P6
postać choroby: kaszel występuje w napadach, których może być po kilka aż do 60 nieraz dziennie, napadach tak charakterystycznych, iż nietylko można po nich rozpoznać chorobę ze znacznej nawet odległości bez żadnego dalszego badania, ale i takich, które raz posłyszane tak się wbijają w pamięć, iż się ich nigdy nie zapomni. O tem wiedzą zazwyczaj doświadczone matki i dlatego z największą łatwością rozpoznają chorobę u swych dzieci. Napad kaszlu krztuś-cowego tem się odznacza, iż po krótkich napadach kaszlowych następują długie, głośne, jakby z pianiem połączone wdechy. Napady takie pojawiają się częściej w nocy, niż za dnia. Bardzo często czują dzieci na krztusiec chore, iż napad się zbliża i w trwodze przed nim biegną do matki lub piastunki, by się do nich przytulić i w ten sposób doznać ratunku lub ulgi. Wśród tego kaszlu a skutkiem utrudnionego odpływu krwi żylnej twarzyczka nabiera barwy czerwonosinej, oczy łzawią, język występuje na zewnątrz, nierzadko wśród gwałtownych ruchów tułowia dzieci mimowolnie oddają mocz i stolec. Wreszcie kończy się napad wymiotami lub, jeżeli żołą dek był pusty, ruchami jakby do wymiotów. Po napadzie dzieci, mianowicie starsze obcierają sobie ze śluzu nos i usta i udają się do zabawy lub bardzo zmęczone odpoczywają. Po ciężkich napadach kaszlu pojawia się po niejakim czasie nawrót w postaci zazwyczaj lżejszego napadu. Jeżeli napady kaszlu są bardzo częste, towarzyszą im wymioty; jeżeli pojawiają się w zawielkiej liczbie w nocy, dzieci w krótkim czasie
i