img323 (5)
170 Druidzi
Najbardziej interesujący w tym wszystkim jest fakt, że opowieści o celtyckim najeździe na Rzym w czwartym wieku p.n.e. przetrwały zarówno wśród galijskich Celtów w pierwszym wieku n.e., jak i brytyjskich Celtów w dwunastym wieku. Celtowie, którzy złupili Rzym, pochodzili z Galii Przedalpejskiej, a jednak opowieść o ich zwycięstwie stała się elementem tradycji w Galii Zaalpejskiej i celtyckiej Brytanii. To jeszcze jeden dowód na bliskie więzy pokrewieństwa łączące świat celtycki, których podtrzymywaniem zajmowała się kasta druidów.
Druidzi jako poeci i muzycy
Pisarze antyczni często wspominają o celtyckim umiłowaniu poezji i muzyki. Diodor Sycylijski i Atenajos, cytując Posejdoniosa, mówią o zawodowej grupie zajmującej się poezją i muzyką. Według Diodora Galowie:
Mają także poetów lirycznych, których nazywają bardami. Śpiewają do wtóru instrumentów muzycznych podobnych do liry, czasem teksty pochwalne, a czasem satyrę1.
Źródła klasyczne czynią rozróżnienie między bardami a druidami, mimo iż w rodzimych źródłach celtyckich zazwyczaj takiego rozdzielenia brak. W późniejszej literaturze walijskiej, jak już mieliśmy okazję wspomnieć, druidów nazywano poetami i muzykami. Chciałbym tu ponownie przytoczyć moje założenie: druidzi byli kastą ludzi wykształconych, a niektórzy z nich zajmowali się poezją i muzyką (co potwierdzają źródła celtyckie z Wysp Brytyjskich).
W poprzednich rozdziałach napomknęliśmy, że - jak wynika ze źródeł - poezję raczej śpiewano niż recytowano. Atenajos, kolejny raz cytując Posejdoniosa, wspomina o błyskotliwości poetów, którzy niejednokrotnie musieli tworzyć na zamówienie i improwizować. Jako przykład podaje zdarzenie związane z ucztą wystawioną przez galijskiego wodza Louerniusa:
Celtycki poeta, spóźniwszy się na spotkanie, skomponował pieśń, w której opiewał wielkość wodza i ubolewał nad swoim spóźnieniem. Louernius był bardzo zadowolony i rzucił biegnącemu obok rydawnu poecie worek złota. Poeta podniósł worek i zaśpiewał jeszcze jedną pieśń, w której opiewał ślady odciśnięte przez rydwan wodza.
Trudno byłoby ograniczyć analizę wczesnej poezji irlandzkiej i walijskiej do dzieł druidów. Nie sposób bowiem przemilczeć fascynujących epigramów tworzonych przez wczesnochrześcijańskich poetów celtyckich. Utwory te należą do starożytnej tradycji, której wcześni poeci chrześcijańscy byli kontynuatorami.
Można przypuszczać, że chrześcijańscy poeci irlandzcy odziedziczyli tradycję pisania takich utworów po druidach. Należy tu również wspomnieć o dużym podobieństwie wczesnej poezji irlandzkiej do poezji tworzonej przez mistrzów zen.
Jednym z najsłynniejszych irlandzkich poetów z dziewiątego wieku był Siadhal Mac Feradach (ok. 820 - ok. 880), znany jako Sedulius Scottus (Seduliusz Szkot). Profesor Ludwig Traube twierdzi w rozprawie poświęconej tej postaci {Sedulius Scottus, Monachium 1906), że irlandzkie zapiski na marginesie greckiego rękopisu z IX wieku przechowywanego w Dreźnie, są właśnie jego autorstwa:
Teicht do Róim mur saldo bece tobai; in ri con-daigi i fus maini mbera latt ni foghai.
Również Frank CTConnor, autor angielskiego przekładu, uważał, że autorem wiersza był Siadhal Mac Feradach:
To go to Romę -
Is little profit, endless pain;
The Master that you see in Romę,
You find at home, or seek in vain.
