str79

Welislawowskiej. Jest to odzież skrócona, ze zwisającymi końcami rękawów jak we francuskiej modzie przejściowej (352 a, b).

Szczegółem pozostałym z mody XIII w, są boczne rozcięcia na przodzie ubioru męskiego (łzw. amigatlt w modzie francuskiej około 1220 r.), z chustką związaną na szyi (352 c, d). W ubiorze księcia

jest zachowana dawna długość ubioru: jedynym szczegółem z aktualnej mody su duże tarczki z orłem śląskim przy płaszczu. Ozdobne te zapony są nieproporcjonalnie powiększone w porównaniu z zabytkowymi tarczkami z Opola lub podobnymi na płaszczach postaci na tumbie pomnika Henryka IV. Podobne powiększenie zapon z wyraźnie zaznaczonym herbem spotyka się i na czeskich pieczęciach od 2. poł. XIII w. do 2. poł. XIV w., 355. Fryzury dziewczęce z przepaską, kruselery, chustki y. _w okresie trwania mody zapon. r. falbanką na brzegach i gładkie    _W ubiorze żałobników w rękopisie Legendy wi

dać kaptury ocieniające twarz (353 a, b), stosownie do zwyczaju panującego na Zachodzie. W kobiecych ubiorach Legendy powtarza się siaie jeden łyp sukni kobiecej, przylegającej aż do bioder i dalej spływającej w fałdach, rozszerzonej u dołu klinami. Jednakowo skrojone suknie (z różnica tylko w jakości tkaniny) mają dworki księżnej, jak i kobiety z ludu biorące udział w zabawie odpustowej (354 a, b). W nakryciach głowy widać u kobiet na dworze księżnej Jadwigi wczesny przykład czepca z płóciennymi falbankami (Krttseler). W portrecie funda-totki rękopisu, ks. Agnieszki, i w dalszych ilustracjach rękopisu można śledzić różne fazy rozwoju lej formy czepca (.155), począwszy od chustki obszytej pojedynczą falbanką. Wyrobiona już forma czepca, wzbogaconego puszystym wałkiem gęsto marszczonych sztywnych falbanek płóciennych, powtarza się również i na wizerunkach pieczęci, które, sprawiały w ciągu stulecia księżne śląskie. Na pieczęciach tych występuje albo gładka suknia z nisko opuszczonym pasem, lub francuski corsei fendu z nałożonym pokryciem futrzanym na staniku.

Obok tego znane ze śląskiej rzeźby nagrobnej jest mocno wydęte po bokach surcoi, wierzchnia suknia, noszona z Krupierem i narzuconym płaszczem (356).

W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych stulecia powtarzają się na Śląsku modne czepce i suknie w rzeźbie nagrobnej, na dekoracji portali w postaciach fundatorek i posągach Marii Magdaleny. W popularnej w średniowieczu legendzie o Arystotelesie w wersji z XTV w. rzeźbiarz przedstawił w Kruselerze nawet Filis w jednym z portali fary świdnickiej.

Oprócz Śląska moda czepców płóciennych z gęstym fryzowanym wałkiem z falbanek objęła swym zasięgiem Wielkopol-skę; występuje tam w stroju żony fundatora fresków w Lądzie nad Wartą, wykonanych w 1369 r. W zabytkach krakowskich spotykamy czepiec na popiersiu kobiecym na zworniku sklepienia tzw.

Sali Hetmańskiej. Typowy czepiec i suknię z ciężkim pasem z zaginionego nagrobka Eufemii Bor-kowej, stolnikowej sandomierskiej, zachował rysunek Cerchy (357). Najlepiej widoczny jest Kru-seler na srebrnej hermie św. Marii Magdaleny, ufundowanej w 1370 r. przez Kazimierza Wielkiego dla kościoła w Stopnicy (358).

Moda obcisłych ubiorów męskich dochodzących do kolan powtarza się wielokrotnie wraz z nisko zawieszonymi metalowymi pasami na zabytkach rzeźby w okresie panowania króla Kazimierza

281

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
1 (99) 198 Wybór autorów polskich jawnie, że dobry król a powolny jemu naród jest to wielkie szczęśc
lektury j polski9 Stanisław Wyspiański Stańczyk — przybywa do Dziennikarza Jest to bohater z epoki
tpn 1 22484201 L, KRZYWICKI: CHARAKTER . STYKA FIZYCZNA LUDNOŚCI ZIEM POLSKICH 621 się także ku p
str20 (20) UBIORY KOBIECE OKOŁO POŁOWY XIV WIEKU 188 u. Suknia kobieca obszyta futrem u dołu, przy r
polski ubior5 przy końcu wieku, kiedy to listki sukienne doszywano w kilku rzędach. Ponieważ ubiory
page0090 80 ASYRJA lub płaskorzeźby męskie — kobiece znachodzą się rzadziej — posiadają np. jeszcze
page0459 POGRANICZE WSCHODNIE 2.    od połowy XIV do końca XVIII w. — okres, w którym
page0468 NAZEWNICTWO OBSZARÓW POGRANICZNYCH Zestaw najczęstszych polskich imion męskich i kobiecych
10113 Obraz80 młodego dworzanina z I połowy XIV w. Wpływy mody zachodniej, szczególnie czeskiej. Kró
OŁTARZ „KORONACJI NAJŚWIĘTSZEJ PANNY MAKU. 217 pełnych roślin stoją postaci męskie i kobiece o
ZMIENNOŚĆ Ryc. 184. Wektory budowy somatycznej typu męskiego i kobiecego wg Skerlja NR SI Tr Ex M T
sukcesy oraz porażki, wybór drogi życiowej. Zawody typowo męskie i kobiece: równość i parytety. 8.

więcej podobnych podstron