skanuj0051 (25)
104 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O CELU I SZCZĘŚCIU CZLOWH • ■
Zarysowana tu koncepcja szczęścia stanowi część składową doktryny etyki chrześcijańskiej na całej przestrzeni jej historii. Jest to koncepcja obiektyw i styczna. Ale nic jest to obiektyw izm skrajny, który uznaje tylko obiektywna stronę tego zjaw iska sprowadzając je wyłącznie do stanu posiadania dobra Ftyka chrześcijańska dostrzega rów nież jego subiektywną warstwę Uzależnia ją jednak i podporządkowuje czynnikom obiektywnym. W tym zresztą punkcie kryje się istotny rys odróżniający chrześcijańską koncepcję szczę ścia od koncepcji subicktywistyczncj Koncepcje subicktywistycznc, zgod nie z przyjętym pr/cz nie pojęciem dobra, uważają subiektywny stan zadu wolenia za szczęście we właściwym znaczeniu, aczkolwiek nic przeczą, że stan ten musi być odpowiednio uwarunkowany w zasadzie przez określone zewnętrzne przedmioty, czyli rzeczy. Ponieważ jednak rzeczy te nie stanowią obiektywnej kategorii dobra, przeto uwarunkowane pr/cz nie szczęście nie zawiera w sobie obiektywnych elementów udoskonalenia i sprow adza się wy łącznie do przeżywania sUnu przyjemności i radości
To przesunięcie akcentu w stronę emocjonalnych składników szczęku naraża tę koncepcję iiu różne trudności, które dodatkowo ujawniają jej jedno sironnoić i niewystarczalność. Jak np. ocenić stan przeżyć dwu ludzi. / Ki.• rych jeden ma św iadomość posiadanego dobra i uważa się za szczęśliwego, mimo żc równocześnie doznaje stanu wewnętrznej dcsolacji i smutku (faki> znane z psychologii świętych), drugi zaś odczuwa nawet intensywne stam subiektywnego zadowolenia, ale spow odow ane fałszywą oceną posiadanego dobra (np w przypadku męża radującego się w icmością żony. która go zdia dza, albo paralityku przeżywającego stany euforii)?’* Stojąc na gruncie su bicktyw i stycznych koncepcji szczęścia należałoby powiedzieć, że pici w . , jest nieszczęśliwy, drugi zaś szczęśliwy. Ale jest to konkluzja, przed którą wybrania się juz zdrowy rozsądek, a tym bardziej krytyczna myśl filozofii / na. Według koncepcji chrześcijańskiej obydwa stany nic są pełnymi Man-uru szczęścia Jeżeli jednak w pierwszym przypadku brak tylko wtórnych i d«-datkowych elementów szczęścia, to w drugim pozbawione jest ono istotna) osnowy i podstawowych kryteriów prawdziwości.
W teorii szczęścia właściwej etyce chrześcijańskiej znajdują się rów nic/ [«/* słanki, pozwalające określić, w jakim sensie można o niej powiedzieć, żc prrrd stawia jakąś postać cudajrr.onizmu. Znowu mniejszej wagi jest tu fakt żc ak ceptujc ona zjawisko szczęścia jako element etycznej działalności człowiek# i daje jego pozytywne rozwiązanie Odpowiedź na postawione pytanie /alt » od tego. czy termin „cudajmonizm" zostaje zarezerwowany na oznaczenie w> łącznic kierunków obiekty wis tycznych w teorii szczęścia, czy tez nic TyU-w pierwszym założeniu etyka chrześcijańska może być uznana za etykę et*U| inonistyczną w przeciwieństwie do różnego rodzaju etyk hedonistyczny
14 Tatarkiewicz., dz. cyt., s. 37.
• »■ i ut> litary stycznych. które równie2 występują z odpowiednią nauką
• '• ■ iu. ale pojmowanym w sposób subiektywistyczny. Jeżeli zaśodstępu-
-l i i konwencji, nadaje się pojęciu eudajmonizmu treść wieloznaczną ' ■ '-' i <" precyzyjne rozróżnienie poszczególnych teorii szczęścia i zmusza
* • ulżenia dodatkowych uściśleń terminologicznych (np. eudajmonizm ' * i> wi*iyc/ny i eudajmonizm subiektywistyczny).
