70431 str46 (4)

70431 str46 (4)



giem mody będących ubiorach chodzili również lekarze i nadworni astrologowie. Nadawała się do tego moda długich ubiorów nic przepasanych z ostatnich lat XV w\, którą przyjęli również profesorowie ówczesnych uniwersytetów i poważni bakałarze.

W ikonografii kompozycji religijnych XV w. spotykamy często postać kata, czasem z pomocnikami. W pełnych realizmu obrazach flamandzkich, a szczególnie niemieckich z 2. poł. XV w., nadawano tym postaciom odrażający wygląd; nawet w rysach twarzy starano się podkreślić ich okrucieństwo, W odzieży katów jednak ustalił się powtarzany schemat ubiorów wytwornych, uszytych według ostatniej mody. Ze względu na większą swobodę ruchów przy wykonywaniu swych funkcji kac występuje zawsze tylko w ubiorze spodnim, tj. w doublet i spodniach. Dla wygody często nogawice są w tyle opuszczone, a przy spodniach zeszytych część tasiemek lub rzemyków jest rozwiązana. Dzięki temu zwyczajowi przedstawiania w malarstwie ponurej postaci kata, który w ówczesnym wymiarze sprawiedliwości był opłacanym przez miasto funkcjonariuszem, znane są wszelkie odmiany kroju i wykończenia ubiorów', które zwykle były w ubiorze cywilnym przykryte. Pogarda i odraza, z jakimi społeczeństwo średniowieczne odnosiło się do funkcji kata, obejmowały także członków jego rodziny; w Niemczech kobiety należące do rodziny kata musiały nosić żółty wfelon okrywający głowę.

BIBLIOGRAFIA

C, CoUderc: Album des portruits d'apres les coliec-tions ilu Departament des manuscrits, Paris Ib. r.J.

P. Durrieu: Boccnce de Munich, Miinich 1909.

P- Durrieu: La Miniaturę flamande au.x temps de ia eotir de Bourgogne 1415—1530, Bruxe!lcx—Paris J921.

C, Łnlart: Manuel d'archeologie franęaise, I. 3, Paris 1916.

A. Franklin: Les Corporaiions owtriires de Paris du XII* aa XVIII* i,, Paris 1882.

V, Gay: Clossaire archeologiątte, Paris 1882.

J. Goi bert : Les Dessins d'archeologie de Roger de Gaigmires, t. 1—4, Paris 1911—1913.

A. lfARMAND: Jeanne d'Arc, ses costumes, son ar-•nure (Jśssai de reconstitution), Paris 1929.

H, de HŹNNUzcl : Le Pourpoint de Jean de Blois (Bcanx Arts, Revuc d’Information Artisciquc), Paris 1925.

J. IIuizjnga: Jesień średniowiecza, Warszawa 1961.

La Tapisserie de Bayeux (praca zbiorowa, rozdz. „Les Costume$'’; oprać. J. L. Ncvijison), Paris 1957.

H. Martin: Histoirt de la miniaturę franęaise de XIII* ou XV* siłcle. Bruxelles 1924.

H, Martin: Joyaux de 1'Enluminure, Paris 1928.

H. Martin: l.e Boccace de Jean Sans Peur, Bruxel-les 1911.

H. Martin: Les Pnndpaux fnwtuscrits fi peintures de la Bihlioiheifue R de Pays Bas, Paris 1924.


H. Martin: Le Terence des Ducs, Paris 1907.

01ivier dc Ja Marche: Le Parement des dames, Ms fr. 25431 (około 1483 r.). Bibliotheąue Nationale, Paris (tekst).

C. Piton: Le Cosrume civil en france, du XIIIe au XfXe Paris Ib. r.J.

P. Post: Dos zeirllche and kunstlensche Yerhdiinis des Turin—Mailander Gebetbuches sum Genter A dar. Eine Unlersuchung auf kos 1 ii mg esc hic h t lic her Grundlande (Jabr-buch der Kiinig], Preuss. Kumtsacnmlungen, Bd. 40, Berlin 1919).

P. Post : Die fran zósis ch-niedc rland ische Mannertrachi eimchliesstich der Spdtgotik 1350 bis 1475, Berlin 1910 (dysertacja doktorska).

P. Post: Waffc and Kostiim, dezeihungen zwischen Hamisch und Burger fracht (ZeiLschrift fiir historische Waffen und Kostumkunde, Bd. 9, Berlin 1922).

J. Quicherat: Hisroire du costume en France, depuis les temps les plus recul4s jusqud la fin du XVIIIe siicle, Paris 1876.

