P4290119
WIEK XIX
PANEL I
subiektywnie - tylko jedną, bardzo głośną dwadzieścia parę lat temu publikację Fin-de-sitcle Vienna. Politics and Culture Carla Schorske’go, książkę, której celem było zaprezentowanie przemian kulturowych i politycznych w Wiedniu przełomu wieków.
O ile ten nurt stał się niesłychanie modny na świecie, o tyle w polskiej historiografii nie wywołał oddźwięku, na jaki zasługuje. Są oczywiście prace Jacka Purchli i inicjowane przez niego tomy dotyczące historii kultury1, są publikacje Andrzeja Mencwela o przemianach życia literackiego i politycznego w Królestwie Polskim i na ziemiach polskich, odnoszące się również do przełomu XIX i XX w, jak również szkice Jerzego Jedlickiego
0 dekadencji fin de siecle’u.2 Jest coraz więcej ciekawych prac historyków sztuki dotyczących architektury historystycznej, sztuki przełomu XIX
1 XX w., ale one też nie w pełni wykorzystują potencjał analizy współzależności przemian artystycznych i politycznych. Pojawiają się kolejne studia dotyczące niesłychanie modnej problematyki imperiów i neokolonializmu. Ich autorzy zastanawiają się, czy możemy rozróżnić państwo od imperium, jakim rodzajem organizacji władzy politycznej jest imperium, na jakich zasadach legitymizacyjnych się opiera3. Pojawia się także pytanie, na ile możemy rozpatrywać historię Polski XIX w., bądź dowolnego innego kraju, w kategoriach kolonialnych. Można byłoby jeszcze wymieniać wiele takich dziedzin. Rozwijają się, jak wiadomo, badania nad historią kobiet - tutaj należałoby wymienić tomy studiów (Kobieta i...) pod redakcją prof. Anny Żarnowskiej i prof. Andrzeja Szwarca. Zdobywa powoli popularność historia życia codziennego. Pojawiają się prace na temat kategorii nowoczesności w ogóle, reakcji społeczeństwa polskiego na modernizację, zapoczątkowane znaną książką Jerzego Jedlickiego sprzed 20 już lat. Odnoszę jednak wrażenie, że dwie z modnych na świecie dziedzin są stosunkowo słabo reprezentowane w polskiej historiografii.
Jedną z nich jest historia religijności. Niemcy mówią, że XIX w. to druga epoka religijna. Coraz mocniej podkreśla się, że obraz XIX w. jako epoki sekularyzacji jest bardzo jednostronny. Kościoły i wyznania poradziły sobie z wyzwaniem modernizacyjnym i o wiele lat odwlekły zagrożenie masowej sekularyzacji (czy nie jest to jak gdyby potwierdzenie intuicyj-
J. Purchla, Matecznik polski. Pozaekonomiczne czynniki rozwoju Krakowa w okresie autonomii galicyjskiej, Kraków 1992; VemacularArt in Central Europę, idem (red.), Cracow 2001;
Theatre Architecture ofthe Late 19th Century in Central Europę, idem (red.), Cracow 1993.
Warto w tym kontekście zwrócić uwagę na opatrzoną obszernym wstępem antologię:
Wokół Wawelu. Antologia tekstów z lat 1901-1909, oprać. J. Krawczyk, Warszawa 2001.
A. Mencwel, Przedwiośnie czy potop: Studium postaw polskich w XX wieku, Warszawa 1997; ---------
J. Jedlicki, Świat zwyrodniały. Lęki i wyroki krytyków nowoczesności, Warszawa 2000. j 4
Por.: Rosja i Europa Wschodnia. „Imperiologia”stosowana, red. A. Nowak, Kraków 2006.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
P4290117 WIEK XIX - PANEL I I jeszcze jedna uwaga wstępna. Nie wiem, czy państwo się z tym zgodzą, a
P4290121 WIEK XIX - PANEL I o polskim romantyzmie, Teresy Kostkiewiczowej i Ryszarda Przybylskiego o
P4290129 WIEK XIX PANEL I badać i porównywać większe zbiorowości, w dłuższych okresach, zamyka się p
13791 P4290184 WIEK XIX - PANEL I
46352 P4290158 WIEK XIX - PANEL II Z tym samym problemem mieliśmy do czynienia również po 1989r. Do
26748 P4290172 WIEK XIX — PANEL II niż to ma miejsce w Polsce. To właśnie tam odbywa się obecnie int
30952 P4290174 WIEK XIX - PANEL II mogły się swobodniej rozwijać, zdominowane do tej pory przez pols
15509 P4290153 r WIEK XIX — PANEL I rozwijał tego tematu, gdyż wymagałoby to poważnego referatu meto
83614 P4290141 WIEK XIX - PANEL I A propos wypowiedzi panów profesorów dotyczących stanu polskiego p
więcej podobnych podstron