40005 symbol007
16
trzymający się ściśle s‘-\ Po1-izmu językowego i poszukujący podobieństw lingwistyczny^' k'tóre pozwalają wnioskować o podobieństwach socjologiczny^ r funkcjonalizmu tego mit, rytuał
i symbol są dobrze zrozsj-|ia3te' 9d* poznało się ich etymologię (Durand 1986, 64). ™
Dyskusja z owymi ), .?ot^ezami skupić się winna na istocie symbolu i mitu, nie zaś-^F Roztrząsaniu zagadnienia "obiektywnych" ideologii religij*Wh* Dru9im z tropów podąża między innymi H. Łowmiański, wid^jp podstawową sprzeczność teorii Dume-zila w jej nieadekwatnej f- ustroju rodowo-plemiennego Indo-
europejczyków (Łowmiańs^:1 19986» 40> • Spostrzegamy jednak, że
obie hermeneutyki - li:J? ?is'tyczna Dumezila i materialistyczna Łowmiańskiego, odkrywaj*Wfróż:ne aspekty mitu (językowy i ekonomiczny) . Stąd bardziej jf.owvym jest rozpatrzenie w nich różnic pojmowania symbolu, niż?1!jdvważanie z własnego punktu widzenia
końcowych efektów analiz?
Mit w teorii symbcPj Pzn*ej nie redukuje się, jak słowo mieszczące się w leksyce, fc^cpośśrednio do znaczenia funkcjonalnego. Zapewne tworzy on pewie >'p^ <?z;yk, lecz ponad zwykłym poziomem ekspresji językowej (Dura?P. 19*86, 65). Dostrzegł to Levi-Strauss, dzięki czemu metoda stĄ ^tu»ralna nie zatrzymuje się nigdy na symbolu wyłączonym ze kontekstu, lecz ustala relacje zachodzące pomiędzy składmitu (Ricoeur 1989, 175) . Jak zaznaczyliśmy wcześniej, Wtrukkturalizm dopomaga w porządkowaniu ząaczeń, nie interpretuj2' l^h szczegółowo. W zależności od stosowanej metody, zarównofru-ikturalizm, jak i funkcjonalizm lingwistyczny, sprowadzaj ąj,do ścisłego kontekstu społecznego lub syntaktycznego, a vJ jzuultacie symbol do kategorii prostego
znaku (Durand 1986, 70-'f ,
Kryteriologia za^?owiana przez P. Ricoeura w Symbolice zla, ukazuje nam możliW:is^ ""znaczeniowej" interpretacji wierzeń religijnych (Ricoeur 19^° * ^Hermeneutyczna myśl Ricoeura wiedzie czytelnika od fenomenolj2- zła, ku typologii mitów mówiących o pochodzeniu zła i jegć'2- fre*sie. 0 ile fenomenologowie religii uważali za wskazane coasię od opowieści do prenarracyjnych korzeni mitu, o tyle R^Wpurr proponuje przeciwny'kierunek "eksploracji" - od symboli(Me3 świadomości ku opowieści mitycznej (Ricoeur 1986, 157). p<j/adz>y obu etapami poznania znajduje się miejsce dla stworzenia ^^Pó'5w" przekazów mitycznych, nakładających na wielość fenomen jpeodno litą siatkę pojęciową. Autor zgadzając się z Levi-StraU, JFm>. wprowadza morfologię głównych "fi-
gur" przedstawień zła: pierwotnego chaosu (Sumer), upadku i zbawienia człowieka (judaizm, chrześcijaństwo), tragicznej egzystencji ludzkiej (tragedia grecka) oraz mit "duszy wygnanej" (filozofia orficko-pitagorejska) (Ricoeur 1986, 163-165). Typologia ta nie grzęźnie w klasyfikacyjnych przegródkach, statyka przekształca się w dynamikę, gdy odkrywane jest przez Ricoeura utajnione życie mitów oraz gra ich ukrytych pokrewieństw. Wszystkie owe "figury" poddawane są nieustannie weryfikującym sprawdzianom, jak choćby w przypadku mitu pierwotnego chaosu zgodność ze strukturą kultu, jako że kult w tym wypadku jest obrzędowym powtórzeniem zmagań u zarania świata (Ricoeur 1986, 163) .