•••li/a /jawiska dążenia człowieka do celu doprowadziła nas do wy-
* i 'iini pojęcia szczęścia. Jeżeli pojęcie celu wiąże się niejako z gene-•1 "•!»••*'go działania człowieka, to pojęcie szczęścia stanow i jego kres
* • • '•*•' w .mię. Korzystając z uzyskanych danych można podać jego filo-in i» !<•»mułówamc.
..... rzecz biorąc przez szczęście (beatitudo) rozumieć będziemy
• 1-1111 używanie dobra doskonalącego człowieka i sprawiającego •**i »'• dnie przeżycia wewnętrznego zadowolenia (radości oraz przy-»**•*••»• u samą treść można także wyrazić, biorąc za punkt wyjścia
* ............ pr/cz podmiot przeżycia. W tym wypadku szczęście oznacza
.......Wolenia (radości i przyjemności) wynikający ze świadomego
••*< ąnla doskonalącego człowieka dobra
ftiU«./nif’/t.v sprecyzowanie metodologicznych podstaw N* • -Inirnui
“■ - • d n malizy dążenia człowieka do celu doszliśmy do sformuło-
' *• •• .....licznego pojęcia szczęścia. Samo pojęcie szczęścia wzięte jest
...... ' ina człowieka, ale właściwa ludzkiemu umysłowi zdolność
• • • •>■ aukcyjnego pozwala sięgnąć do istotowej struktury zjawiska ♦•«*<••• • uk.i/ać przyczynowy związek, jaki zachodzi pomiędzy dozna-
"•••••« i.i a dobrem osiągniętym przez człowieka. Stwarza to podsta-• • • •!• ma zasady, w myśl której szczęście człow ieka pozostaje w sta-
' ••!......i od posiadanych przez niego dóbr. Innymi słowy, takie jest
!♦»«•*• *• .. łowicka, jakie są posiadane przezeń dobra Większe i dosko-g<i f osiągnął dobra wyższe i wartościowsze, niższe i lichsze, gdy i «"•••• dobi.i niższego gatunku. Związek ten uwarunkowany jest samą i mu woli ludzkiej ku dobru, wyrażony zaś w postaci sądu staje ■ I. mcm o charakterze apodyktycznym i kontccznościowym
• ••!# nu to zasługuje na to, aby się nad nim głębiej zastanowić.
' •■• /• / jego logicznej zawartości dadzą się wysnuć wnioski, któ-
«U|ą /orientować dalszy ciąg naszych rozważań we właściwym
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
skanuj0050 (25) 102 fcUDAJMOSOLOGIA CZYLI NAUKA O CELU I SZCZĘŚCIU CZLOWII k c nic postawione, a kon
skanuj0063 (18) 128 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O ( HU I SZCZĘŚCIU CZLOWI . . nostkę (hcdonizm). bądź
16583 skanuj0066 (15) 134 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O Cl 1.1. I SZCZĘŚCIU C/l OWlli • umożliwiający
64288 skanuj0063 (18) 128 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O ( HU I SZCZĘŚCIU CZLOWI . . nostkę (hcdonizm)
skanuj0059 (15) 120 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O ( III I SA ZI;śtiU CZł < >MI W omawianym więc
skanuj0056 (19) 114 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O Cl 11 I S/« /(Si ll (YIOWII ł ‘ I1 Za punkt wyjści
skanuj0059 (15) 120 EUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA O ( III I SA ZI;śtiU CZł < >MI W omawianym więc
skanuj0064 (17) 130 liLDAJMONOLOCIA CZYLI NAUKA O ( I I ( I S/( ZłJŚCIU C/IOWII ► nentnego celu lud
Zdjęcie091 Podział etyki ogólnej: Eudajmonologi a — nauka o celu i szczęściu człowieka, o sensie lud
skanuj0045 (34) ‘>2 KUDAJMONOL<XilA CZYLI NAUKA O CM I I SZ« ZIĘC IU C/.ŁOWIKK A i powszechnie
skanuj0047 (32) 96 łUDAJMONOLOGIA CZYLI NAUKA (KIII ls/1 /l.st III C/IOWII * * prawdy, a przynajmnie
więcej podobnych podstron