S5006931
VI LATA isrs—isw — POWSTANIE ..BALLADYNY"
#ię dziś w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie, autograf dramatu, niemal Identyczny z pierwodrukiem. Autograf nie był Jednak oczekiwaną pierwszą redakcją, lecz czystopisową kopią, powstałą w nieustalonym czasie. Pytanie o istnienie lub nieistnienie dwóch redakcji pozostało formalnie nadal otwartym.
W rzeczywistości można jednak mówić dziś o pośrednim przynajmniej rozstrzygnięciu problemu. Argumenty zwolenników tezy o dwóch redakcjach opierały się na wskazywaniu faktów historycznych, które wpłynęły na kształt dramatu, a które ich zdaniem zaistniały po r. 1831. Badania nad genezą tych faktów, w szczególności zaś badania nad źródłami motywu korony Lecha, dowiodły jednak niezbicie, że kształt literacki i sceniczny znanego nam dziś tekstu dramatu mieścił się całkowicie w politycznym i kulturowym kontekście lat 1833—1834, co pośrednio zostało uznane za dowód powstania ostatecznej redakcji w tym właśnie okresie4.
D. „BALLADYNA" W KONTEKŚCIE POGLĄDÓW ESTETYCZNYCH
1. Dylematy romantycznych teoretyków dramatu
Między dramatem „realistycznym” a „fantastycznym". Słowacki pisał Balladyną w okresie bujnego rozwoju dra matu romantycznego i gorących polemik wokół stosunku sztuki dramatycznej do rzeczywistości. Ówcześni teoretycy stawiali sobie wówczas ra. in. istotne pytanie: czy drama-„ * p,or- E. Sawry mowicz. Wstąp do: J. Słowacki. Balladyna. Nasza Biblioteka, Wrocław 11172. s. 33.
toplaarz ma przekazywać w swoim dziele jakąś prawdę o święcie, czy skupić się wyłącznie na artyzmie przedstawienia, przy programowym nieliczeniu się z postulatem wierności wobec żyda?
U źródeł tego dylematu tkwiły m. In. poglądy Fryderyka Schillera. Schiller obserwował we współczesnym sobie dra-made niemieckim tendencję do wiernego kopiowania rzeczywistości 1 przedwstawne Jej dążenie do kreowania nieistniejącego świata. Kreator utworów tego typu „Igrał materią świata 1 starał się zaskoczyć fantastycznymi I dziwacznymi kombinacjami”. Występujące w takich dramatach „dowolne szeregowanie fantastycznych utworów” mogło wprawdzie zabawić publiczność, ale nie spełniało ważnego warunku wielkiej sztuki: nie mogło wpoić widzom wartościowych Idei1.
Sztuka I prawda w dramaturgii Wiktora Hugo. Do idei romantycznego dramatu fantastycznego nawiązywał w swoich poglądach teoretycznych i praktyce twórczej najwybitniejszy dramaturg lat trzydziestych XIX w„ Wiktor Hugo. Pisarz ten uważał, iż zadanie twórców dramatu miało polegać przede wszystkim na ukazaniu współbrzmienia różnych, często przedwstawnych nastrojów 1 tonacji estetycznych. Artyzm tak wyglądającej polifonii mógł być dodatkowo urozmaicany przez odwoływanie się do stylizacji drogą swobodnego igrania elementami konwencji literackiej, dobieranej z różnych epok i z różnych, historycznie rzecz biorąc, poetyk. W rezultacie współcześni mu krytycy posądzili go o artystyczne efekciarstwo.
1...1 ten wielki poza teatrem poeta, który Jeden ze swych dramatów napisał umyślnie po to, aby wystawić dwanaście trumien
Por. F. Schiller, O zastosowaniu chóru tc tragedii [w ] Goethe i Schiller o dramacie i teatrze, oprać. O. Dobllanha. Wrocław 1959.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
stf. 10 8.VI Zielone święta u; Helenou/ie. Dziś i fuli o od godziny 11prztd południom PORANKI
kartka73 Mijają lata - dzień, za dniem... Lecz dziś się Czas zatrzymał. Dziś - jest wspaniałym
WYDZIAŁ VI - NAUK MEDYCZNYCH 285 dostęp do InternetuZ dziejów biblioteki Powstała w 1952 r. wraz z
UR 5 Mijają łata dzień za dniem... Lecz dziś się czas zatrzymał, fi fśjDziś - jest wspaniałym
UR ZOSIA,SUPER >/ Mijają lata dzień za dniem... y. Lecz dziś się czas zatrzymał "iddpz
jtz Dćrirrr ^ vi-^,iil ćm:: r%nUK. plan* ie rćś>1 ‘ (Dmines par >s Seign*urs
2 (446) CZOŁG CIĘŻKI T VI B "KONIGSTIGER" Historia powstania tego wozu rozpoczyna się w si
źródła powstały bibljoteki specjalne, dziś jedne z zasobniejszych, jak Bibl. Szkoły politechnicznej,
20017 Picture5 44 W przedstawionej reakcji kation baru reaguje z anionem siarczanowym (VI), w wynik
VI - lata międzywojenne-poniatówki VII - okres powojenny 5.
POWSTAWANIE NACZYN KRWIONOŚNYCH I SERCA U ZARODKA SSAKA Naczynia krwionośne i krwinki powstają w mez
39227 Zdjęcie1125 (2) Cvld rozwojowy komórki B: powstał antygenowych i ie receptorów Etapy achMizacc
WAKACYJNE PRZYGODY Dziś byliśmy w bibliotece szkolnej. Rozmawialiśmy o bezpiecznych wakacjach. Pani
.a^izjszt smźsisi nziAJiia j 2jrs:pcx uszczzGtoi-^iE lata ii: IV 1 VI
więcej podobnych podstron