przedmiotu i zakresu badań,
Zdjęcie3930 118 Rozdział 3. Pnyayny dysleksji ny sposób, zgadzają się, że fonologia jest w dysleksji
rymy0069 Wprowadzenie w świat dźwięków mowy Rozwój świadomości fonologicznej jest bardzo ściśle zwią
skanowanie0002 (20) 7. Pojęcie fonemu i opozycji fonologicznej; 8. C0 to jest norma językowa? Jakie
SS854627 2 4. CEL ĆWICZENIA I ZAKRES BADAŃ Dyskretny układ drgający o dwóch stopniach swobody jest n
ocenić badań laboratoryjnych, często jest poprawiany. Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakre
Definicja, Przedmiot i Zakres Ergonomii. Ergonomia Jako Wiedza Interdyscyplinarna Praca jest działal
10 I. WSTĘP 1.    Przedmiot i zakres opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania

więcej podobnych podstron