P2210355

50 Wstęp do historii filozofii

Następuje finalizacja tego ruchu od wewnątrz na zewnątrz, zakłada on sobie punkt końcowy. Szczytowym punktem wychodzenia poza siebie, określonym z góry końcem, jest owoc — tzn. wydanie na świat zarodka, powrót do pierwszego stanu. Zarodek chce sam siebie wydać na świat, chce powrócić do samego siebie. To, co jest w nim, wyodrębnia się, a następnie wycofuje się na powrót do jedności, z której wyszło. W przypadku rzeczy naturalnych mamy wprawdzie taką sytuację, że podmiot, od którego proces się zaczął, i to, co ma egzystencję, jako zakończenie — owoc, nasienie — są dwoma indywiduami. Pozornym rezultatem podwojenia jest rozpadnięcie się na dwa indywidua. Co do treści są one tym samym. Tak samo w życiu zwierzęcym: rodzice i dzieci są różnymi indywiduami, chociaż tej samej natury.

W sferze ducha jest inaczej. Jest on świadomością, jest wolny, a to dlatego, że początek i koniec zbiegają się w nim ze sobą¹*¹. W przyrodzie zarodek, po tym, jak stał się czymś innym, nie powraca już do początkowej jedności. A tak właśnie jest w przypadku ducha. To, co jest samo w sobie, staje się czymś dla ducha i w ten sposób staje się on czymś dla samego siebie. Owoc, nasienie, nie stają się czymś dla pierwszego zarodka, lecz tylko dla nas. W przypadku ducha oba te momenty mają nie tylko same w sobie tę samą naturę, lecz są bytem dla innego i właśnie dzięki temu — bytem dla siebie. To, dla czego istnieje Inne, jest tym samym, co Inne. Tylko dzięki temu duch w swoim Innym jest u siebie samego. Rozwój ducha jest wychodzeniem z wewnętrzności, eksponowaniem na zewnątrz swych momentów jako oddzielonych od siebie i zarazem dochodzeniem do siebie.

To bycie u siebie ducha, to jego dochodzenie do samego siebie może być określone jako jego najwyższy, absolutny

cel. Chce on tylko tego i niczego innego. Wszystko, co dzieje się — co dzieje się wiecznie — w niebie i na ziemi, życie Boga i wszystko, co dokonuje się w wymiarze czasu, zmierza tylko do tego, żeby duch poznał siebie, uczynił siebie dla siebie samego czymś przedmiotowym, odnalazł • się, stał się czymś istniejącym dla samego siebie, połączył się ze sobą. Podwaja się on, wyobcowuje, ale tylko po to, aby móc odnaleźć siebie samego, aby móc dojść do siebie samego. Tylko to jest wolnością. Wolne jest to, co nie odnosi się do czegoś innego, nie jest od niego zależne¹* Dochodząc do samego siebie duch staje się bardziej wolny. Tylko w tym dojściu do siebie ma miejsce prawdziwa wolność oraz prawdziwe własne przekonanie. W niczym innym — poza myśleniem — duch nie osiąga tej wolności ^I**¹. Na przykład w przypadku oglądu, uczuć stwierdzam, że jestem zdeterminowany, nie jestem wolny. Lecz o tyle, o ile mam także świadomość tego mojego doznania. jestem wolny. W przypadku woli występują określone cele. określone interesy i w tej mierze, w jakiej są one dla mnie czymś moim, jestem wolny. Cele te zawierają jednak zawsze coś innego, czyli coś takiego, co jest dla mnie czymś innym, jak popędy, skłonności itd. Tylko w myśleniu wszelki obcy element znika, [element, z którym ma ono do czynienia.] jest przejrzysty. Duch jest tu wolny w sposob absolutny. Tym samym powiedzieliśmy więc także, na czym polega pożytek idei, filozofii¹***¹.

b. Pojęcie tego. co konkretne

W odniesieniu do rozwoju można zapytać: co się rozwija? Co jest absolutną treścią? Wyobrażamy sobie, ze rozwój jest działalnością formalną, bez treści. Czyn nie ma jednak żadnego innego określenia niz działalność. Określony jest

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
P2210347 34 Wstęp do historii filozofii taka niezmienna i z tego względu nie ma już żadnej albo praw
P2210356 52 Wstęp do historii filozofii przez to ogólny charakter treści. Momentami działalności są
P2210360 60 Wstęp do historii filozofii historyczna. Poza tym różni się też zapewne pod pewnym wzglę
67545 P2210342 24 Wstęp do historii filozofii znakomitsze, w im mniejszym stopniu wypada je przypisy
70666 P2210351 42 Wstęp do historii filozofii co twierdzili, zostało obalone przez innych. „Skoro pr
56587 P2210344 28 Wstęp do historii filozofii ona siebie tylko wtedy, gdy się obiektywizuje (sich he
19927 P2210348 36 Wstęp do historii filozofii odłóżmy na później1*1. W pierwszej kolejności należy z

więcej podobnych podstron