larsen0424

424 II Anestezjologia ogólna

Działa przeciwlękowo; działanie uspokajające i nasenne jest silniej wyrażone niż w przypadku diazepamu. Dotyczy to także niepamięci wstecznej i działania przeciwdrgawkowego. Po podaniu dożylnym należy się liczyć z silniejszą depresją oddechową.

Flunitrazepam jest stosowany jako lek nasenny wieczorem w przededniu operacji i jako uspokajający rano w dniu operacji. Dawkowanie: 0,5-1-2 mg p.o., szczyt działania następuje po 1-2 godz. U starszych osób dawkę flunitrazepa-mu należy zredukować tak, aby uniknąć nadmiernej sedacji i niedrożności oddechowej spowodowanej zapadaniem się języka i ruchomymi protezami! U pacjentów tych mogą także występować zaburzenia koordynacji ruchów i zwiotczenie mięs'ni (niebezpieczeństwo upadku!). Może również u nich dojs'ć do reakcji paradoksalnej - stanu pobudzenia i splątania, nawet z halucynacjami.

Dawkowanie flunitrazepamu w premedykacji:

- 0,5-1-2 mg p.o., 1-2 godz. przed rozpoczęciem znieczulenia,

- 1-2 mg i.m., 30-60 min przed rozpoczęciem znieczulenia.

Dożylnie podaje się flunitrazepam tylko w przypadkach nagłych.

2.1.4 Lorazepam

Lorazepam jest 5-10-krotnie silniejszy od diazepamu; podanie dożylne, z powodu obecności spodka konserwującego (glikolu propylenowego), może spowodować ból i zakrzepowe zapalenie żył. W przeciwieństwie do diazepamu podany domięśniowo lorazepam resorbuje się dobrze. Związek ten jest metabolizowany w wątrobie do nieczynnych metabolitów (glukuronianów) i w tej formie wydzielany przez nerki.

Działanie uspokajające po podaniu doustnym następuje po 30 min, szczyt działania po ok. 2 godz. Działanie trwa ok. 4—6 godz. Niepamięć wsteczna jest zależna od dawki: po 2 mg podanych p.o. u 30% chorych szczyt tego działania następuje po 2 godz., po 4 mg u 70% pacjentów jest osiągnięty po 2-3 godz. Działanie uspokajające i powodujące niepamięć jest silniejsze i dłuższe niż w przypadku diazepamu; także działania niepożądane ketaminy są silniej hamowane przez lorazepam niż przez diazepam. Należy jednak przestrzegać następującej zasady:

9 Lorazepam, z powodu długiego działania uspo-kajającego i powodującego niepamięć, nie Ail nadaje się do premedykacji chorych, którzy powinni być szybko obudzeni po operacji.

2.2 Barbiturany

Barbiturany działają uspokajająco, nasennie i prze-ciwdrgawkowo. Ich wpływ na układ krążenia i oddychania po podaniu domięśniowym lub doustnym jest niewielki. Nie powodują nudności ani wymiotów (zob. rozdz. 4). Mimo że barbiturany mogą być stosowane doustnie i domięśniowo, działają mało specyficznie na ośrodkowy układ nerwowy i mają węższy zakres terapeutyczny niż benzodiazepiny. U chorych odczuwających ból nie należy liczyć na ich działanie uspokajające, raczej powodują pobudzenie i splątanie. Są przeciwwskazane w niektórych porfiriach. Ostatnio w premedykacji barbiturany są coraz bardziej wypierane przez benzodiazepiny.

Fenobarbital. Do premedykacji stosuje się dawki 50-150 mg lub 2 mg/kg p.o. lub i.m. Działanie uspokajające trwa 8-16 godz., dzięki czemu środek podany wieczorem działa jeszcze w dniu operacji. Fenobarbital indukuje silnie enzymy w wątrobie, wskutek czego ma wpływ na metabolizm innych leków.

Pentobarbital. Można go podawać doustnie i domięśniowo. Typowa premedykacja to 50-200 mg lub 2 mg/kg p.o. lub i.m. Czas półtrwania pento-barbitalu wynosi 50 godz. i dlatego nie nadaje się on do premedykacji przed krócej trwającymi zabiegami.

2.3 Neuroleptyki

Do tej grupy zalicza się pochodne butyrofenonu i fenotiazyny. Substancje te wywołują zespół neuro-leptyczny (zob. rozdz. 4). Pacjenci wydają się spokojni i rozluźnieni, ale są dysforyczni, odczuwają niepokój wewnętrzny a nawet lęk przed śmiercią i chęć rezygnacji z zabiegu; należy się także liczyć z objawami pozapiramidowymi u tych osób.

f Neuroleptyki podawane jako jedyne leki nie nadają się do premedykacji dorosłych!