19686 Untitled Scanned 19 (6)

nego młodzieńca, przyprowadzić go do niej, a kiedy z jego wartościowego nasienia poczęła i urodziła dziecko, to mógł je uznać za swoje. Wolno także było uczciwemu mężczyźnie, jeśli jakaś kobieta zamężna olśniła go rozsądkiem i wspaniałymi dziećmi, zwrócić się do jej męża o zgodę na miłosne spotkanie. Chodziło o to, by mógł niczym w ziemi rodzącej piękne owoce zasadzić szlachetne nasienie, a tak zrodzone dzieci będą jednej krwi z rodem ich szlachetnych współbraci”³². Spartanie podkreślali, że u nich nie ma cudzołóstwa, że im jako jedynym w całej Grecji udało się go wyzbyć. Metoda jest niemal genialna w swej prostocie: nie będzie cudzołóstwa tam, gdzie będzie instytucja oficjalnych kochanków dla tych, którzy chcą z niej korzystać.

Następny przykład pochodzi z czasów nowożytnych w Europie. We Włoszech i we Francji w okresie późnego renesansu pojawił się „cicisbeo”, co po włosku znaczy: kochanek żony tolerowany przez męża. Przy czym mąż nie jest jednostronnym altruistą, lecz daje sobie prawo bycia cicisbeo żony innego mężczyzny. Tzw. cicisbeizm był spotykany - niezależnie od jego powstania we Włoszech i od włoskiej nazwy - także na przykład na Litwie. Jak podaje A. Bruckner, „wedle Eneasza Sylwiusza miały przynajmniej w XV wieku panie litewskie cicisbeów, «pocieszycieli małżeństwa» jawnie, z dozwoleniem mężów”³³. Natomiast przed małżeństwem młode kobiety miały być wśród Litwinów pilnowane, by nie miały okazji do kontaktów seksualnych.

Innym przykładem jest bycie kochankiem żony swojego brata, jak jest np. wśród Indian Komanczów z prerii Ameryki Północnej. Braci wśród Komanczów łączyła bardzo zażyła relacja, starszy był opiekuńczy wobec młodszego, młodszy słuchał się starszego. Jak piszą badacze tego ludu E. Wallace i E.A. Hoebel: „Relacja ta sięgała takiego stopnia intensywności, że wypożyczano sobie nawzajem żony. Zwłaszcza starszy brat myślał o tym, by młodszym nieżo-ii|tym braciom dawać dach nad głową i to, co jest z tym owiązane. Mógł on oczekiwać wzajemności z chwilą, gdy młodszy brat się ożeni. «Jednak nie mógł oczekiwać po bra-i u- takiego zachowania, jeśli wcześniej sam się tak wobec mego nie zachowywał.)) Tak bliska relacja [jaka jest między Inaćmi | była od czasu do czasu ustanawiana między dwoma pi zyjaciółmi i zdarzała się częściej, gdy mężczyzna nie miał lodzonego brata. W takim przypadku przyjaciel uzyskiwał .totus «brata» w systemie relacji rodzinnych swojego towa-i zysza, otrzymując wszystkie przywileje i ograniczenia jakie tuczyły się z takim nowym statusem”³⁴. Ci, którzy nie mieli braci lub stracili ich za młodu, nawiązywali ze sobą relację i ha rak tery styczną dla braci. Zdarzały się jednak przypadki, w których przyjaciele wymienili się żonami nie dlatego, że mc mieli braci, lecz dlatego, że byli przyjaciółmi. Ponieważ pozycja kobiet wśród Indian Ameryki Północnej była wysoka, antropolodzy domyślają się, że te „wymiany żon” były w nie mniejszym stopniu ustalane przez żony co przez mężów.

4. LOJALNOŚĆ BEZ ŚCISŁEJ WYŁĄCZNOŚCI

Wielu małżonków w różnych kulturach odróżnia wierność jako bycie małżonków wyłącznie dla siebie od lojalności. Osoby lojalne nie muszą być wierne (w sensie: wyłączności seksualnej) wobec siebie, ale trwają w związku, wspierają się, jeśli mają dzieci to je wspólnie wychowują lub przynajmniej stwarzają pozór wspólnego wychowywania. Taką formę przybierały często małżeństwa arystokratów, np. we Francji do XX wieku (a właściwie do dziś). Mąż miał swój krąg znajomych, żona swój, gdy chcieli, mogli nie być sobie wierni, ale byli sobie lojalni i byli ciągle małżeństwem. Często na praktykowanie takiego małżeństwa ma wpływ po-

43

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Untitled Scanned 19 Ćwiczenie umiejętności ortograficznych Wyrazy z „rz" niewymiennymC 1.5 Q Pr
Untitled Scanned 19 55 (3)    q-*[pvr->pv{q a r)] 11 :: (2)=*-(3)=>(4) (4) &nbs
Untitled Scanned 19 Ci UL Ustal wszystkie możliwe pozycje walutowe banku "X", jeżeli: 1 US
70946 Untitled Scanned 19 544 p^/rtcm? poety h I• ’>irr, zaakcentowane, wartościujące “ Mw5zc siJ
Untitled Scanned 19 CU tprtinstsis m. wykresie tym napitaŁ? r odmienna przet J - zamiast ii&i ka
Untitled Scanned 19 (2) partii przypowierzchniowej (h < 0,8 m). Jakie działania należy podjąć w z
Untitled Scanned 19 (11) Wskazówki dla nauczycieliA 4 w. 91 Należy zachęcić dziecko do zilustrowania

więcej podobnych podstron