74019 strona0025 (3)
7H Marla Zebrowska 1 Zofia Bobaka
w ostatnich dwóch dziesięcioleciach, opieramy się w dużej mierzi* ni • vM* podręczniku.
Spośród różnych okresów życia dziecka najwięcej uwagi uzyskiwał w ostatnim dwudziestoleciu wiek niemowlęcy, mniej wiek pi * s/kolny. Najmniej stosunkowo prac poświęcono okresowi dorastaniu l • • ce odnoszące się do wieku niemowlęcego miały charakter głównie oka pcrymentalny i dotyczyły przede wszystkim procesów poznawczych <1 /!•*• ka oraz roli wczesnych doświadczeń w jego rozwoju. Stymulacja I• »• !*»•• nad tym wiekiem przyszła z różnych stron, przyciągał on bowiem uwagę reprezentantów wielu orientacji teoretycznych. Podjęcie wielu bieleni umożliwiły nowe techniki, pozwalające na dokładny pomiar jednocześni* wielu aspektów funkcjonowania niemowlęcia, oraz uzależnienie aU*»»«»vv« nych układów bodźców od tego, jakie czynności dziecko wykonuje. W wy niku nowych badań zmienił się pogląd na naturę niemowlęcia. Zarzi/l" Je spostrzegać jako istotę nie tylko biernie doznającą wrażeń I wykonu Jącą szereg ruchów, lecz również jako aktywny podmiot, /mi" niający się bardzo szybko, posiadający świetne mechanizmy adaptacyjne, ■postrzegający i myślący, jako partnera społecznego pozostającego w sla lej interakcji ze środowiskiem łM.
Problematyka rozwoju poznania stanęła w centrum uwagi nie tylko w badaniach nad niemowlętami1W Wskazywaliśmy na teorrlyi * ne 1 społeczne źródła tego zjawiska. Podejmowane prace, szczególnie <!<• tyczące rozwoju pojęćm oraz rozumowania i myślenia u dzieci | • KO>tnwa)y w dużej mierze pod wpływem teorii i badań .T. P i o g • I a oraz. psychologów radzieckich. Wiele z tych prac polegało na powtarzaniu badań przeprowadzonych już na obcym terenie, aby poprzez. odpowluiU Jąee współczesnym wymogom metodologicznym eksperymenty sprawdźIA icb wyniki, Jak też słuszność istniejących interpretacji stwierdzonyc h . Ja wlsk.
Szczególne, odrębne miejsce zajmują w badaniach nad rozwojem po znania prace J. S. Bruncra1". Badania prowadzone w kicrowunyin
,M Por. przegląd badań nad rozwojom niemowlęcia w pracy: W. Ki- nu M. M. Halth, P. %H. Salapatck Humań infancy: A bibliography aml pulcie W I*. II. Mttaaen (1970), t. I, ». 287 -445.
«*• Sytuację tę Ilustruje świetnie praca: Copaifiue development In rhildren t u , Monographt o/ the Socłety for Hcnarch iu ChUd Devtlopn\entl Chicago l|70, Ilu llalver«lty of Chicago Press.
,M Por. J. H. Flavel Conccpt development. W: P. II. Muasen (1070), I l,
I. 083- 1050.
Por. D. K. Berlync Children'* reatoning and thinklny. W: P. II. Muairn (10701, t. i, ■: o:u\- D81.
»•» Por. J. S. Brunrr, H. li. 01ver, P. M. Greenflrld 1 Inni Studlei In cognlflt'# protofh. A rollaboraflon at the Center for Cnpnitłrr Studia. Nrw York luno
J. Wlley,
i** • z niego Ośrodku Badań nnd Poznaniem na Uniwersytecie Hnrwardzkim w Cambridge zmierzają cl«» skonstruowania takiej teorii nabywania i użytkowaniu wiedzy, która określałaby psychologiczno mechaniz-II) funkcjonowania poznawczego i rozwoju dziecka. Teorii takiej nie \ ,,M Jego zdaniem, zastąpić ujęciem zjawisk psychologicznych w terminu. li socjologii, fizjologii, ewolucjonizmu, lingwistyki czy logiki. Stano-WUlm swoje określa Bruner jako instrumentalny koncep-
• nuli.' m. W pracach swoich uwzględnia zarówno determinujące pozna
ni.. procesy kulturowe, uchwytne w badaniach międzykulturowych, jak też t.....my ewolucji biologicznej, możliwe do uchwycenia w badaniach po-
• "wiiuwrzych.
