P1050273

106

koguta; (62, poi. 73) Kielb proponuje delfinom siebie jako rozjemcą Kielb dodaje sobie znaczenia.

d)    Zamiana imienia postaci tematycznej na wyraz człowiek (generałizacja czysto bajkowa). Przykład: (143, poi. 148) Byk wykrył podstęp -¹■ Człowiek wykrył podstęp.

e)    Zamiana nazwy konkretnej na zmienną z kwantyfikatorem egzystencjalnym. Przykłady: (82, poi. 84) Osioł, widząc poniżenie swego wroga, nabrał zbytniej pewności siebie -¹■ Niektórzy ludzie, widząc poniżenie swego wroga, nabierają zbytniej pewności siebie⁶', (159, poi. 164) Wróg owcy ustąpił wobec prawdy -¹ Czasami nawet wróg ustąpi wobec prawdy.

f)    Zamiana nazwy konkretnej na zmienną z kwantyfikatorem ogólnym. Przykłady: (3) Żuk nie jest tak bezsilny, by nie mógł pomścić zniewagi -> Nikt nie jest tak bezsilny, by nie mógł pomścić zniewagi; (36) Człowiek nie potrafił oszukać bóstwa — Bóstwa nie można oszukać (= 'nikt nie może’).

Przekształcenia 11 e, 11 f — oprócz zamiany nazwy na zmienną z kwantyfikatorem — pociągają za sobą jeszcze dodatkowy skutek semantyczny, wyrażający się zewnętrznie w zmianie czasu lub czasu i aspektu czasownika (por. relacje ustąpił — ustąpi w bajce 159 (poi. 164), nie potrafił — nie można w bajce 36). Z semantycznego punktu widzenia jest to zamiana czasu konkretnego na czas gnomiczny, tj. wydarzenie z pojedynczego przekształca się w regularne.

Rozpatrzmy jeszcze oddzielnie jedną, często spotykaną semantyczną relację między krótkim zreferowaniem treści a aforyzmem, którą można zilustrować następującymi przykładami: (139, poi. 144) Człowiek wziął się nie do swoich zajęć i potem zdarzyło się z nim nieszczęście -¹■ Z tym, kto bierze się nie do swoich zajęć, zdarza się nieszczęście; (148, poi. 153) Lew był niezadowolony ze skromnego zysku i stracił to, co miał -¹■ Ten, kto jest niezadowolony ze skromnego zysku, traci to, co ma : (191, poi. 203) Lis zamierzał wyrządzić zło koledze i sam padł ofiarą swego pomysłu — Ten, kto zamierza wyrządzić zło kolegom, często sam pada ofiarą swego pomysłu.

Relacje w tych przykładach — i w innych analogicznych do nich — można

rozłożyć na trzy przekształcenia: dwa z zamianą sensu (a i fi) i jedno czysto syno-nimiczne (y).

a. Przejście od stwierdzenia następowania po sobie poszczególnych zdarzeń do stwierdzenia zależności drugiego zdarzenia od pierwszego.

fi Przejście od stwierdzenia następstwa konkretnych zdarzeń do stwierdzenia relacji wynikania dla zdarzeń należących do danej klasy, y. Zamiana zdania warunkowego na przydawkowe.

W ten sposób przejście od pierwszego zdania do drugiego w przykładzie (139, poi. 144) dokonuje się poprzez dwa etapy pośrednie: ... —■-> Człowiek wziął się nie

do swoich zajęć i dlatego zdarzyło się z nim nieszczęście-> Jeśli człowiek bierze się

nie do swoich zajęć, zdarza się z nim nieszczęście - >...

I

1

Tutaj i niżej dla jasności zestawień z bajką przykłady przytaczamy w taki sposób, że strzałka

odpowiada nie tylko danemu przekształceniu, ale i przekształceniu II d - zamianie imienia_|

tematycznego na wyraz człowiek.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
P1050279 112 Jelena W. Poduczę wa[18] punktu widzenia (por. np. bajki 62 <pol. 73>, 1SI poi.
P4092773 prom nr 53 Gleba 0-4 cm: 4-8 cm: 8-12 cm: 12-55 cm: 55-100 cm: Poi Luzula luzuloides,
P1050266 100 Jelena W. Paduczcwa[«] jęcia: Morał (morał) i Lebensklug (mądrość życiowa). Wydaje się,
P1050271 104 Jelena W. Paduczewa[10] Ani rozmieszczenie postaci działających w opowiadaniu, ani ich
Str 071 H = (0,5 + 1 +80,83)— + // = 82,33 —-— +4,12 = 20,90 m. 2g    19,62 Q =
12. Temat pracy dyplomowej magisterskiej (jęz. poi.) Adaptacyjne tłumienie drgań w układzie
-106 1o6/62 nych 4 1/2 miliona egzemplarzy, a pism kulturalno-społecznych ok. 500 tys. Bazę technicz
haft wstazeczkowy0078 Indeks Aster 19, 64-65 Bawełna 10, 12, 15, 20, 45, 48, 62, 71 Begonia 21 Bratk
HKShip 12 08 20 16 44 62 iSiS MENU GŁÓWNE ■ ....... ^ NOWA GRA WCZYTAJ ZAWARTOŚĆ DO POBRANIA OPCJE
25792 str210 211 Rdi = OAfhU ■t1d= 0,4 • 12,6 • 50 • 6 = 1512 N, Myd = 180- 62,6/l,l = 17261 N • mm,
img094 (12) Okolice Capowic 355 sławnego grodu, urósłszy z czasem ambicją, uważali tę nazwę jako ubl
2011 12 19#;03;257 8. Wskaźniki odpowiedzi skokowej •    czas regulacji (ustalenia) t

więcej podobnych podstron