(Nie warto pielgrzymować Modlić się w wiecznym Mieście Gdy w sercu nie masz Boga Nie znajdziesz go w papiestwie)2
Również profesor James Carney zgadzał się, że autorem tego czterowiersza mógł być Seduliusz, po czym dodał:
Mimo swego kapłaństwa i pokory [Seduliusz] bardzo dobrze pasuje do wzoru irlandzkiego barda lub poety dworskiego, następcy druidów, stałego elementu irlandzkiego życia od czasów najdawniejszych po siedemnasty wiek.
Można tu przytoczyć jeszcze inne charakterystyczne irlandzkie wiersze, z których zwłaszcza pierwszy bliski jest w swym klimacie japońskim haiku3:
Cyt. za M. Dillon, N. Chadwick, Ze świata Celtów, tł. Z. Kubiak, str. 18.
Polskie tłumaczenie za M. Goraj, w: Miodopój. Wybór wierszy irlandzkich VXII w., tł. E. Bryll i M. Goraj, Warszawa 1978, str. 26. Warto zauważyć, że Jerzy Strzelczyk poświęcił postaci Seduliusza Szkota bardzo ciekawe studium: „Seduliusz Szkot (Iroszkocki poeta karolińskiego odrodzenia)”. Meander 39/5, 1984, str. 213-227 (przyp. tłum.).
Autor podaje w książce nieco inne wiersze, ale ze względu na duże różnice między przekładami angielskimi i irlandzkimi oryginałami tłumacz zdecydował się przytoczyć dwa inne wiersze irlandzkie i ich polskie tłumaczenia. Polskie wersje za M. Goraj, w: Miodopój. Wybór wierszy irlandzkich VXII h\, tł. E. Bryll i M. Goraj, Warszawa 1978. str. 56-57 (przyp. tłum.).
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
50125 img323 (5) 170 Druidzi Najbardziej interesujący w tym wszystkim jest fakt, że opowieści o celt
img323 (5) 170 Druidzi Najbardziej interesujący w tym wszystkim jest fakt, że opowieści o celtyckim
CCF20090212 053 tego wpływu - najistotniejszym w tym kontekście - jest fakt, że otwiera on dzieciom
Najstarsza poezja polsko łacińska2 XXVI jest fakt, że nie znalazł on na terenie Wrocławia żadnej ko
CCF20120519 003 Tym co łączy wszystkie te procesy jest fakt, że mają one charakter społeczny, dotycz
A nad tym wszystkim jest powietrze. Powietrze jak żadne inne. Powietrze, które widać, choć jest czys
Pozytywizm 211 sumy przykrości. Tym jednak, co odróżnia Milla od Benthama, jest fakt, że wartość mor
Zadanie cz 2 produkcji, a tym samym jest niepodważalnym świadectwem błędów w zarządzaniu przedsiębio
Laboratorium Elektroniki cz I 2 220 Dodatkowym i równie ważnym czynnikiem jest fakt, że układ scal
P1030367 I Po tym wszystkim muszę przyznać, że sam jestem niedoszłym samobójcą. Wyznanie to dość nie
32164 Laboratorium Elektroniki cz I 2 220 Dodatkowym i równie ważnym czynnikiem jest fakt, że ukła
DSC?77 Rozdział szósty HETYCI 1. BOG SLOSCA jego wszystkowidzenia jest to, że ma trzy pary oczu
s 170 171 ROZDZIAŁ 6 170 Zadaniem nauczyciela starającego się o awans jest napisanie planu no woju z
Interesującą ciekawostką jest fakt, że drewno można nasycać łatwo topliwymi metalami czy stopioną si
Mi?o?? i poznanie 180 sprzeczność. Tym dziwniejsze [jest to], że platońskie określenie miłości jako
P1030367 I Po tym wszystkim muszę przyznać, że sam jestem niedoszłym samobójcą. Wyznanie to dość nie
więcej podobnych podstron