Stefan Zarski Zofia Drozdowska Kuban KREGOSLUP twoj, moj, nasz s36

suwanie ciężkich przedmiotów, uprawianie ogródka w niekorzystnej pozycji, chaotyczne majsterkowanie itp.), nie zdając sobie sprawy z istniejącego deficytu odporności na obciążenie, który w takich okolicznościach może wyzwolić niewydolność kręgosłupa.

Zestawiając ze sobą przyjazne i szkodliwe dla kręgosłupa czynniki, dochodzimy do wniosku, że kręgosłup ma więcej wrogów niż przyjaciół. Nawet na sojusznikach nie można polegać, bowiem zdrowe ciało i zdrowy duch mogą stać się chore, a przyjazne środowisko może się stać źródłem złego oddziaływania. Dlatego tak ważne jest ujawnienie tych czynników^poznając zalety sojuszników i wady wrogów, można odpowiednio wykorzystać tych pierwszych i umieć przeciwstawiać się tym ostatnim^" ~~ ' ^ ~ ~

O ile starzenie się możemy przyrównać pojęciowo do wyczerpywania się (zmęczenia) tworzywa, a choroby i urazy do uszkodzenia lub zepsucia (awarii) aparatu, jakim jest kręgosłup, o tyle przedwczesne zużywanie się kręgosłupa, szczególnie krążków międzykręgowych trzeba odnieść do takich pojęć, jak wada konstrukcyjna, nieprawidłowa technologia lub niewłaściwa eksploatacja i konserwacja. W przeciwieństwie do starzenia się i takich zdarzeń losowych, jak choroby i urazy, na które w zasadzie nie mamy wpływu, możemy w dużej mierze i różnymi sposobami hamować, a nawet udaremnić proces przedwczesnego zużywania się kręgosłupa.

Wymaga to jednak uświadomienia sobie potrzeby ochrony przed szkodliwymi czynnikami; wynika stąd konieczność przestrzegania odpowiednich zasad higieny i dbałość o dobrą kondycję kręgosłupa. Stopień oddziaływania na kręgosłup niekorzystnych czynników uzależniony jest od naszej postawy; im szybciej przełamiemy przeszkody i opanujemy związane z nimi emocje, tym łatwiej dostosujemy się do nowych warunków. Rozsądne i systematyczne przeciwdziałanie niekorzystnym wpływom stanowi podstawę ochrony kręgosłupa. Z praktycznego junktu widzenia cała problematyka sprowadza się do przestrzegania pewnych zakazów i realizowania nakazów, wśród których bodajże pierwszopfanowąj;olgj!d-"giywajnakaź uprawiamuracjSnalnego ruchuji odpowiedniclfcwićzeńruchowych., Szczegółowe omówienie tego postępowania będzie treścią dalszych rozdziałów.