DSCF6674

^cłl0wanla sztywności pojemnika. Na dno drugiego pojemnika przyklejamy okrągły kawałek styropianu, o Średnicy takie), jak dno pojemnika Dobrze Jest umieścić tam n>wni»i skalę milimetrową, pomocną w określaniu wielkości okazu. Następnie na wyciętym dnie pierwszego pojemnika umieszczamy przejrzystą folię, nie naciągają jej zanadto. Złapany okaz przeznaczony do obserwacji unieruchamiany Jest pomiędzy folią na dnie pierwszego pojemnika a dnem drugiego z naklejonym styropianem. W ten sposób unieruchamiamy owadn. n jednocześnie nie uszkodzimy go prowadząc obserwację.

33. Zasady taksonomii i nazewnictwa naukowego

Od początku taksonomii, Jako dyscypliny naukowej, to jest licząc od prac Carla von linnć. zwanego Linneuszem, (połowa XVIII w.), Jednym z głównych problemów stało się nazewnictwo taksonomiczne, a zwłaszcza zasady nadawania, stosowana nazw gatunkowych oraz przestrzegania prawidłowości ich używania. Wynika to z potrzeby uporządkowania szybko rosnących Informacji o nowo opisywanych gatunkach.

Gatunek Jest podstawą i. Jak wielu systematyków uważa. Jedyną naturalną Jednostką taksonomiczną w ś\wiecie istot żywych. Istnieje wiele Jego definicji, lecz współcześnie coraz częściej przyjmuje się tak zwaną biologiczną definicję gatunku (zwłaszcza w wersji Ernsta Mayra), według której: gatunkiem nazywamy ogół wszystkich takich populacji, których osobniki krzyżują się ze sobą (lub potencjalnie mogą się krzyżować) oraz izolowanych w warunkach naturalnych od Innych populacji. Definicja ta ma pewne Istotne ograniczenie, toJest nie można jej zastosować do faun wymarłych, jest ona również rzadko stosowana w bieżącej pracy taksonomiczną), nie służy bowiem do szybkiego i prostego sprawdzenia przynależności gatunkowej złowionych owadów. Często stosuje się więc tak zwaną taksonomiczną definicję gatunku, gdzie przede wszystkim Istotne jest podobieństwo morfologiczne badanych okazów (lub pojedynczego okazu) do okazów uznawanych za typowe. Serie takich okazów, na których podstawie opisano dany gatunek, zwane pamtypaml i oznaczonych często żółtym kolorem karteczek determlnactfnych, są troskliwie przechowywane w muzeach I mają dużą wartość naukową. Mbrrmgą one o zakresie zmienności wewnątrzpopuiacyjnej danego gatunku. Jeden z okazów serii typowej jest szczególnie ważny. Jest nim najczęściej śamtec. któryw porównaniu z samicą ma włęcęj swoistych gatunkowo cech. są nimi zwłaszcza elementy budowy bloku kopulacyjnego (ich uwidocznienie wymaga Jednak umiejętności wykonania preparatu mikroskopowego, co często znacznie utrudnia amatorom oznaczenie gatunków). Nadąje się mu miano hoiotypu i jest on nosicielem nazwy gatunkową. W kolekcji oznaczony jest przeważnie czerwonym kolorem oraz adnotacją sp. nov. (species nova=nowy dla nauki gatunek), następującą po nazwie gatunkowy na dołączony do okazu karteczce determinacajnej. Rzadziej okazem takim Jest owad pU żeńskiej (zwany altotypem — ściślej Jest to okaz płci przeciwnej do hoiotypuj, lecz z reguły nigdy nie powinien być to osobnik w stadium larwalnym.

3. Metody zbioru i obserwacji owadów one zasady klasyfikacji

Holotypy I paratypy są własnością ogólnoludzką i składnikiem światowych dóbr kultury I dlatego na specjalistycznych instytutach naukowych (odpowiednio kierowanych i finansowanych) spoczywa obowiązek skutecznej opieki nad zbiorami naukowymi. W Polsce placówkami gromadzącymi kolekcje owadów są głównie: Muzeum i Instytut Zoologu PAN w Warszawie (główna tego typu placówka w Polsce), uniwersytety (np Uniwersytet Śląski w Katowicach) oraz inne placówki naukowe i naukowodydaktyczne (np Muzeum Górnośląskie w Bytomiu).

