Obraz (509)
Negacja z reguły odwraca wartość logiczną zdań, a więc przekształca zdania prawdziwe w fałszywe, a zdania fałszywe w prawdziwe. Podstawowa funkcja negacji polega więc na odrzucaniu komunikowanego w zdaniu sądu (odmowie jego akceptacji). Użycie negacji względem zdania analitycznego, a więc koniecznie prawdziwego, powoduje powstanie zdania wewnętrznie sprzecznego (zob. rozdział V).
Na negacji fundowane jest pojęcie sprzeczności, którego zastosowanie w analizie semantycznej pozwala z kolei uzasadniać prawdziwość hipotez, iż między dwiema jednostkami leksykalnymi zachodzi określona relacja (zob. rozdział III).
Zgodnie z tym, co zostało już powiedziane, nie wszystkie sądy zawarte w zdaniu podlegają negacji. Negacja umożliwia więc rozróżnianie presupozycji semantycznej i asercji, dictum tematycznego i rematu (zob. rozdział VII).
Negacja jest podstawowym pojęciem w metodologii semantyki.
Bibliografia: Antas 1991, Bogusławski 1973b, 1975b, 1976c, Grzegorczykowa 1990, Rokoszowa 1986, Wierzbicka 1969.
Zadanie
38. W wyniku próby odniesienia negacji do podanych niżej zdań odpowiedz na następujące pytania: (a) które zdania nie podlegają negacji i dlaczego? (b) które zdania pod wpływem negacji zmieniają swoją wartość logiczną? (c) które zdania negacja przekształca w zdania sprzeczne i dlaczego? (d) które zdania negacja przekształca w zdania analityczne i dlaczego? (e) jakie presupozycje semantyczne wynikają ze zdań podlegających negacji, który składnik takich zdań jest ich rematem?
A. Piotr jest chory albo nie jest chory.
B. Wyrzuć śmieci!
C. Nieprawda, że mucha ma dwa skrzydła.
D. Ten kawaler jest żonaty.
E. Jazda do domu!
F. Nieprawda, że gołąb jest ptakiem.
G. Czy ty musisz ciągle wchodzić pod stół?
H. Matka żałuje, że nie zdążyła pożegnać się z Piotrem.
I. Chiński półmisek stłukł się.
J. Fafik ugryzł Adama w łydkę.
K. Każdy kolejarz nosi czapkę z daszkiem.
L. Precz z monarchią!
Ł. Z tego, że ten basen jest głęboki, wynika, że nie jest płytki.
M. Hau, hau, hau!
N. Nieprawda, że macocha jest żoną ojca.
O. Zosi nie udało się otworzyć butelki.
Bibliografia
Ajdukiewicz K., 1975. Logika pragmatyima, Wim/nwii
Ajdukiewicz K., 1985. Język i poznanie I II, Wni»./mv>»
Antas J., 1991. O mechanizmach negowania Itytowm' umantyi /ne i pragmatyczne aspekty negacji, Kraków.
Apresjan J. D., 1971. Koncepcje i metody współ t :c\nej lingwistyki strukturalnej, Warszawa.
Apresjan J. D., 1972. Definiowanie znac.cn leksykalnych jaka łagodnienie semantyki teoretycznej, [w:] Semantyka i słownik, red. A. Wierzbicka, Wrocław, s 19 5 7
Apresjan .1. D., 1974. Antonimy leksykalne I pi:ek.\ztalccnla wyra leń antnnimicznych, [w:] Tekst i język. Problemy semantyczne, red. M. K Mayenowa, Wrocław, s 177-199.
Apresjan J. D., 1980. Semantyka leksykalna. Synunitniczne .Środki języka, Wrocław.
Austin J. L., 1962. How to do things with words, <>xlbrd.
Austin J. L., 1974. Perfonnatywy i konstatacje, |w:| M. Ilempoliński, llrytyjska fllizofia analityczna, Warszawa, s. 235-244.
Bellcrt I., 1971. O pewnym warunku spójności tekstu, [w:| O spójności tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław, s. 47-75.
Bellert I., 1972. On the logico-scmantic structurc of utterances, Wrocław.
Bcllert I., Saloni Z., 1972. O opisie semantycznym haseł czasownikowych, [w:] Semantyka i słownik, red. A. Wierzbicka, Wrocław, s. 223-236.
Bogusławski A., 1973a. Właściwości pragmatyczne wyrażeń równoznacznych. Projekt schematu, Pamiętnik Literacki LXIV, 3, s. 121-151.
