Image50 djvu
141
dla kraju, ułatwiała wpływ obcych mocarstw, które mieszały się do spraw wewnętrznych, korzystając z rozterek i słabości. Równie zgubne były konfederacye i wolne elekcye, narażały państwo na wojny domowe, na rokosze, otwierały szerokie pole do knowań i intryg zagranicznych.
Stosunki społeczne w Rzeczypospolitej wiele też pozostawiały do życzenia. Jeden stan panował wyłącznie, potężni magnaci wodzili na pasku tłumy ciemnej szlachty i narzucali jej swoją wolę. Mieszczaństwo, pozbawione politycznego znaczenia, było ubogie i bezradne, wadliwa polityka ekonomiczna doprowadziła je do ruiny. Najliczniejsza warstwa — chłopi, zdani na łaskę i samowolę dziedziców, żyli w ciemnocie i nędzy.
Ujemne strony ustroju wewnętrznego Polski znała i rozumiała światlejsza część społeczeństwa szlacheckiego w XVI-tym wieku. W okresie tym, który słusznie „złotym” nazwany został, rozwija się bogate piśmiennictwo polityczne, znakomici pisarze w dziełach swych zastanawiają się nad organizacyą państwa i stosunkami panującemi w społeczeństwie, widzą braki i wady, dążą do naprawy Rzeczypospolitej. Z pism ich wieje głęboka miłość ojczyzny, troska o jej przyszłe losy, chęć zaradzenia złemu. Potrzebę zmian odczuwają nietylko pisarze polityczni złotego wieku, czuje ją również grono światłych posłów sejmowych, powstaje daleko sięgający plan reform, znany pod nazwą „Egzekucyi praw”. Miał on usunąć wady wewnętrznego ustroju Polski, podnieść jej siłę państwową. Przebija zeń głęT bokie zrozumienie potrzeb ogółu, jasny, szeroki pogląd na sprawy publiczne. Sejm walny miał być najwyższym niezależnym organem ustawodawczym, znieść chciano przewagę sejmików
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Image78 djvu 167 Na sprawy Królestwa wpływ przeważny miała Kancelarya przyboczna namiestnika,
Image39 djvu 130 ustaw obowiązujących. Konfederacja po spełnieniu swoich zadań rozwiązywała się i w
Image87 djvu 176 często Żydów, zamieszkujących Rosyę, ograniczały swobodę ich osiedlania się, kszta
1 (122) 244 Przekłady prozy dla dzieci i młodzieży z literatur obcych Tendencje psychologiczne dojdą
Image57 djvu 146 Konstytucya dzieliła wszelkie sprawy na prawa ogólne i uchwały sejmowe. Do pierwsz
Image81 djvu 170 władzę kolegium rzymsko-katolickiego w Petersburgu. System rządowy odbił się- i na
Sponsorzy46 01 djvu 18 gdy się rozpuści dobrze na ogniu, dodaje się pszenney mąki kwaterkę i mięs
d) Metoda CAR VER - krytyczny dla infrastruktury? jak wpłynie zamknięcie go ? jak łatwo się do niego
CCF20120309 010 i i mają znaczenie dla bezpieczeństwa zaangażowanego personelu oraz informacje, któr
Sponsorzy6 9 01 djvu 7 ludowych wiał wyraźny prąd wynarodowienia polsko-mazurskiej ludności. Przyc
Mól Mis Do dziś stanowią one dla mnie rodzaj wyjątkowo istotnego przesłania, które staram się przeka
ph t I nącą z empirycznej wiedzy i lą. dla której podstawą jest świat wartości bez odwoływania się d
67354 s gli? dla budowli, a przyjaznej dla środowiska, realizacji zadania budowlanego. Rozpoznanie t
942827 01 djvu 407 FIZYOLOftIA Rl l HÓW Dalszego udoskonalenia chronofotogratii (które jednak z łat
więcej podobnych podstron