skanuj0025

zwiększania u ludzi swobody wyboru i kontroli nad własnym życiem; 5) Odwaga mówienia podopiecznym o realnych aspektach ich problemów, odwaga podejmowania ryzyka niepowodzenia w realizacji celów pracy socjalnej, odważne próby radzenia sobie z sytuacjami nieprzewidywalnymi, odwaga konfrontacji z krytyką i oskarżeniami; 6) Wrażliwość na uczucia, wątpliwości, lęki i wzruszenie emocjonalne podopiecznego.

Z drogiej strony, Alan Keith-Lucas przytacza listę czterech typów ludzi nie nadających się na pracowników socjalnych. Są to: 1) Ludzie zainteresowani zdobywaniem wiedzy o człowieku, a nie służeniem człowiekowi (chłodni, obiektywni badacze ludzkości); 2) Ludzie z silną, uwarunkowaną osobistymi potrzebami, potrzebą kontroli, wywyższania się i aprobaty; 3) Lodzie z doświadczeniem traumatycznych przeżyć, którzy sami uporali się z nimi, ale zapomnieli ile ich ten wysiłek kosztował; 4) Ludzie zainteresowani przede wszystkim odwetem i moralizowaniem (zob. Davies 1993].

Ponadto, do pożądanych zasobów osobowych, M. Davies zalicza m.in. również takie cechy jak: a) bycie autentycznym, umiejętności empatyczne oraz komunikacyjne; b) zainteresowanie i gotowość podejmowania działań praktycznych na rzecz podopiecznego; c) nastawienie na działania interwencyjne, gotowość niesienia doraźnej pomocy; d) wysoka świadomość oraz wrażliwość jako rezultat własnego doświadczenia „twardego” życia. Tak zatem szczególnie pożądane cechy pracownika socjalnego, to głównie: ciepło, empatia, sprawność działania, wrażliwość, dar przekonywania, wysoka świadomość, wiedza, nastawienie praktyczne i autentyczność. Odpowiednie odwrócenie tych cech dałoby wzór niepożądany. Istnieje zatem prawdopodobieństwo, że pracownicy nie dość autentyczni, empatyczni czy komunikatywni itd., napotykać w swojej pracy będą na większe trudności, a przede wszystkim w większym stopniu popełniać mogą szereg elementarnych błędów⁵.

Aby pracownik socjalny mógł zminimalizować lub uniknąć błędów w swojej pracy, powinien w swoim postępowaniu dopracować się dwóch elementarnych umiejętności o:

-    charakterze funkcjonalnym, tj. zespołu cech związanych z pełnieniem roli zawodowej,

-    charakterze instrumentalnym, tj. zespołu cech związanych z wypełnianiem specyficznych zadań i obowiązków.

W praktyce pracy socjalnej cech tych nie da się ściśle rozgraniczyć, bowiem postawa opiekuńczo-socjalna wymaga zarówno wykorzystania okre-

¹ Ibid., s. 89. W literaturze traktującej o zawodzie pracownika socjalnego spotkać możno szereg dalszych interesujących klasyfikacji ról lego zawodu, choć wyraźnie odbiegających od polskich realiów, zob. na ten temat: Kaźmierczuk, Łuczyńska 1998.

ślonej. wiedzy, spożytkowania ukształtowanych postaw i zachowań; jak i zastosowania specyficznych umiejętności związanych z rozwiązywaniem określonych problemów podopiecznych.

Sądzę, iż w szerokim zestawie tych umiejętności, szczególną rolę powinny odegrać takie z nich jak:

A.    Umiejętności metodyczne, w tym m.in.: udzielania porad, obserwacji, analizowania, diagnozowania, projektowania, dokonywania interwencji.

B.    Umiejętności społeczne, w tym m.in.: komunikacji, współpracy, pozytywnych kontaktów interpersonalnych, mediacji-negocjacji, prowadzenia grup wsparcia, aktywnego słuchania.

C.    Umiejętności stosowania prawa, w tym m.in.: znajomości przepisów, ustaw oraz praktyki prawnej.

D.    Umiejętności współpracy z instytucjami pomocy specjalistycznej.

E.    Umiejętności menedżerskie, w tym m.in.: rozpoznawania oraz przewidywania potrzeb społecznych, twórczego rozwiązywania problemów, kierowania zespołami ludzkimi, publicznego prezentowania poglądów.

F.    Umiejętności podejmowania szybkich i trafnych decyzji, szczególnie w zakresie interwencji.

G.    Umiejętności wykorzystania oraz stosowania teorii i wiedzy naukowej w praktyce socjalnej [zob. Nocuń, Szmagalski 1998a, s. 25-27; 1998b, s. 86-90; Miley, Dubois 1996, s. 221-224].

Ponadto autorzy tego rodzaju klasyfikacji wyodrębnili cztery kategorie ról pracownika socjalnego, którym przypisali dalsze grupy umiejętności niezbędne w tym zawodzie: 1) W ramach systemu rozwoju zasobów instytucji (planista, badacz, kreator); 2) W ramach systemu utrzymania sprawności organizacyjnej (administrator, konsultant, superwizor, nauczyciel/trener, kie-rownik/członek zespołu; 3) W ramach systemu wiązania klienta z zasobami (adwokat, arbiter, pośrednik, zarządzający przypadkiem, mediator, negocjator, odsyłający do właściwych źródeł pomocy), 4) W ramach bezpośredniej interwencji (terapeuta pracujący z jednostką, grupą, doradca rodziny).

Podsumowując całość dotychczasowych rozważań dotyczących roli osobowości pracownika socjalnego w efektywności realizacji celów pracy socjalnej oraz z drugiej strony, w eliminacji możliwych błędów, trudności j barier - sądzę, iż wzorzec takiej osobowości powinien obejmować 5 zasadniczych komponentów: 1) Szeroką wiedzę o człowieku oraz środowisku, 2) Umiejętności prospołeczne, 3) Predyspozycje psychologiczne, 4) Praktyczną znajomość różnorodnych metod, technik oraz narzędzi badań oraz pracy z podopiecznymi, 5) Zespół podstawowych wartości etycznych wraz z gotowością ich upowszechniania.

53

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PROMOCJA ZDROWIA Proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad własnym zdrowiem oraz poprawę
PROMOCJA ZDROWIA Proces umożliwiający ludziom zwiększenie kontroli nad własnym zdrowiem oraz poprawę
DSC02262 b. Zachowanie kontroli nad własnym losem ~ Ludzie o cechach przedsiębiorczych uważają, że k
Bez nazwy 15 rzających do rozwijania uczuć prospołecznych i kontroli nad własnym postępowaniem opart
skanowanie0012 z mistrzów Komornickiej, Fryderyk Nietzsche — postawy heroicznej. Nad własnym życiem
63648 rozwojówka ćw ( 04 09 i 5 05 098 obserwacji, wywiadów dotyczących potrzeb i celów życiowych
zdrowie2 jc« procesem umożliwiającym ftsdzśont zwiększenie kontroli r.ad własnym zdrowiem ona jego p
skanuj0160 (12) ROZDZIAŁ 7JAK RADZIĆ SOBIE ZE STRESEM?WPROWADZENIE Ludzie odczuwają potrzebę panowan
skanuj0010 (89) może dotyczyć tego samego co ustawa może zmieniać ustawę Kto, kiedy, kontrola nad ro
skanuj0020 (257) Samorząd województwa nie jest organem nadrzędnym i kontrolnym nad działalnością sam

więcej podobnych podstron