I.

11. Styl urzędowy i jego gatunki

mmm

■■i

w fl

1

-fizyczna

lub

Język jest podstawowym narzędziem regulowania stosunków społecznych między ludźmi. Taką funkcję spełnia na przykład wc wszelkiego rodzaju instrukcjach czy zarządzeniach, zawierających przepisy określające prawa i obowiązki obywateli, nakazy i zakazy postępowania itp. Odmiana polszczyzny służąca podobnym celom komunikacyjnym zyskuje w różnych opracowaniach stylistycznych nazwy; styl u rzędowo-kancelaryjny (H. Kurkowska), styl urzędowo-prawny (J- Banmiński), styl administracyjny (S. Gajda) czy po prostu styl urzędowy (D. Buttler. T Skubalanka). Na potrzeby tego opracowania będziemy mówić o stylu urzędowym, wyodrębniając w nim dwie pododmiany: styl urzędowo-km-celaryjny (typowy dla pism, dokumentów) oraz styl urzędowo-prawny (realizujący się w aktach normatywnych).

11 Językc Konfli

11.1. Charakterystyka sytuacji komunikacyjnych, w których stosowany jest styl urzędowy

Czynności urzędowe podlegają znacznej konwencjonalizacji, muszą być zgodne z pewnymi procedurami, aby mogły być uznane za ważne. Różnorodne teksty, które stanowią część działań urzędowych, wyrastają w ramach instytucjonalnych, w sytuacjach komunikacyjnych charakteryzujących się specyficznymi cechami.

•    Przede wszystkim typowy jest dla nich oficjalny, pozbawiony więzi emocjonalnej kontakt między partnerami porozumienia.

•    Jednym z uczestników komunikacji jest zawsze prawodawca: urząd, instytucja, funkcjonariusz, osoba reprezentująca instytucję.

| Obserwowana jest przy tym, związana z autorytetem władzy, nierówność ról komunikacyjnych - administracja jest wszak reprezentantem władzy i wyrazicielem jej woli

| Najczęściej sytuację komunikacyjną właściwą dla stosowania stylu urzędowego charakteryzuje brak styczności czasowej i przestrzennej nadawcy i odbiorcy, a to dlatego, że dominuje kontakt za pośrednictwem pisma.

j j) najbardziej ty 1 ^toosobowość,!

I Znakomita. część I ^ określonego zac i <tŁ pozwolenie, z _v» ;enkciwych. Nal ! jur. obowiązki i p itśitE powinien, n,

] śmt.jest dozwoli I ą»ęo Rozkażniki I mĆ.Sk wychylać i ■*te*-4ędnie, nie. sankcji w wypadli

Pieszy jest | ‘simich braku korzystać, | **ł^sco M najbliże

| i Pieszy idący

jH Piesi idący ja r'!^ud*< 1 warun

,*■ Korzystanie pr.

^r°wertnvL