10256 Skanowanie 13 11 08 30 (11)

10256 Skanowanie 13 11 08 30 (11)



Tak konceptualizowane jest będącego Parmenides zestawia i utożsamia z myślą. Jak rozumieć ową tożsamość? Myślicielom starożytnym mylnie imputuje się metafilozoficzne założenie o suwerenności czy nawet pierwotności myśli w stosunku do bytu, jak począwszy od Kartezjusza przyjmuje w nowożytnym paradygmacie. U Parmenidesa byt (jako coś niezbywalnego, bo pomyślenie że, mogłoby go w ogóle nie być, jest niedorzeczne i byłoby uznawane za pusty, sofistyczny werbalizm) jest czymś pierwszym, a myśl jedynie miejscem, gdzie się ujawnia. Prawdziwość i źródło prawdy tkwi w samym bycie. Aby właściwie zrozumieć teoriopoznawczy sens pierwotności bytu, znów powołajmy się na dokonania Kahna w rekonstrukcji rozumienia związku myśli (języka) z bytem w filozofii greckiej. „Problem bycia to przede wszystkim kwestia natury rzeczywistości lub struktur)7 świata, przy bardzo ogólnym pojęciu słowu <świat>, który obejmuje wszystko to, co możemy wiedzieć lub badać, co możemy opisać w prawdziwych lub fałszywych wypowiedziach. Zagadnienie bytu dla filozofówgreckich oznacza zatem: jak jest ustrukturowany świat, by jego badanie, wiedza o nim i prawdziwy dyskurs były możliwe? W terminologii lingwistycznej oznacza to, że za podstawowa użycie czasownika <być> w powstaniu tzw. ontologii greckiej należy przyjąć zastosowanie, które nazywam funkcją werytatywną ('yeridical use), gdzie czasownik esti oznacza (jest prawdziwym) lub <jest faktem>, <zdarza się>, <zachodzi> (is the case)”6. Parmenidesową tożsamość bytu i myśli należy rozumieć w ten sposób, że owa relacja zachodzi wówczas, gdy przedmiotem myślenia jest wyżej pojmowana prawda. Wiedza zakłada prawdę, a prawda jest mówieniem tego, co jest'. Język, który wyraża myśl, jest odbiciem bytu, ale nie w7 postaci prostej replikacji. Między dziedziną empirycznego języka i prawdziwym bytem nie ma jedno-jednoznacznej korelacji. Empiryczny świat i powiązany z nim empiryczny język jest ugruntow7any w bycie, jednakże język ten jest podatny na deformacje. Reprezentują je fałszywe mniemania identyfikowane z niebytem (z tym, czego nie ma) w odróżnieniu od językowa wyrażonych myśli o prawdziwie będącym (eon). Bo tylko to, co jest prawdą, jest tym, co będące. Myślenie bytu jest więc myśleniem prawdy, czyli tego, co prawdziwie obecne8.

Platon rozwinął filozoficzne intuicje Sokratesa i eleatów7 w7 teorię idei, jedną z najdonioślejszych i najbardziej znanych w7 kulturze europejskiej (ze swoją metaforą jaskini i pomysłem rzeczywistości idealnej jako modelu świata zmysłowego). Z historycznego punktu widzenia była ona kolejną, najbardziej wyrafinowaną próbą przezwyciężenia eleackich aporii (jedność-wielość, stałość-zmienność) skonstruowaną na analogicznej figurze myślowej, na której oparli się ć Ch. H. Kahn Why £xistence... [46,357]

*    Platońska koncepcja prawdy nie może być rozpatrywana z nowożytnej perspektywy jako odniesienie podmiotowej (i zindywidualizowanej) myśli do czegoś poza nią i (potencjalnej) wewnętrznej zgodności między nimi, zgodność która postuluje jej podmiotowe stanowienia i nie wyklucza czysto podmiotowego „wkładu”, o którym mówił Kant. Prawda u Platona jest objawem, manifestacją bytu: verum esi manifestatio entis.

*    Przy uwzględnieniu powyższych uwag Parmenidesowa koncepcja bytu jest uwolniona od zarzucanych mu jawnych absurdów', że każde pomyślenia ma rzeczywiste desygnaty. Nierzadko urzeczowionę i zmaterializowane jest Parmenidesa przyjmuje postać bytu jako jednorodnej, ciągłej, pojedynczej kuli materii o skończonych rozmiarach, jak sugerują niektóre podręczniki filozofii.

12


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Skanowanie 13 11 08 30 (12) filozofowie przyrody, mianowicie że znany nam z doświadczenia świat jes
Skanowanie 13 11 08 30 (1) filozofii. Wraz ze wzrostem świadomości metodologicznej oraz pojawieniem

więcej podobnych podstron