Metoda hermeneutyczna odkrywa dzięki temu znaczenia mitów, nie partycypując jednocześnie pod pozorem obiektywności, w ich treściach. Rozpoczynamy wprawdzie wędrówkę od symboli, by dojść do "opowieści", lecz nie narzucamy tego scenariusza społeczeństwu pradziejowemu, w twierdzeniu że również jego droga tworzenia mitów biec musiała według identycznych etapów (jak czyni to np. J. Żak 1975, 45-57). Symbole, jak powiada Ricoeur, już są -spotykamy je, odkrywamy. Ukierunkowanie badań i ograniczenie ich pola wynika z usytuowania podmiotu poznającego w historii, kulturze oraz filozofii. Hermeneutyka ustanawiająca winna zdawać sobie sprawę z tego faktu, zaś ten kto chciałby w imię "obiektywności" pozostać na uboczu własnej historii, nie dopuszczając jakiegokolwiek usytuowania, mógłby ostatecznie poznać wszystko, lecz nie zrozumiałby niczego (Ricoeur 1986, 22-26) .
Naszkicowane metody interpretacyjne, od strukturalizmu Levi-Straussa po hermeneutykę ustanawiając Ricoeura, odkrywają różne aspekty rzeczywistości mitycznej (strukturę, funkcję, znaczenie itd.). Ponad nimi, wziętymi z osobna, prześwituje jednak wspólna cecha redundancji symbolu. To właśnie przez moc powtarzania, doskonalącego dzięki gromadzeniu przybliżeń, zapełniają się jego znaczenia. Można je w tym porównać do spirali, w której za każdym powtórzeniem coraz bardziej zbliżamy się do celu, do jej środka. Nie tylko jeden symbol nie jest równie znaczący co wszystkie inne, ale w monotematycznym zespole, wzajemnie się one uzupełniają (Durand 1986, 26) .
Wychodząc od tej fundamentalnej właściwości redundancji, klasyfikować można świat symboliczny w zależności od tego, jakie napotykamy relacje: gestów (rytuału), języka czy obrazu. Gra owych rytualnych, mitycznych i ikonograficznych powtórzeń, koryguje i uzupełnia znaczenie przedmiotu w oczach badacza (Durand
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
50921 symbol008 16 trzymający się ściśle symbolizmu językowego i poszukujący podobieństw lingwistycz
zalecane szczepienia MM Warto trzymać się ściśle wyznaczonych terminów szczepień, nawet jeśli dzi
page0898 890; Spirytualni — Spirytyzm ściśle trzymali się ostrej reguły swego zakonu i przestrzegali
I Rebusy Rozwiąż rebusy, a dowiesz się, co smok trzyma w kufrach. Teofil■*.♦,**•*»* * .*»
81962 skanuj0073 (16) 150 AK&Jt*1 <X>IA I 1V« /SA Tradycyjni autorzy tomistyczni trzymają
Po lekcji nauczyciel powinien sam dla siebie jąocenić, przy czym nie chodzi o to, czy ściśle trzymał
scan0037 3 12 Jeżeli ściśle trzymać się niektórych, wspomnianych wyżej, definicji biotechnologii, to
Magazyn638 01 830 DANJA — DASZYNSKA-OOLINSKA ZOFJA Polityka zagi aniczna Danji trzyma się zasady
78469 Picture18 1 dość. Nie będę myślał, tylko aż .do lata będę się ściślej trzymał wskazówek lekarz
440 Wiek państw narodowych grupy wyłaniające się spośród Braci ściśle trzymały się jego nauki, która
374 (16) taminacji, które nic weszły do pochodnika. W podanych wyżej zapisach (formuła* nic określa
skanowanie0076 [1024x768] ♦ zasada konkretności — trzymanie się konkretów i faktów
więcej podobnych podstron