Do problemów typowych dla lat trzydziestych, które ożyły na nowo i* ostatnim dwudziestoleciu, należą m.in. prace nad spostrzegali I • m i uwagą. I tutaj można było obserwować wpływy J. P i a -g • ta. Jak też psychologów radzieckich oraz skutki narastającej wiedzy " mil w procesie spostrzegania — struktur wrodzonych z jednej, doświad-"*nit zaś z drugiej strony ł0ł. Wiedza ta ożywiła, na wyższym poziomie *1../.mości, odwieczną kontrowersję stanowiska natywistycznego i em-l*i. v ystyczncgo w odniesieniu do problemu spostrzeżeń. Badania nad spodli foguniem oparte na podstawach teoretycznych zaczęły znajdować za-ii. .iwanie w praktyce: np. teoria, na której oparła swe prace E. Gib-
* •• n, stała się podstawą badań nad trudnościami w procesie czytania.
Wielkie zainteresowanie zaczęły wywoływać znowu zagadnienia u w a -M I zarówno jako zmiennej zależnej, jak i niezależnej. Poszukiwano spe-UM bodźców wywołujących uwagę, badano na przykład, jakie cechy
* m/y ludzkiej powodują, że jest ona przedmiotem uwagi niemowlęciu, i<iólmwano określić warunki koncentracji uwagi na zadaniu, badano rolę u - ,ig| (reakcji orientacyjnych) w procesie uczenia się.
Wyniki badań nad spostrzeganiem oraz uwagą u dzieci należały do lyi h, które podważały adekwatność stosowania teorii wyrosłych na terenie )• yi hnlogii ogólnej, jak też teorii informacji przy wyjaśnianiu prawidłowości stwierdzanych w badaniach nad dziećmi w różnym wieku.
Analogiczna sytuacja zaczęła pojawiać się w badaniach nad ucz c-n l c m a i ę dzieci, w których to badaniach głównym tematom stała się Identyfikacja zmiennych wpływających na ten proces. Badania t« cha HtMtiyzowttliśmy już na s. 63-64. Dodamy, iż. okazało się, ze zmienne wpływające na uczenie się mają inny efekt u dzieci (i to różny w różnym wieku) niż. u dorosłych, z czego wynika, że praw uczenia się stwler •Danych w badaniach nad Innymi organizmami nie można beztrosko r) •
••• Podnumowanlc hndnń nnd rorwrtjrm ■pollriotrń /nujdujrmy w i>r». v: II I. I*lrk, Jr., A. D Plik .SVmor|/ OOd jurreptunl d*velopment. W: I’. II Mua»«<n
(IU70), t. I, a, 773 - H47.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
74019 strona0025 (3) 7H Marla Zebrowska 1 Zofia Bobaka w ostatnich dwóch dziesięcioleciach, opieramy
strona0025 (3) 7H Marla Zebrowska 1 Zofia Bobaka w ostatnich dwóch dziesięcioleciach, opieramy się w
strona0011 (5) 60 Marla Zebrowska I Zofia llabska w psychologii miału sformułowana przez Claparćde’a
22357 strona0040 (3)
58430 strona0035 (3) UH Marła Zebrowska ł Zofia Hut : lwi nogo przebiegu rozwoju psychiki, Juk i pos
52981 strona0046 (3) 120 Marla Zebrowska 1 Zofia Huhaku Tr/cda grupa problemów, którą wymieniliśmy p
strona0041 (3) 110 Marla Zebrowska I Zofia Dabaka iSzuman a Przetacznikowa przeprowadziła rozległe b
strona0040 (3)
strona0046 (3) 120 Marla Zebrowska 1 Zofia Huhaku Tr/cda grupa problemów, którą wymieniliśmy poprzed
21411 strona0016 (3) 60 Maria Żebrowska i Zofia Mnbaka czych, ale i zasadnicza teza behawioryzmu, iż
28183 strona0012 (5) 52 Maria Zebrowska i Zofia Babika udział oprócz psychologów takie logicy, fizyc
82357 strona0028 (3) IM Marla ?.rbrow«kn I Zofia ll«btk O. Psychologia rozwojowa w Związku Radziecki
53247 strona0019 (3) 66 Maria Zebrowska I Zofia Babska psychologii, jak też innych niż psychologia r
więcej podobnych podstron