Bogusławski A., 1973b. O analizie semantycznej, Studia semiotyczne IV, s. 47-70.
Bogusławski A., 1973c. O rozczłonkowaniu treściowym wypowiedzenia, [w:] Semiotyka i struktura tekstu, red. M. R. Mayenowa, Wrocław, s. 63-70.
Bogusławski A., 1974. Preliminaries for semantic-syntactic description of basie predicative expressions with special referettce to Polish verbs, [w:] O predykacji, red. A. Orzechowska, R. Laskowski, Wrocław, s. 39-57.
Bogusławski A., 1975a. O rozkaźniku, Prace Filologiczne XXV, s. 191-198.
Bogusławski A., 1975b. O negacji, [w:] Słownik i semantyka. Definicje semantyczne, red. E. Janus, Wrocław, s. 137-143.
Bogusławski A., 1976a. O zasadach rejestracji jednostek języka, Poradnik Językowy 8, s. 356-364.
Bogusławski A., 1976b. Segmenty, operacje, kategorie a morfologa imienia polskiego, [w:] Kategorie gramatyczne grup imiennych w języku polskim, red. R. Laskowski, Wrocław, s. 7—42.
Bogusławski A., 1976c. Presupozycje a negacja, [w:] Semantyka tekstu i języka, red. M. R. Mayenowa, Wrocław, s. 33-50.
Bogusławski A., 1977a. O interpretacji zdań z wyrażeniami okazjonalnymi, Przegląd Humanistyczny 2, s. 39-56.
Bogusławski A., 1977b. Problems of the thematic-rhematic structure of sentences, Warszawa.
Bogusławski A., 1978a. Towards an operational grammar, Studia semiotyczne VIII, s. 29-90.
Bogusławski A., 1978b. Jednostki języka a produkty językowe. Problem tzw. orzeczeń peryfrastycz-nych, [w:] Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego, red. M. Szymczak, Wrocław, s. 17-30.
Bogusławski A., 1978c. On decision tnaking in semantics, Linguistische Studien 47, s. 25-63.
Bogusławski A., 1978d. Termin „prcsuppozicyja” i poniatijnyj apparat teorii teksta, [w:] Tekst. Język. Poetyka, red. M. R. Mayenowa, Wrocław, s. 7-28.
Bogusławski A., 1979. Pcrfonnatives or metate.stual comments? On the cognitive and non-cognitive
59
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Obraz (509) Negacja z reguły odwraca wartość logiczną zdań, a więc przekształca zdania prawdziwe w f
P1050204 (llj _Presupozycje a negacja __ 43 jego wartości logicznej i udział tej w
CCF20091006 026 tif gicznej, czyli prawdziwości lub fałszywości, zależne tylko od wartości logicznej
V. LOGIKA MATEMATYCZNA Logika ustala wartość logiczną zdań złożonych na podstawie ustawionych uprzed
6. Tautologia - formuła zawsze prawdziwa niezależnie od wartości logicznej zdań składowych Prawa
£ Załóżmy, ze p jest zdaniem prawdziwym. Wówczas wartość logiczna zdań.a ({q v (p / q)) -»(p -» q))
2 Wn. Wartość logiczną zdania złożonego możemy obliczyć, wyznaczając po kolei wartości logiczne zdań
ekonnnnomet ..grupa;.Imię:_nazwisko:_ZAD II. Proszę ocenić wartość logiczną zdań, wstawiając w kratc
LOGKA • Jaka jest wartość logiczna zdań a) - f), jeżeli zdanie: .niektóre orzechy nie mają korzenia
skanowanie0052 (3) reguły dużą wartością mocy zasilania i odwrotnie, układy logiczne o małej mocy za
2 (1647) Zadanie 7. Określ wartość logiczną podanych zdań i zbuduj ich zaprzeczenie a) &
Obraz (10) definicje nazwa generalna, wynikanie logiczne, sprzeczność zdań, zakres nazwy. Kolejne za
17 Ściąga z SQL Operator negacji: not warunek 5.4. Operatory zwracające wartości logiczne Operatory
Prawa logiczne 9 Tabela 1.5. Wartości logiczne negacji p ~p 0 1 1 0 1.2. Prawa
IMAG0211 Kolokwium nr 1, 27 listopada 2011 r. Zadanie I. Ocenić wartość logiczną każdego ze zdań skł
DSC02278 (6) Imię i Nazwisko...1. Określ wartość logiczną następujących zdań, podając czy są one&nbs
więcej podobnych podstron