IMG#35 (5)

5. OBWODY POMOCNICZE W STACJACH

wyprowadzenia sygnałów informacyjnych ze stacji do miejsca przebywania personelu.

Istotną rolę odgrywa tu koszt łącza przewodowego pomiędzy rozdzielnicą a miejscem odbioru sygnału. Jednym z najtańszych i powszechnie stosowanych rozwiązań jest zarezerwowanie do celów sygnalizacji jednej pary żył w łączu telefonicznym.

Przy zasilaniu takiego obwodu z obcego źródła można uzyskać nie tylko sygnalizację nieprawidłowości w pracy rozdzielnicy, lecz także i sygnał ogólnego zaniku napięcia pomocniczego w rozdzielnicy.

5.5.2. Sterowanie

Sterowanie, podobnie jak blokada są rodzajem automatyki energetycznej manewrowej.

stacjach układy sterowania napędów aparatury łączeniowej ułatwiają dokonywanie poprawnych czynności łączeniowych.

Celowość stosowania różnego rodzaju sterowań napędów jest uzależniona od warunków eksploatacyjnych, ważności obiektu i wymagań dotyczących zasilania odbiorców.

Układy sterowania można podzielić na lokalne i zdalne.

Przy sterowaniu lokalnym sterowniki umieszcza się w bezpośrednim sąsiedztwie łączników, np. w polach rozdzielnicy.

Przy sterowaniu zdalnym sterowniki umieszcza się w sterownicy zlokalizowanej w nastawni. W stacjach sterowanie stosuje się przede wszystkim do wyłączników i odłączników.

Układy sterowania wyłączników powinny spełniać następujące wymagania:

— impulsy sterownicze powinny być samoczynnie kasowane po zakończeniu czynności łączeniowej,

— układ powinien umożliwiać sterowanie przyciskami łub sterownikiem oraz powinien być przystosowany do współpracy z automatyką SPZ, PZW, SZR, SCO oraz zabezpieczeniami,

— układ powinien uniemożliwiać wielokrotne załączenie przy istnieniu sygnału od zabezpieczeń (np. załączenie wyłącznika na zwarcie),

— przy wyłącznikach z napędem pneumatycznym układ powinien uniemożliwiać załączenie przy obniżonym ciśnieniu sprężonego powietrza.

Układy sterowania odłączników powinny zawierać blokadę pozwalającą na dokonanie czynności łączeniowej tylko wówczas, gdy jest to dopuszczalne.

5.5.3. Blokada

Najczęściej zadaniem blokady w stacjach jest:

— zapobieganie otwarciu odłącznika znajdującego się pod obciążeniem.

— zapobieganie możliwościom pracy równoległej dwóch linii zasilających, jeżeli taka praca nie jest wskazana lub niedopuszczalna (różnice napięć dwóch źródeł lub źródła niezsynchronizowane),

— zapobieganie niewłaściwemu działaniu napędu przy spadku lub wzroście ciśnienia sprężonego powietrza.

Ponadto może być stosowany inny rodzaj blokady, uwarunkowany wymaganiami eksploatacyjnymi, technologicznymi lub wymaganiami bhp. Najbardziej rozpowszechniona jest blokada zapobiegająca niewłaściwym czynnościom łączeniowym odłączników, a to ze względu na bardzo groźne skutki błędnych łączeń. Blokady odłączników można nie stosować w rozdzielnicach o układach prostych i przejrzystych. Blokadę należy stosówać w rozdzielnicach wielopolowych o bardziej skomplikowanym układzie obwodów głównych, a w szczególności w rozdzielnicach o podwójnym lub pótrójnym systemie szyn zbiorczych oraz w rozdzielnicach wielopoziomowych [9, 10].

W celu zapobiegania nieprawidłowym działaniom napędów pneumatycznych wyłączników, przy nadmiernym wzroście lub spadku ciśnienia stosuje się blokadę obwodu załączającego, jeśli wyłącznik nie ma takiej blokady w rozwiązaniu fabrycznym [9].

Wszystkie układy sterowania i blokad stanowią zespół określonych logicznych współzależności elementów tworzących te układy. W związku z tym każdy układ logicznego działania może być przedstawiony za pomocą schematu logicznego, który jest ogólniejszą niż schemat ideowy postacią przedstawienia współzależności pomiędzy poszczególnymi urządzeniami.

Na podstawie schematu układu logicznego można wykonać schemat ideowy, przy czym jego postać może być za każdym razem odmienna i zależy od rodzaju elementów zastosowanych w układzie.

Przy analizie układów stosuje się zasady dwuwartościowej algebry Boole a. Zadanie polega na przedstawieniu w przejrzysty sposób zależności pomiędzy położeniami zestyków w układzie w porównaniu ze stanem wyjściowym. W ten sposób możliwe jest uzyskanie uproszczeń i poprawy jakości układów sterowania i blokady [9J.

5.6. TELEMECHANIKA

Przy dążeniu do ograniczenia stałej obsługi stacji powstała potrzeba zdalnego sterowania i kontroli pracy stacji.

Obecnie najbardziej ekonomiczna jest realizacja tych zadań przy zastosowaniu telemechaniki. Wtedy przekazywanie i odbieranie impulsów (informacji i rozkazów) może być wykonane za pomocą:

— telefonicznych linii kablowych i napowietrznych,

— łączy wielkiej częstotliwości na liniach elektroenergetycznych wysokiego

napięcia,

— fal radiowych,

— kabli wielkiej częstotliwości.

157