Nazwa naukowa każdego gatunku składa się z dwóch członów (tak zwane nazewnictwo binomlnalne. wprowadzone po raz pierwszy przez Linneusza), tj nazwy rodzajowe) (pisanej zawsze dużą literą) oraz epitetu gatunkowego (pisanego małą literą, również gdy jest on utworzony od nazwiska lub imienia, np. Piens brassicaa L. oraz Piens rapae L, są to nazwy dwóch różnych gatunków należących do tego samego rodzaju Pieris — bielinek.

Rzadko w nazwie gatunku odzwierciedlają się nazwy podrodzajów. Pełny zapis nazwy gatunku może wówczas przybrać postać, np. Zygina (Zygina) suavi$ Rey lub Zygina (Hyperlclella) hyperlci (H.-S.), co oznacza, że oba gatunki należą do jednego rodzaju, lecz różnych podrodzajów. Możliwy jest również skrócony zapis: Zygina (Z) suaWs Rey i Zygina (H.) hyperici (H.-S.)

W przypadku Istnienia w obrębie danego gatunku wyodrębnionych populacji niższej rangi taksonomicznej, tak zwanych podgatunków, stosuje się, chociaż stosunkowo rzadziej, nazewnictwo trynomlnalne, to Jest zawierające dodatkowo epitet podgatunkowy, np. Erebia ligea ligea L., f . ligea lirnlca Teich i £ Hgea meridional s Goltz, przy czym pierwszy z wymienionych, zwany podgatunklem nominatywnymjest nosicielem typowych cech gatunkowych, natomiast pozostałe mają odmienne nieco ubarwienie skrzydeł.

Nazwy naukowe w taksonomii tworzone są gównie z wyrazów łacińskich, którym są rzeczowniki (dla nazw rodzajów) i przymiotniki (dla epitetów gatunkowych). Dopuszczalne Jest również używanie do tego celu wyrazów pochodzących z innych języków (i nie tylko indoeuropejskich), pod warunkiem uprzedniej ich latynizacji, co oznacza, że muszą one mieć odpowiednią końcówkę gramatyczną l odmieniać się zgodnie z regułami łacińskich deklinacji. Dopuszczalne są więc (chociaż rzadko tworzone) nazwy takie, jak: Aneonosp. (z języka australijskich aborygenów), Dzhmęono sp. (z połączonych słów Języka polskiego i australijskich aborygenów), Mlulila sp. (z języka suahili). Są to tylko wybrane ciekawostki nazewnictwa i raczej wyjątki, niemniej ilustrujące możliwości, jakimi dysponują badacze obdarzeni lokalnym patriotyzmem lub poczuciem humoru.

Po nazwie gatunkowej często umieszcza się nazwisko autora opisu tego gatunku, w pełnym brzmieniu lub rzadziej, zapisuje się je ustalonym skrótem np. Papillomachaon UNNAEUS lub Papilto machaon L Dodatkowo, można także podać datę jego deskrypcjl (czyli naukowego opisania) np. LINNAEUS, 1758. Jednak wymienione informacje nie

73

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
38 39 t25. Ile wynosi siła parcia wywierana przez rtęć na dno pojemnika o polu podstawy 30 cm2 i wys
Image136 Na rysunku 4.82 przedstawiono przykład rozwiązania pamięci typu RAM, zbudowanej z rejestrów
Image181 (Qo Q$) interpretowane są jako adresy, na wyjściu drugiej grupy (Q4    Q$) j
img140 ciężkości, sztywności wału na skręcanie oraz założenie braku tłumienia. Czynniki te wpływająn
skanuj0010 (419) 264 10. Perspektywy rozwoju turystyki na świecie drugiej dziesiątki (dla przypomnie
skanowanie0148 PRAGNIENIE Jak nurek w ciężkim, szklanym swoim dzwonie, Pragnę iść na dno, tonąć z sw
sterskich, decydują się na tego drugiego. W przypadku absolwentów kierunków inne niż techniczne
page0337 329Sernlfe — Serock fasoli lub soczewicy; gdy mączka i szczątKi błon nasiennych opadną na d
page0568 560Ruisch — Rutski urząd do r. 1819 sprawował. Około tego czasu wezwano Rutscha na prosekto
skanowanie0148 PRAGNIENIE Jak nurek w ciężkim, szklanym swoim dzwonie, Pragnę iść na dno, tonąć z sw
skanuj0035 3 Przepływ energii 113 samo co w zakresie NIR. jednak na dno zbiorowiska roślinnego docho
skanuj0044 SPIS UTWORÓW icja: Na granatowo zaznaczono piosenki pochodzące z pierwszej płyty, na ziel

więcej podobnych podstron