210 211

Przesłuchami dziecka

powinno się protokołować w cudzysłowach dosłowne wypowiedzi świadka i zaznaczać w sposób umowny to, co świadek podał sam, a co było potwierdzeniem pytania. Ponadto należałoby dosłownie przytaczać pytania i odpowiedzi na nie, zaznaczać wszelkie niepewności, chwile zastanowienia, notować wypowiedzi, z których następnie się wycofał, a także zachowanie świadka: płacz, śmiech, zmieszanie, wahania czy drżenie głosu,a także stany uczuć (gniew, obojętność, podniecenie, wzburzenie itp.).⁸⁴⁴ Uwagi te są szczególnie istotne w przypadku przesłuchania dziecka, bowiem dzieci wysławiają się inaczej niż dorośli, mają mniejszy zasób słów i nie zawsze rozumieją treści zadawanych pytań.

Z art. 150 § 1 wynika, że protokół z czynności przesłuchania poza rozprawą, na przykład w czasie postępowania przygotowawczego, przesłuchania przez sędziego wyznaczonego, a zatem protokół przesłuchania powinien być podpisany przez osoby uczestniczące w przesłuchaniu, także przez samego zeznającego świadka. Biorąc pod uwagę przesłuchanie świadka-dziecka rodzi się pytanie, czy ono też powinno podpisać protokół? Na to pytanie można odpowiedzieć pozytywnie, jeżeli oczywiście dziecko umie czytać i pisać oraz wyrazi chęć podpisania. O tym, że dziecko będzie mogło się podpisać pod tym co powiedziało, należałoby poinformować jeszcze przed przesłuchaniem. Perspektywa złożenia podpisu może motywować dziecko do złożenia zeznań zgodnych ze spostrzeżonymi i zapamiętanymi faktami. Dotyczy to zwłaszcza dzieci w wieku 13-17 lat. Jeżeli w przesłuchaniu uczestniczy rodzic czy opiekun, to on również składa swój podpis.

B. Dokumentacja techniczna

Zgodnie z art. 147 § 1 k.p.k. przebieg czynności protokołowanych może zostać utrwalony za pomocą urządzeń rejestrujących obraz lub dźwięk. Taki zarejestrowany obraz lub dźwięk nie może występować samodzielnie, lecz stanowi załącznik do protokołu (art. 147 § 3 k.p.k.). Paragraf 2 tegoż artykułu zawiera specjalną dyrektywę, jeżeli względy techniczne nie stoją temu na przeszkodzie,

^M3 Ibidem, s. 1546.

*** F. Amtzen, Psychologia zeznań..., op. cit., s. 55.

utrwalenia przesłuchania świadka lub biegłego za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk w sytuacji, gdy zachodzi niebezpieczeństwo, że przesłuchanie tej osoby nie będzie możliwe w dalszym postępowaniu (art. 147 § 2 pkt 1 k.p.k.) oraz gdy ma miejsce przesłuchanie w trybie art. 396 k.p.k. (art. 147 § 2 pkt 2), tj. przesłuchanie przez sędziego wyznaczonego lub przez sąd wezwany. W protokole przesłuchania należy uczynić wzmiankę o rodzaju używanego środka, czasie jego uruchomienia. Jest to bowiem jedna z gwarancji, że dokonywany zapis jest autentyczny.⁸⁴⁵ Przed uruchomieniem urządzeń należy uprzedzić świadka.

Zapis magnetofonowy czy wideo powinien odzwierciedlać całą czynność przesłuchania, a nie jej fragmenty, na przykład samą relację spontaniczną. Natomiast nie powinien wpływać na protokołowaną czynność przez dążenie do skrótów czy ogólnikowych sformułowań, należy bowiem pamiętać o jego subsydiamości w stosunku do obligatoryjnego protokołu.⁸⁴⁶

Niektórzy autorzy zwracają uwagę na to, iż użycie aparatury rejestrującej dźwięk czy też obraz i dźwięk wpływa na prawdziwość składanych zeznań. Ma także istotne znaczenie w przypadku zeznań świadków w ciężkim stanie zdrowia.⁸⁴⁷

Zapis na kasecie wideo wiernie oddaje atmosferę przesłuchania oraz zachowanie się przesłuchującego i przesłuchiwanego. Należy pamiętać, że świadomość rejestrowania wypowiedzi może wpływać krępująco na świadka, a w szczególności na dziecko. Stąd też uprzedzenie świadka o tym, że przesłuchanie będzie rejestrowane, powinno nastąpić jak najwcześniej. Także samo urządzenie rejestrujące czynność przesłuchania nie powinno być eksponowane, należy się także powstrzymać od wszelkich manipulacji przy nim w toku rozpoczętej czynności. Dlatego jeszcze przed przesłuchaniem należy sprawdzić używany sprzęt pod względem sprawności.

** J. Podsiadło, Rola zapisu magnetofonowego w postępowaniu karnym, Problemy Kryminalistyki 1981, nr 149, s. 32.

“ Szerzej na ten temat K. Krasny, Zapis magnetofonowy w postępowaniu karnym, Problemy Praworządności 1979, nr 4.

^M J. Podsiadło, Rola zapisu magnetofonowego..., op. cit., s. 31.

211

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
210 211 Pnesluclunit dziecka powinno się protokołować w cudzysłowach dosłowne wypowiedzi świadka i z
Uważnie obserwujmy reakcje dziecka dostoso mjąc do nich dobierane działania: dziecko powinno się
Uważnie obserwujmy reakcje dziecka dostosowując do nich dobierane działania dziecko powinno się
17 (2)(1) 1.    Opowiedz, co widzisz na obrazku. 2.    Brudne dziecko
brudasek 1.    Opowiedz, co widzisz no obrazku. 2.    Brudne dziecko p
214 215 Przesłuchane dziecka a inne szczególne formy przesłuchania nie dziecka może krzyżować się z
214 215 Przesłuchanie dziecka a inne szczególne formy przesłuchania nie dziecka może krzyżować się z
210 ADAM BOCHEŃSKI towej jak i naukowej 1). Te wielkie biblioteki powszechne powinny się jak najpręd
PICT5393 vym okresie nauki dziecka można m obrzydzić naturalną potrzebę poznawczą. U Powinno Się wię
238 239 Przesłuchanie dziecka a inne szczególne formy przesłuchania cają uwagę na sprawcę, który wyr
119 3 Rozwiąż rebusy i połącz je z obrazkami. Powiedz, czym dzieci nie powinny się bawi? KARTA PRACY
DSC01605 Również matka decydująca się na urodzenie dziecka powinna sama mieć niezbędne poczucie
img258 (3) Rys. 210. Sposób zszywania poszczególnych arkuszy ksią**1 Boczne części okładek powinny s

więcej podobnych podstron