Image36 djvu
127
utrzymanie stałego wojska dla obrony kresów. Stąd wojsko to nazwano kwarcianem.
Innem źródłem stałych dochodów były żupy solne, cła, myta, oraz podatek łanowy 1), płacony przez szlachtę na podstawie układu koszyckiego z czasów -Ludwika Węgierskiego.
Dochody te nie mogły wystarczyć na pokrycie rosnących wciąż potrzeb państwowych, szczególniej w czasie wojen, trapiących niejednokrotnie Rzeczpospolitą. Naglące potrzeby zmuszały królów do żądania zasiłków od społeczeństwa, w postaci podatków nadzwyczajnych, uchwalanych przez sejmy, na określony przeciąg czehsu, zwykle na rok jeden. Zwano je rozmaicie: łanowe płaciła szlachta, szosowe - miasta, subsidium charitativum —duchowieństwo, pogłówne-Żydzi; czopowem nazywano podatek konsumcyjny od trunków i t. p.
Niestałość podatków, wyżej wymienionych, i trudność ich uzyskania odbijały się ujemnie na stosunkach państwowych, paraliżowały sprężyste prowadzenie wojen, skuteczną obronę otwartych granic Rzeczpospolitej. Niepłatne wojska buntowały się często, skąpo zaopatrzony skarb ńie był w stanie zaspokoić wydatków publicznych.
Reformy podjęte przez Zygmunta Starego rozbiły się o opór szlachty, która do uchwalenia stałych podatków na cele wojskowe dopuścić nie chciała. Przyszły one zbyt późno, dopiero w XVIII wieku i nie zdołały przetworzyć wadliwej órganizacyi finansów, ani wydobyć od społeczeństwa środków niezbędnych do ratowania państwa.
*) 2 grosze z tanu.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Image21 djvu 112 nizowała się w zbrojne związki, czyli konfede-racye kapturowe, dla utrzymania porz
Image28 djvu 119 jej prawa, ohęp wojska przechodziły przez jpj Ziemie. Ciemna szlachta tymczasem uw
Image34 djvu 125 dzić sprawy Wielkopolski; przez wiosnę zaś i lato zasiada! w Lublinie dla spraw Ma
img157 01 djvu 127 Pamiętne na Kraszewskim znaliśmy przykłady. Ni go zasługa inna, ni go przymiot zd
Image00 djvu 91 w ustroju- państwa Polskiego. Statuty nieszaw-skie nie są jednym, ogólnym przywilej
Image49 djvu 140 wo, na rok jeden, chcąc tym sposobem utrzymać króla w zależności od siebie i nie d
Image50 djvu 141 dla kraju, ułatwiała wpływ obcych mocarstw, które mieszały się do spraw wewnętrzny
942802 01 djvu 182 N. CYBULSKI Podobne zmiany występują także i między biegunami prądu stałego, jed
img037 (6) 127 - 127 - 0. >0 (9) Można zauważyć, że dla przebiegów sinusoidalnych pomiędzy wymien
img128 01 djvu 127 icha. Powtórz! Powtórzcie wszyscy! Słuch można także stracić od wielkiego huku, n
img132 01 djvu 102 Wzgląd będę miał dla ciebie aż do życia kresu, Większy niż Indyanie mają dla Gang
img037 (6) 127 - 127 - 0. >0 (9) Można zauważyć, że dla przebiegów sinusoidalnych pomiędzy wymien
Sponsorzy6 4 01 djvu Czy miejsca nie macie dla „Mazura* tego ? Wrzućcież do wychodka go z nauką je
Hydro MPCOpis wybranych funkcjiRegulacja stałego ciśnienia w zestawach -E Utrzymywanie stałego ciśni
page0331 323Rossyja skich rolników, na zetknięciu się Azyi z Europą, powstały później osady wojskowe
L uH i U 9 Tabl. 4.3.1. Powszechnie stosowane pasowania UKŁADU STAŁEGO OTWORU (dla zakresu
więcej podobnych podstron