65543 P1180370
176 4»drTCj MałńMMfca
na strukturę wymieralności ma ogólny stan biologiczny populacji, można obliczyć wskaźnik Im. który wyraża. Jaka część jednego pokolenia uczestniczyć będzie w pełni w odtworzeniu następnego pokolenia. Wskaźnik ten mierzy więc sukces reprodukcyjny grupy i w ogólny sposób opisuje stopień przystosowania Jej do całokształtu warunków środowiska — M. Henne-berg. J. Piontek (1975). Obliczenia wskaźnika In można dokonać z kombinacji wartości Rpct i częstości zgonów osobników w wieku O—14 lat fkmieważ w przypadku niektórych cmentarzysk stwierdzona częstość egowAw dzieci nie oddaje przypuszczalnie stanu faktycznego, obliczając wskaźnik U. dla tych właśnie lokalnych grup przyjęto arbitralnie częstość zgonów w przedziale wieku 0—14 lat na poziomie 40%. Obliczone w ten sposób wartości Im zdają się świadczyć o tym. że sukces reprodukcyjny badanych grup był silnie ograniczony zarówno przez wymieralność w okresie przedreprodukcyjnym jak również reprodukcyjnym. W przypadku poszczególnych cmentarzysk jedynie 33 do 45% osobników uczestniczyło efektywnie w reprodukcji, gdy udział pozostałych był ograniczony przez wymieralność- Opisany przez wartości Rp<* i Im stan biologiczny Imlinj i li grup ludzkich jest właściwy dla populacji pradziejowych, struktura wymieralności opisywanych grup cechuje się wysoką częstością zgonów w okresie przedreprodukcyjnym i w okresie reprodukcyjnym, chociaż natężenie zgonów we wczesnych fazach okresu reprodukcyjnego nfe jest już tak silne w badanych grupach ludności kultury pomorskiej, jak w przypadku populacji pochodzących z wcześniejszych okresów chronologicznych — M. Henceberg i in- (1075), IŁ Heanefcerg i J. Piontek (1975).
Pełną informację o zdolności badanych grup ludzkich do przyrostu liczebnego określić można obliczając współczynnik reprodukcji netto (R|). Współczynnik ten wyraża zdolność do przyrostu liczebnego grupy, którą szacujemy w oparciu o poziom sukcesu reprodukcyjnego mierzonego wskaźnikiem stanu biologicznego (U i założoną liczbą porodów przypadających na przeciętną kobietę przeżywającą okres reprodukcyjny. Dla obliczenia współczynnika R, przyjęto, że przeciętna kobieta w badanych populacjach rodziła średnio 7 dzieci. Przy powyższym założeniu, wynikającym z długości okresu reprodukcyjnego kobiet, wszystkie badane grupy ludności kultury pomorskiej wykazywały potencjalną zdolność do przyrostu naturalnego (liczebnego). Wielkości współczynnika R* są na tyle wysokie; że nawet gdyby przyjąć niższe liczby porodów przypadających na przeciętną kobietę, to i wówczas grupy te wykazywałyby zdolność do przyrostu liczebnego.
W wyniku dokonanych obserwacji i analizy badanych cmentarzysk okazuje się. że grupy ludności kultury pomorskiej zamieszkujące obsza-
ry Wielkopolski pod względem staną i dynamiki biologicznej są podobne dc innych opisanych przez różnych autorów grup ludności pochodzących z tego okresu pradziejów z innych obszarów Europy Środkowej, zaś w stosunku do grup wcześniejszych chronologicznie cechuje je lepszy poziom zaadaptowania. Jest to wynikiem przede wszystkim przemian struktury wymieralności w okresie reprodukcyjnym, czego dowodem są różnice między tymi grupami w wartościach R^. — M. Henneberg.
J. Piontek (1975) — tabela I.
Obecne zaawansowanie stanu badań grup ludności kultury pomorskiej na terenie Wielkopolski nie upoważnia dotąd do głębszych i wnikliwszych stwierdzeń czy interpretacji terytorialnego zróżnicowania ich stanu biologicznego. W ramach dzisiejszego stanu badań trudno też jest o dokonanie wnikliwszych porównań opisanych zjawisk między różnymi kulturami archeologicznymi. W niniejszym ujęciu pokazano jednak, że analizy paieobiologiezne mają istotne znaczenie dla całokształtu prób opisu przemian biokulturowych zachodzących w różnych okresach pradziejów. Opracowane wyniki mogą być użyte w bezpośredni sposób do opisu sytuacji ekologicznej badanych grup jako zmienne przy rekonstrukcjach różnych zjawisk kulturowych, np. zagadnień gospodarczych na (kodze ujęć modelowych tak empirycznych, jak i teoretycznych. Oczywiście zaprezentowane wyniki nie oddają całości zjawisk posiadających znaczenie dla rekonstrukcji zjawisk biologicznych grup ludzkich w pradziejach. Inne zagadnienia, jak: ocena stanu zdrowia na podstawie analizy zmian patologicznych obserwowanych na kościach, zagadnienie pochówków zwierzęcych czy domieszek kości zwierzęcych, ocena związków cech populacji z warunkami biogeograficznymi, kulturowymi zostaną przedstawione w całościowym opracowaniu zebranych materiałów, noszących cechy zdjęcia antropologicznego. Zaprezentowane tu wyniki są pierwszą próbą rozwiązania zagadnień paleontologicznych dotyczących grup ludzkich z okresu trwania kultury pomorskiej w Wiełkopobce Całościowe opracowanie z uwzględnieniem informacji odontologieznych, arcbeoaoołogicz-nycfc a zwłaszcza archeologicznych znajduje się obecnie w toku przygotowania.
Adres autora: Prot. dr habiL ANDRZEJ MALINOWSKI. Zakład Antropologii U AM, Fredry 10, SI—701 Poznań
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
65543 P1180370 176 4»drTCj MałńMMfca na strukturę wymieralności ma ogólny stan biologiczny populacji
P1180370 176 4»drTCj MałńMMfca na strukturę wymieralności ma ogólny stan biologiczny populacji, możn
Alicja Mazur, Krzysztof Marczewski SUBIEKTYWNA OCENA ZDROWIA U KOBIET... Tab. 2. Na ile ocenia Pani
img177 01 djvu 176 (Aby ją rozbić na drobniejsze grudki). Co potem robi rolnik? Co siej rolnik na ro
skanuj0037 (30) 478 14, Leki przedwbakteryjne14.6. Związki przeciwbakteryjne działające na strukturę
IMG413 Zieleń ma wpływ na strukturę cyrkulacji wiatru Głównie wywołuje procesy wymiany powietrza nag
r4 ku, budynku na dalszym planie. Cały pejzaż narysowany jest więc kreskami jednego typu. Wszystkie
IMG 47 (3) Ze względu na strukturę chemiczną stanowiącą podstawę budowy szkieletu danego związku prz
IMG4 175 (2) 174 8. Defekty struktury krystalicznej 174 8. Defekty struktury krystalicznej kryształ
IMGP43 (3) Rodzaje lodu Zc względu na strukturę lodu, jaki osadza się na samolotach, lód dzieli się
IMGh17 Przykłady mutacji ganowych wpływających na strukturę pierwszorzędową białka - &nb
jpg025(1) 24 względu na strukturę wewnętrzną oraz na podobny przebieg podstawowych funkcji życiowych
więcej podobnych podstron