92 Mikrosocjologia jako dyscyplina społeczna
W- instalatorzy, S-nadzorca, / -inspektor
Rysunek 3.1. Organizacja formalna grupy (źródło: Roethlisberger, Dickson, 1939, s. 501)
Dążono ponadto do ustalenia stopnia uczestnictwa każdej jednostki w grupie. W związku z tym analizowano następujące zagadnienia:
1. Do kogo były kierowane poszczególne zachowania? Czy dana osoba miała związki ze wszystkimi osobami w grupie, czy też ograniczały się one jedynie do kilku osób?
2. Czy angażowała się ona silnie, czy też słabo w stosunki z ludźmi, z którymi je utrzymywała?
3. Czy dana osoba przyjmuje rolę podwładnego, czy też przełożonego? Czy dąży do przywództwa nad grupą? Jeśli tak, to czy istnieje na to przyzwolenie, czy też spotyka się to z opozycją ze strony innych?
4. Czy większość kontaktów społecznych danej osoby wiąże się z jej pracą, czy też są to spory, rozmowy lub gry, które nie wiążą się bezpośrednio z pracą?
5. Czy wchodząc w związek z inną osobą, dana osoba zmierza do wyrażenia antagonizmu, przyjaźni, czy też stosunek ten jest w istocie neutralny?
6. Czy pracownicy należący do grupy byli zróżnicowani jedynie z punktu widzenia prac, jakie wykonywali, czy też te techniczne podziały pracy stały się podstawą stratyfikacji społecznej?
7. Czy pracownicy z jednej grupy patrzyli na siebie jako na lepszych lub gorszych wobec pracowników z innej grupy, a jeśli tak, w jaki sposób te społeczne różnice się przejawiały?
Rysunek 3.2. Uczestnictwo w grach (źródło: Roethlisberger, Dickson, 1939, s. 501)