sanktuariasłowiań099

W dzisiejszym kalendarzu świąt chrześcijańskich brakuje wyraźnego święta letniego związanego z przesileniom przypadającym na Len czas. Toteż tutaj przebija najwyraziściej dawne święto przysłonięte tylko w nieznacznym stopniu dniem świętego Jana, dniem, który w odczuciach ludzkich jest jednak niezmiernie wyrazisty.

Okres zbiorów, do niedawna obchodzony jako święto Matki Boskiej Zielnej, dzisiaj może bardziej roztapia się w organizowanych uroczyście dożynkach akceptowanych niemal powszechnie.

Wreszcie jesienne zrównanie dnia z nocą niemal o-ciera się o święto zmarłych, czas smutku i zadumy. Toteż fakt, że dzisiaj święta kościelne obudowane są ideologią odmienną, że łączą się z głoszonymi wypadkami historycznymi, jest już czymś wtórnym.

Przyjrzyjmy się obecnie obyczajom, jakie jeszcze do niedawna były praktykowane w obrzędowości ludowej 7.wia_zanej z cyklem rocznym. Należy przy tym wziąć pod uwagę, że wpływ chrześcijaństwa musiał zakłócić szereg tych obrzędów wprowadzając nowe zupełnie obce dawnym czasom. Z drugiej strony pewne obchody związane z Nowym Rokiem, a ściślej zapewne z zimowym przesileniem dnia i nocy, później pod tym wpływem niejako rozrzedziły się w czasie i częściowo są obchodzone w Boże Narodzenie, częściowo zaś związane z Nowym Rokiem i sięgają aż po zapusty.

Ciekawym zjawiskiem obchodzonym w omawianym okresie jest przebieranie się, szczególnie młodzieży, za rozmaite zwierzęta, przy czym są to zwierzęta dzikie, a nie hodowlane. Spotykamy więc tutaj niedźwiedzia, turonia (tura) i szereg innych. Z takim przebranym zwierzęciem młodzież chodziła od domu do domu strasząc małe dzieci, a od dorosłych uzyskując określone dary. Czymś nowszym wydaje się przebieranie w tym czasie dziewcząt za Cyganki.

Innym zwyczajem należącym jednak do tego samego cyklu świątecznego jest chodzenie w okresie zapustów z tak zwanymi sierotkami. Są to dwie kukły, chłopca i dziewczyny, wykonane ze słomy i umieszczone na kole. Ponadto chodzi się z niedźwiedziem i konikiem.

Z okresem świąt zimowych łączą się określone wróżby szczególnie związane z zamążpójściem lub ożenkiem. Wówczas to wyciąga się źdźbła siana, zbiera mnóstwo szczap i wykonuje wiele innych zabiegów mających, szczególnie dziewczynom, określić, czy wyjdą, czy nie wyjdą w tym roku za mąż.

Spotyka się też niekiedy zwyczaj obsypywania w dzień św. Szczepana księży w czasie nabożeństwa owsem, co dzisiaj tłumaczy się jako symbolikę ukamienowania.

We wspomnianych wyżej obyczajach dominuje element płodności, zapowiedź nadchodzącej z wiosną wzmożonej rozrodczości tak w przyrodzie, jak i u ludzi. Dostrzegamy to przede wszystkim w owych wróżbach właśnie związanych z małżeństwem, w owych parach kukieł słomianych, wreszcie — w niektórych stronach — chodzenia z bocianem. Ten ostatni — co warto przypomnieć — u Celtów był symbolem bogini płodności. Trudno w tym miejscu nie zgodzić się z Włodzimierzem Szafrańskim, że nawet w dziecięcych bajkach kryją się niekiedy echa dawnych wierzeń ludzkich.

Sądzić należy, żc również owo obsypywanie owsem kojarzyć się może z nadzieją płodności, zbyt tu jest wyraźna analogia do obsypywania zbożem nowożeńców.

Przebieranie się za dzikie zwierzęta, szczególnie silne i groźne, może być pradawnym zwyczajem myśliwego, który w nowym okresie nadchodzącego roku i chyba sezonu łowieckiego chciał sobie zapewnić ich przychylność i życzliwość. Może dominowała tu wręcz obawa i chęć ich przejednania, co uzasadniałyby składane ofin-

183

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Kartka z kalendarza sierpień Dorysuj brakujące szczebelki w plocie. Pociągnij kredką litery
■■■ KALENDARZ ŚWIĄT I ŚWIĄTnietypowych2019JCwiecieB ^ "•Wrk* _ wtwek . Środa
D NIA ŚWIĄTECZNE Jednym z najstarszych świąt chrześcijaństwa jest Boże Narodzenie obchodzone na
Wesołych świąt 9 2 Jest też przed świętami wielkie zamieszanie, mamy piekq ciasta, no i trwa... sprz
WIEL 7 ‘Radosnych Świąt /// Wiosna idzie a z nią święta, lętoś o ‘Toóie wciąż pamięta, życzy ja
WESOŁYCH ŚWIĄT bożego Narodzenia Aby Święta Bożego Narodzenia były Bliskością i Spokojem, a
Obraz (219) Na tle ówczesnych prądów w Europie chrześcijańskiej jeszcze wyraźniejsze jest to, że Fau
Kartka z kalendarza sierpień Dorysuj brakujące szczebelki w plocie. Pociągnij kredką litery
56297 Kartka z kalendarza sierpień Dorysuj brakujące szczebelki w plocie. Pociągnij kredką litery
Żywność naturalna, tradycyjna, wysokiej jakości - produkt regionalny W dzisiejszych czasach świ
Kalendarium Wydarzeń WAT 2008MAJ 3.V - Z okazji Święta Narodowego 3 Maja w Pałacu Prezydenckim odbył
56297 Kartka z kalendarza sierpień Dorysuj brakujące szczebelki w plocie. Pociągnij kredką litery
25166 sanktuariasłowiań004 jak „Szwedzkie Córy”, „Szwedzkie Okopy”, „Góra Bony” i inne. Związane z t

więcej podobnych podstron