IMG$76 (3)
oddziaływanie na siebie wszystkich jej uczestników. W tym sennie wszelkie porozumiewanie się jest zawsze swoistym układem między co najmniej dwiema osobami, z których każda jest jednocześnie nadawcą i odbiorcą określonych przekazów (sygnałów).
Nauczyciele i uczniowie, w tym także uczniowie społecznie nieprzystosowani, mogą porozumiewać się w wielu sprawach. Przeważnie jest ono związane z nauką szkolną i utrzymaniem karności w klasie. Sprawia to, iż porozumiewanie takie „staje się zdominowane przez pouczenia, moralizowanie oraz chwalenie i ganienie za te aspekty postępowania dziecka, nad którymi pragniemy sprawować kontrolę (Mellibruda J., 1979, s. 370).
Chcąc nadać porozumiewaniu nauczycieli i uczniów (zwłaszcza sprawiających trudności wychowawcze) cechy bardziej autentycznych i szczerych kontaktów, nie powinno pozostawiać się wzajemnego ich komunikowania „w zamkniętym kręgu treści i zachowań narzuconych przez sztywne schematy roli «dorosłego» i «dziecka»” (Mellibruda J., 1979, s. 370). Ważine jest, aby w toku porozumiewania się z uczniami nie zagubić wielu innych istotnych dla nich tematów i uniknąć w ten sposób szablono-wości i monotonii w wzajemnym przekazywaniu nazbyt banalnych treściowo informacji.
Tematem wzajemnego porozumiewania się nauczycieli i uczniów, także trudnych, może być na dobrą sprawę wszystko, czym żyją i interesują się oni, m. in. sprawy i problemy związane z ich życiem osobistym, sytuacją rodzinną, powodzeniami i niepowodzeniami, dążeniami i pragnieniami, sposoby widzenia siebie i innych; poglądy i przekonania na temat sensu życia, zasad i norm postępowania moralnego, hierarchii wartości, przeżywanych konfliktów i rozczarowań. Wdzięcznym tematem są wrażenia i przeżycia, jakie wynieśli uczniowie z odbytej wycieczki, uwagi o przeczytanych książkach, prasie, programach telewizyjnych, audycjach radiowych. Ciekawa też jest wymiana poglądów na temat wartości ogólnoludzkich, kwestii światopoglądowych, aktualnych wydarzeń w kraju i śwdecie, żyda i pracy ludzi dorosłych, a takie niektórych osobistych problemów nauczycieli. Wyjątkowo ważne w przypadku uczniów nieprzystosowanych społecznie jest zapoznawanie ich z obowiązującymi w szkole wymaganiami (por. Havers N., 1931, s. 175—177).
Najbardziej preferowane pod względem wychowawczym sposoby porozumiewania się nauczycieli i uczniów, zwłaszcza o cechach nieprzystosowania społecznego, są rozmowy i dyskusje na różne tematy. Stanowią • one jednocześnie główne foTmy wzajemnej wymiany myśli i uczuć, jakie pragną sobie przekazać interlokutorzy. Rozmowy i dyskusje są przede wszystkim słownym porozumiewaniem się, a zachodząca między nimi różnica jest raczej różnicą stopnia niż gatunku. Dyskusja bowiem różni się od zwykłej rozmowy jedynie tym, iż zwraca się w -niej szczególną uwagę na wynegocjowanie wspólnego stanowiska, wskutek zaistniałej rozbieżności zdań. Ma ona jednak wszelkie cechy rozmowy, która polega głównie na dzieleniu się informacjami, bez usiłowania dokonania zmian w opinii, przekonaniu lub postawie rozmówcy. Praktycznie rzecz biorąc, także i rozmowa jest w stanie wywrzeć wpływ na zmianę różnych punktów widzenia. W każdym razie zarówno rozmowa, jak i dyskusja odgrywają niebagatelną rolę we wzajemnym porozumiewaniu się nauczycieli i uczniów, nie wyłączając uczniów sprawiających trudnośoi wychowawcze, którym pomaga:
— w pogłębianiu wiedzy na temat przeróżnych spraw i problemów, wykraczających nierzadko poza wiedzę czysto szkolną;
— w konstruktywnym przekształcaniu prezentowanego dotąd stanowiska w wielu ważnych sprawach, w tym również w wyrabianiu sobie naukowego poglądu na świiat i życie;
— w rozwiązywaniu osobistych kłopotów i trudności, np. w odreagowaniu własnych napięć psychicznych i przełamaniu poczucia niepewności ozy osamotnienia;
—r w ukierunkowaniu działalności społecznej zgodnie z ich zainteresowaniami, potrzebami i możliwościami.
Nauczyciele natomiast dzięki rozmowom i dyskusjom inicjowanym i prowadzonym w klasie poznają coraz lepiej swych uczniów; są w stanie wytworzyć atmosferę prawdziwie wychowawczą, zwłaszcza w wyniku unormowania stosunków międzyludzkich wśród uczniów i pogłębienia z nimi więzi emocjonalnych; mogą również w porę zapobiegać różnym przejawom nieprzystosowania społecznego i skutecznie je przezwyciężać.
Nie wszystkie jednak rozmowy i dyskusje są jednakowo użyteczne pod względem pedagogicznym. Praktyczna ich przydat-
105
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
INTERAKCJA SPOŁECZNA Interakcja - wszyscy uczestnicy wymiany oddziałują na siebie wzajemnie Społeczn
2012 10 24 184 GRAWITACJA (ciążenie powszechne) wszystkie obiekty posiadające masę oddziałują n
Habermas16 128 Rozdział III się do zewnętrznego stosunku interaktywnych oddziaływali na siebie aktor
skanuj0093 Pozwoliłem jej na to. [Przewraca oczami 1. Uczestniczyłem w tym. ponieważ w pewien sposób
IMG!76 i I Izotermy na wykresie są liniami prostymi o różnym nachyleniu w obszarze powie, trzn mczum
IMG?76 Oddział Kraków ul. Powstańców 25A 31-422 Kraków tek 12/410 7637 Jąy Ł2 Win 7« u 370
IMG!76 i I Izotermy na wykresie są liniami prostymi o różnym nachyleniu w obszarze powie, trzn mczum
6 M. Piegza i in. Fot. 1. Efekt wzajemnego oddziaływania na siebie grzybów T. harzianum T33 (z
Jak wiemy z doświadczeń, naelektryzowane ciała oddziałują na siebie. Jeżeli naładujemy dwie kulki
w stanie stałym budowa krystaliczna zależy od oddziaływania na siebie składników podczas krystalizac
Artykuł ten oznacza, że pojęcie rokowań odnosi się do jakiegoś wzajemnego oddziaływania na siebie
73 (122) 144 _ P0 ’ TT* gdzie: P - wypadkowa alła reakcji, z Jak* oddziaływaj* na siebie nawzajea st
27. Wjaki sposób oddziałują na siebie dwa równoległe nieskończone prostoliniowe przewodniki, w który
więcej podobnych podstron