Image 69 (2)

Image 69 (2)



pozwalają przetrwać przedsiębiorstwu okres niekorzystnej koniunktury gospodarczej. Analizy przyczyn bankructw przedsiębiorstw wskazują, iż jednym z ważnych elementów przyczyniających się do bankructwa są niedostateczne rezerwy kapitałów własnych. Finansowanie przedsiębiorstwa z funduszy własnych ma tę zasadniczą przewagę nad finansowaniem ze środków obcych (np. z kredytu bankowego), iż jest znacznie mniej kosztowne. Kredyt wraz z odsetkami trzeba spłacać, niezależnie od tego czy przedsiębiorstwo osiąga zyski, czy straty ze swej działalności. Jeżeli udział kredytów w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa jest zbyt duży (np. z racji niewielkich rezerw kapitałów własnych), wówczas gwałtowne spadki zysków lub wzrost oprocentowania kredytów mogą dość szybko doprowadzić przedsiębiorstwo do bankructwa.

EFEKTYWNOŚĆ TECHNICZNA I EKONOMICZNA

Technologia procesu produkcji wyznacza kombinacje czynników produkcji (nakładów), które umożliwiają osiągnięcie określonej wielkości produkcji (efektu). W wyniku postępu technicznego wprowadzane są do produkcji nowe technologie zmieniające relacje nakładu do efektu.

Producent staje często przed dylematem wyboru technologii - czy wybrać i zastosować dotychczas istniejącą i powszechnie znaną technologię produkcji, czy też wprowadzić do swego przedsiębiorstwa technologię nową. Jak ocenić, która z technologii (stara czy nowa) jest bardziej korzystna dla producenta? Kryterium takiej oceny może być efektywność techniczna zastosowanej technologii produkcji.

Przyjmijmy, że stara i nowa technologia dotyczy tego samego produktu, do wytworzenia którego używa się tych samych czynników produkcji. Nowa technologia charakteryzuje się jednak tym, że dla osiągnięcia tej samej wielkości produkcji potrzeba mniej nakładu przynajmniej jednego z czynników produkcji i tyle samo nakładu pozostałych czynników. Oznacza to, że z tej samej wielkości nakładu czynników można wytworzyć większą ilość produktów. W tym właśnie znaczeniu nowy proces technologiczny jest bardziej efektywny w porównaniu z procesem dotychczasowym.

Efektywność techniczna oznacza, iż producent maksymalizując efekt produkcji nie będzie wkładał do produkcji więcej czynników (nakładów) aniżeli jest to konieczne dla osiągnięcia danej wielkości efektu.

Przyjmijmy teraz, że nowy proces technologiczny wymaga, w porównaniu do starego, mniej jednego z czynników produkcji, lecz więcej innego czynnika dla wytworzenia tej samej wielkości produkcji (np. mniej pracowników, lecz więcej maszyn).

W tym przypadku nie możemy natychmiast stwierdzić, że stary proces produkcyjny jest mniej efektywny. Ocena efektywności starego i nowego procesu technologicznego wymaga uwzględniania cen relatywnych czynników produkcji.

Posłużmy się przykładem tradycyjnej technologii budowy domów, w której siła robocza posługuje się stosunkowo prostymi narzędziami pracy (łopatami, kielniami, taczkami itp.) oraz technologii nowej, która opiera się na znacznie szerszym zastosowaniu maszyn i urządzeń budowlanych (koparki, taśmociągi, automatyczne mieszalnie zaprawy murarskiej itp.).

W tradycyjnym procesie budowy domów wykorzystuje się więcej siły roboczej i mniej maszyn. W nowym procesie technologii budowy domów jest odwrotnie -mniej siły roboczej i więcej maszyn. Jeżeli w gospodarce jest dużo stosunkowo taniej siły roboczej (taniej w stosunku do maszyn) wówczas nadal bardziej korzystne będzie posługiwanie się technologią tradycyjną.

Wybór technologii jest w tym wypadku wyborem ekonomicznym, a nie tylko wyborem czysto technicznym.

Kryterium efektywności ekonomicznej polega na takim wykorzystaniu nakładów czynników produkcji, aby koszt wytworzenia jednostki produktu był minimalny. Efektywność ekonomiczna oznacza wybór w oparciu o zasadę najmniejszego kosztu produkcji.

Przedsiębiorstwo maksymalizujące zysk w oparciu o zasadę efektywności ekonomicznej nigdy nie dokona (dobrowolnie) wyboru procesu produkcji, w którym uległaby zmarnowaniu jakaś wielkość nakładu czynników produkcji.

FUNKCJA PRODUKCJI

Produkcja polega na kombinowaniu (łączeniu) określonych nakładów (czynników produkcji) w celu osiągnięcia efektu w postaci wytworzonych produktów lub usług. Teoria produkcji jest analizą relacji, jakie występują między nakładem czynników i osiąganym z tego nakładu produktem.

Zależność między wielkością produkcji a rozmiarem nakładu czynników można przedstawić przy pomocy funkcji produkcji. Zależności, które wyraża funkcja produkcji mają charakter przyczynowo-skutkowy. Oznacza to, że przyczyną procesu produkcji są nakłady czynników (lub ich zmiany), natomiast skutkiem tego jest określona wielkość produkcji (lub jej zmiany).

Ogólną postać funkcji produkcji zapiszemy następująco:

d) Q = f(F1t F2.....Fn),

gdzie: Q oznacza wielkość produkcji, natomiast F oznacza czynniki produkcji.

Produkcja jest efektem połączenia ze sobą wszystkich niezbędnych czynników produkcji. Analizowanie oddziaływania na rozmiary produkcji wszystkich czynników jednocześnie jest skomplikowane i wymaga umiejętności posługiwania się przestrzenią wielowymiarową.

Posługując się zasadą ceteris paribus możemy uprościć analizę funkcji produkcji.

Jeżeli uwzględnimy tylko jeden z czynników produkcji zakładając, że wpływ pozostałych czynników na rozmiary produkcji jest niezmienny, wówczas otrzymujemy jednoczynnikową funkcję produkcji.

139


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Polityka fiskalna państwa, budżet, dług publiczny. Wahania koniunktury gospodarczej i ich przyczyny.
skanuj0009 (176) przetrwały ten okres jedynie kuźnice prymitywne, opierające się na rudzie darniowej
Image(69) . Dł» pf»n<go prml«i$w*i$cl» obllc/j>ne rapuy ctynnnict
Image (69) HfrTEMMYto (Dy    smu/mVft&%) frfk    hOuM^i^) Gf) ^=A
Przechwytywanie w trybie pełnoekranowym 14 04 173037 bmp Obroty Obrót - konstrukcja geometryczna po
page0240 230 śniowe, nie pozwala nam przedstawić sobie budowy materyi, gdyż wszystkie wrażenia bez w
finanse przedsiŕbiorstw1 Okres konwersji gotówki1 jest okresem między dokonaniem płatności, a uzysk
12350 Image 47 Krzywa obojętności przedstawia wszystkie kombinacje konsumori, dwóch dóbr, które są d
1.2. Istota i cechy strategii przedsiębiorstwa Pryncypialnym warunkiem przetrwania przedsiębiorstwa

więcej podobnych podstron