Podstawy chemii, ćwiczenia laboratoryjne7

Cu + 2 H₂S0₄ -» CuS0₄ + S0₂ + 2 H₂0 Cu⁰ + SO^“ + 4H⁺ ^ Cu²⁺ + S0₂ + 2 H₂0

Cu⁰ - 2 e —> Cu²⁺ i x 1 S⁺⁶ + 2e -> S⁺⁴ x I

2.3. Stopy metali

Stopy metali są mieszaniną dwu lub większej liczby składników, które w i nie ciekłym tworzą roztwór jednofazowy.

W stanie stałym składniki stopu występują w postaci:

• mieszaniny kryształów o niejednakowym składzie,

• roztworów stałych,

• międzymetalicznych związków chemicznych.

Istotną rolę odgrywają promienie atomów tworzących określony stop. Atd w tym stopie mogą się wzajemnie zastępować, gdy promienie są zbliżone (np. s

o o

Cu —Ni, /£_u = 1,27 A, = 1,21 A).

Składniki stopowe małych atomów (np. rc = 0,91 A) mogą wbudowywać w sieć krystaliczną w wolną przestrzeń między dużymi atomami.

Najważniejsze, klasyczne stopy metali dzieli się na cztery grupy:

1) Stopy żelaza, czyli stopy czarne (żeliwa, stale, ferrostopy).

2) Stopy miedzi, czyli stopy kolorowe (mosiądze, brązy).

3) Stopy ołowiu i cyny, czyli stopy ciężkie (stopy łożyskowe, stopy drukars luty).

4) Stopy glinu i magnezu, czyli stopy lekkie (duraluminium silumin, magnaliun

Zależnie od zawartości składników w stopie można je sklasyfikować jl składniki główne (zawartość w stopie większa niż 10% wagowych), składniki t powe (zawartość I - 10% wagowych) i domieszki (zawartość poniżej 1% wą wego).

CZEŚĆ DOŚWIADCZALNA

" >' tiiiU /enie 2.1. Wypieranie wodoru zwocly przez metaliczny magnez

Itrzech probówek zawierających;

■ l\ o temperaturze pokojowej ■ 'n|i i| wodę

m wói c hlorku amonu (c_Nh₄q = 0,5 mol/ dm³) wrzucić oczyszczony papier-

11, iii .ciernym kawałek wstążki magnezowej. n--.it ilu każdej probówki kilka kropel fenoloftaleiny i obserwować barwę i mi n Porównać przebieg reakcji we wszystkich trzech probówkach.

i ul. /i nie 2.2. Wypieranie wodoru z wodorotlenków

i' dwóch probówek zawierających: u /In. metalicznego cynku ehllM

i Ui i ' i m' roztworu NaOH ( c_N;ioh = 6 mol/ dm’)-

n.ii pi/cbieg reakcji w obu probówkach (np. po 5 min.) i przedstawić to i. diiiini równaniami reakcji.

Md. /1 uli 2.3. Określanie głównego składnika stopu

n fMilmin- student otrzymuje stop, którego głównym składnikiem jest jeden łt»MtU|i|i u h metali: Mg, Zn, Al, Fe, Mn, Pb, Cu.

MImiimiIIhi próbkę należy rozpuścić (bardzo ostrożnie pod wyciągiem) (Milliylli (l + l) lub azotowym (l + l).

Ufrilhł mili /\ sprawdzić czy próbka reaguje z kwasem solnym. W tym celu do .li mili - \ dodać około 2 cm³ roztworu kwasu solnego (1 + 1) i obserwować. .*.1,1 pn kilku minutach nie widać wydzielania pęcherzyków wodoru, to ig| '< próbka nie reaguje z tym kwasem. Wówczas kw'as solny należy

| I-. |i|<\ i"'t"wanej zlewki (pod wyciągiem), próbkę przepłukać wodą desty-i 11¹ ' I ciii' roztworu kwasu azotowego (1 + 1) i pozostawić pod wy-I. ulik u) mi około 10 minut.