O. Rady: Der Kruseler (Zeitschrift fur hist. Waffen und Kostumkundc, N. F., Bd. 1, H. 5, Berlin 1923 — -1925).

A. L. Steinmann: Slanaetrachten im Mittelalter, Basei 1938 (Ciba-Rundschau23).


TKANINY UŻYWANE NA UBIORY DO KOŃCA XV WIEKU TKANINY WEŁNIANE

* W ubiorach średniowiecznych zaznacza się aż do połowy XV w. przewaga tkanin wełnianych. Lniane tkaniny shiżyiy do ubiorów spodnich i wyjątkowo w letniej porze na ubiory wierzchnie. Bardzo cienkie i delikatne tkaniny lniane miały zastosowanie w ubiorze kobiecym w układanych w różnej formie zawiciach (gebende), czepkach itp. Tkaniny jedwabne były ai do XV w. ze względu na swą cenę dość rzadko używane nawet wśród bogatych panów feudalnych.

Sukno średniowieczne występuję w ubiorach barwione jednolicie albo wzorzyste, wielobarwne. Zabytki sztuki, rzeźby z XIII i XIV w., malarstwo sztalugowe i miniatury rękopisów przedstawiają w dhigich i faldzistych ubiorach piękny spływ głębokich fałdów ciężkiej, lecz miękkiej tkaniny, jaką było ówczesne sukno. Ubiory XIII i XIV w., męskie i kobiece, często podobne w kroju, dają doskonałe efekty światłocienia i kolorytu tkanin. Skala barw średniowiecznego sukna obejmowała intensywne barwy czyste: czerwoną od barwy kwiatu maku polnego do ciemnej czerwiem wpadającej w-c fiolet, kolor jasnego błękitu aż do barwy ciemnogranatowej, tak często spotykanej na płaszczach Madonny w średniowiecznych obrazach. Oprócz barw czystych niezwykle bogate było zestawienie barw złamanych, zwłaszcza rozbielonych, odcieni różowych, żółtych, szarych, perłowych. Spotykamy również w malarstwie zaznaczone dw-oma kolorami, mieniące się w załamaniach żywą barwą tkaniny wełniane. Są to lekkie tkaniny niepilśniowe, wspomniane w źródłach jako draps meles, w których osnowa miała inną barwę aniżeli wątek. W subtelnie wykonanych miniaturach z drugiej połowy XIII i z XIV w. można zobaczyć w sukniach kobiecych i ubiorach męskich tkaniny w pasy poziome. We wcześniejszych zabytkach zestawienia barwnych szlaków są rozmieszczone na ubiorze w dość dużych odstępach. W zabytkach XIV w. trafiają się tkaniny w paski jednej barwy, ciemne na jasnym tle, ugrupowane po 3 lub więcej, czasem o różnej szerokości, lub między szlakami z barwnych pasków wkomponowany jest omamem, zwykle pobieżnie zaznaczony w malarstwie.

Efekty pochodzące z faktury tkackiej znane są z opisów w źródłach pisanych; barwne plamki przy sukniach nakrapianych były zbyt drobne, by można je było zaznaczyć w malarstwie. Przez tzw. nakrapianie wprowadzono barwę jasną i żywą na tle czarnym lub szarym albo zestawiano barwy kontrastujące. Ten sposób urozmaicenia tkaniny wełnianej utrzymał się w produkcji sukna bardzo długo; spotyka się nakrapiane sukna często jeszcze w inwentarzowych opisach XVII w.

W średniowiecznych tkaninach wełnianych stosowano dość często motywy szachownicowe, kostkowe, którymi wypełniano podziały pasowe lub pokrywano całą szerokość tkaniny. Techniczna sprawność tkaczy pozwala im na wprowadzenie drobnych, nieregularnych w rysunku rzutów innej


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
45366 P1090027 (2) 44 chodzi Pila Adae, zwłaszcza w swojej wersji łacińskiej40. Komentatorzy z reguł
Licencja Jeżeli chodzi o postanowienia licencyjne z mojej strony, a odnoszące się do tej publikacji,
DSC00169 (15) na sKrzynkoweSkrzydła również rozdzielone ale wszystkie otwierają się do wewnątrz dzię
IMGP0164 MAH« X>(tNY MffliU 241 lecz również traktaty techniczne, regulaminy odnoszące się d
Energię można również odzyskiwać ze spalania śmieci w przeznaczonych do tego celu piecach.
P1080631 (3) lecz również syn Andrzej, który zapisuje się do. PPR, po czym z powodu miłosnego dramat
28,29 (4) stanowię tc, w czasie których chodzi również o vf żenić fazy wydechowej, ale biz dodatkowe
img146 (2) 290 Homoseksualizm niemożliwe. Chodzi również o optymalną adaptację pacjenta w społeczeńs
s8(4) CZęŚĆ U ZASTOSOWANIA W bezrobociu chodzi również o godność. Amerykański pisarz Kurt Vonnegut w

więcej podobnych podstron