s 2

skarbcu, a także kilka witraży z tego czasu. Najcenniejsze obrazy sztalugowe to skrzydła tryptyków Św. Trójcy i Matki Boskiej Bolesnej, malowane części srebrnego ołtarza w kaplicy Zygmuntowskiej pędzla Georga Pencza, kilka dzieł Tadeusza Konicza, wreszcie Ukrzyżowanie wybitnego malarza włoskiego XVII wieku Guercina, sprowadzone przez Potockich do ich kaplicy rodowej. Biblioteka Kapitulna posiada niezwykle cenny zbiór iluminowanych rękopisów z okresu od VIII do XVI wieku.

Wśród dzieł rzemiosła artystycznego jest szczególnie wiele importów. W pierwszej połowie XIV wieku wyroby złotnicze i odlewnicze, jak na przykład wyposażenie kaplicy Zygmuntowskiej, najczęściej zamawiano u rzemieślników norymberskich. W wieku XVII miejsce Norymbergi zajął Gdańsk, skąd pochodzi m.in. srebrna trumna św. Stanisława, roboty Petera von der Rennen (plakiety ze scenami z życia świętego są dziełem augsburskim), oraz znaczna część wspaniale zdobionych trumien w grobach królewskich. Katedra ma również cenną kolekcję gobelinów z XVII wieku, z których część zawieszona jest na stałe w prezbiterium.

Z historycznego i patriotycznego punktu widzenia do najważniejszych części katedry należą groby królewskie w jej podziemiach. W średniowieczu władców grzebano w tumbach nagrobków lub pod posadzką kościoła. Dopiero od czasu powstania kaplicy Zygmuntowskiej ustalił się zwyczaj ustawiania sarkofagów w kryptach. Obecnie groby królewskie stanowią skomplikowany system pomieszczeń połączonych w jeden ciąg umożliwiający zwiedzanie, dostępny z wnętrza katedry przez kaplicę Czartoryskich. Wąskie schody prowadzą do monumentalnej krypty Św. Leonarda, pozostałości romańskiej katedry z przełomu XI i XII wieku. Zachowała ona w niemal nie naruszonym stanie pierwotną architekturę, na którą składają się kolumny o prostych kostkowych kapitelach, dźwigające sklepienie krzyżowe. Tu właśnie znajduje się główny punkt panteonu narodowego. Pod ścianami ustawione są sarkofagi króla Jana Ili, Tadeusza Kościuszki i księcia Józefa Poniatowskiego, trójcy bohaterów symbolizujących niezłomny patriotyzm i chwałę wojenną Polaków. W dalszych częściach labiryntu spoczywają trumny członków dynastii Jagiellonów, Wazów i Wettinów, będące często prawdziwymi dziełami sztuki, wykonanymi przeważnie przez złotników i odlewników z miast pomorskich. Od pozo-

192

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
16591 str012 13 truje się przez watę, tkaninę złożoną w kilka warstw itp. Można także przygotować do
28079 ScannedImage 2 . 162 MACIEJ TOMAL w IX w. Do tego czasu (choć niekiedy także później) zwolenni
M. Dietrich wszczął pewne kroki w tym zakresie. Od tego czasu Profesor zaczął się intensywnie intere
50 Filozofia Kanta i jej recepcja w osiemnastym i dziewiętnastym wieku tego czasu toczył Jacobi zaci
SAVE0007 (21) Grammar: *f-
ScannedImage 38 152 GWJDO ZLATKHS wobec R. Joszui, Hanania ben I-Iakinai wobec R. Akiby. Od tego cza
page0024 - 22 - Od tego czasu dnia coraz ubywa, aż przyjdzie do tego, że dzień bywa najkrótszy, 
page0352 350 PLATON. A widzę, że także wielu innych tego samego doznaje. Gdy Pery-klesa słyszałem lu
page0568 560Ruisch — Rutski urząd do r. 1819 sprawował. Około tego czasu wezwano Rutscha na prosekto
page0633 Słowacki—Słowakowicz635 szekspirowskiem. Na nieszczęście jednak istnieje tylko kilka ułamkó

więcej podobnych podstron